біяты́н
(ад гр. biote = жыццё)
вітамін Н, які ўваходзіць у склад ферментаў, што рэгулююць бялковы і тлушчавы абмен; змяшчаецца ў памідорах, дражджах, яечным жаўтку, печані, малацэ.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
АЎКСАТРО́ФЫ
[ад грэч. auxō вырошчваю, павялічваю + ...троф(ы)],
арганізмы (часцей мікраарганізмы), якія ў выніку мутацыі страцілі здольнасць сінтэзаваць адно з рэчываў, неабходных для іх росту (амінакіслату, вітамін, азоцістую аснову і інш.). Могуць жыць толькі на тым пажыўным асяроддзі, куды гэтае рэчыва прыўнесена. Аўксатрофы шырока выкарыстоўваюць у генет. і іншых біял. даследаваннях. Гл. таксама Прататрофы.
т. 2, с. 86
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГУЛЕ́ВІЧ Уладзімір Сяргеевіч
(18.11.1867, г. Разань, Расія — 6.9.1933),
савецкі біяхімік. Акад. АН СССР (1929). Чл. Германскай акадэміі даследчыкаў прыроды «Леапальдзіна» (1928). Скончыў Маскоўскі ун-т (1890), працаваў у ім. Навук. працы па біяхіміі мышачнай тканкі, азоцістым абмене, хіміі бялкоў. Адкрыў новыя азоцістыя злучэнні ў саставе мышцаў — карназін і карніцін (вітамін Bт). Аўтар першага дапаможніка па мед. хім. аналізе.
т. 5, с. 527
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
пантатэ́навы
(ад гр. pantothen = адусюль);
п-ая кіслата — вітамін групы В, які ў клетках жывёл і раслін уваходзіць у склад каферменту A, што ўдзельнічае ў многіх працэсах абмену рэчываў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
эргастэры́н
(ад фр. ergot = спарыш + гр. stereos = цвёрды)
арганічнае рэчыва, цыклічны спірт групы стэрынаў, які ад дзеяння ультрафіялетавых прамянёў ператвараецца ў антырахітычны вітамін Д2; змяшчаецца ў дражджах, грыбах, злаках.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
АРО́ТАВАЯ КІСЛАТА́
(ад грэч. oros малодзіва),
вітамін B13, 2,4-дыоксіпірамідзін-6-карбонавая кіслата. Прысутнічае ў тканках жывёл, раслін і мікраарганізмах; стымулюе рост. Папярэднік пірымідзінавых асноў, неабходных для біясінтэзу нуклеінавых кіслот, сінтэзуецца з аспарагінавай кіслаты і карбамілфасфату. Вылучана ў 1905 з каровінага малака, выяўлена ў малацэ інш. жывёл і жаночым, шмат у дражджах і печані. Каліевую соль аротавай кіслаты выкарыстоўваюць у медыцыне.
т. 1, с. 502
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
эргакальцыферо́л
[ад эрга(стэрын) + кальцый + гр. phero = нясу]
тлушчарастваральны процірахітычны вітамін Д2, неабходны для нармальнага росту касцей, які садзейнічае засваенню кальцыю, што змяшчаецца ў прадуктах харчавання; у арганізмах утвараецца з эргастэрыну.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
АРАХІДО́НАВАЯ КІСЛАТА́,
вітамін FCH3(CH2)4 (CH=CHCH2)4 (CH2)2 CO-OH, ненасычаная вышэйшая кіслата. Прысутнічае ў раслінных алеях, у складзе ліпідаў жывёльных тканак (у фосфаліпідах наднырачнікаў каля 20% ад тлустых к-т). Бясколерная, масляністая вадкасць; малекулярная маса 304,46; tпл 49,5 °C; лёгка акісляецца кіслародам паветра. Належыць да незаменных карбонавых тлустых к-т. Разам з гома-γ-ліналенавай к-той з’яўляецца першаснай крыніцай простагландзінаў.
т. 1, с. 455
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
rich2 [rɪtʃ] adj.
1. бага́ты
2. кашто́ўны, дарагі́, раско́шны
3. (in, with) бага́ты (на што-н.);
Citrus fruits are rich in vitamin C. Цытрусавыя фрукты багатыя на вітамін С.
4. урадлі́вы; бага́ты;
rich soil урадлі́вая гле́ба
5. здо́бны; тлу́сты (пра ежу);
a rich fruit cake здо́бны фрукто́вы торт
6. густы́, інтэнсі́ўны, я́ркі (пра колер, гук, пах і да т.п.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
кабаламі́н
[ад кобаль(т) + (віт)амін]
вітамін В12, які па структуры блізкі да гемаглабіну, але замест жалеза змяшчае кобальт, прысутнічае ў многіх прадуктах жывёльнага паходжання (напр. у печані і нырках буйной рагатай жывёлы); выкарыстоўваецца пры лячэнні малакроўя, нервовых і скурных хвароб і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)