раскасаву́рыць

‘раскасавурыць вочы’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. раскасаву́ру раскасаву́рым
2-я ас. раскасаву́рыш раскасаву́рыце
3-я ас. раскасаву́рыць раскасаву́раць
Прошлы час
м. раскасаву́рыў раскасаву́рылі
ж. раскасаву́рыла
н. раскасаву́рыла
Загадны лад
2-я ас. раскасаву́р раскасаву́рце
Дзеепрыслоўе
прош. час раскасаву́рыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сказе́ліць

‘сказеліць вочы’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. сказе́лю сказе́лім
2-я ас. сказе́ліш сказе́ліце
3-я ас. сказе́ліць сказе́ляць
Прошлы час
м. сказе́ліў сказе́лілі
ж. сказе́ліла
н. сказе́ліла
Загадны лад
2-я ас. сказе́ль сказе́льце
Дзеепрыслоўе
прош. час сказе́ліўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

утаро́пваць

‘утаропваць вочы’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. утаро́пваю утаро́пваем
2-я ас. утаро́пваеш утаро́пваеце
3-я ас. утаро́пвае утаро́пваюць
Прошлы час
м. утаро́пваў утаро́пвалі
ж. утаро́пвала
н. утаро́пвала
Загадны лад
2-я ас. утаро́пвай утаро́пвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час утаро́пваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

вы́тарашчыцца, -шчуся, -шчышся, -шчыцца; зак. (разм.).

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра вочы: шырока раскрыцца ад здзіўлення.

2. на каго-што. Уставіцца, шырока раскрыўшы вочы.

Чаго ты вытарашчыўся?

|| незак. вытарэ́шчвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

павало́ка, -і, ДМ -ло́цы, ж.

1. Лёгкая дымка, якая зацягвае, пакрывае што-н.

Сонца прабівалася праз павалоку хмар.

2. У выразе: вочы з павало́кай — з пяшчотным, млявым, нібы затуманеным позіркам.

Вочы карыя з павалокай.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зага́слы, -ая, -ае.

Які перастаў гарэць, свяціць, патухлы.

Загаслыя галавешкі.

Загаслыя вочы (перан.: стомленыя).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заззя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; зак.

Пачаць ззяць.

Заззялі зоркі на небе.

Заззялі вочы шчасцем.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

змо́ранасць, -і, ж.

Стан зморанага чалавека; бяссілле, стома.

Адчуваць з.

Ад зморанасці заплюшчваліся вочы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

блакі́тны, -ая, -ае.

Светла-сіні.

Блакітныя вочы.

Край блакітных азёр.

|| наз. блакі́тнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

парасплю́шчваць¹, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

Расплюшчыць (вочы) — пра ўсіх, многіх (гл. расплюшчыць¹).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)