Bewchung

f -, -en ахо́ва, ва́рта

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Stndortwache

f -, -n гарнізо́нная ва́рта

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

следII / не след прост. не ва́рта, не трэ́ба, не след.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

караву́л

(цюрк. karaul)

1) узброеная варта (паставіць к.);

2) нясенне варты (быць у каравуле).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Плёў ’плявок’ (Нас.), рус. валаг. плёс ’тс’, ’тое, што нічога не варта’. Да кляваць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Варт, варта ’адпаведны, каштоўны, належны і да т. п.’ (Сцяшк. МГ); ’каштуе, заслугоўвае’ (Шат., Гарэц.); ’годны’ (Яруш., Булг.). У тым самым сэнсе ўжываецца і ва́рта ’належыць; трэба’ (КЭС, лаг.; БРС, Гарэц., Шпіл., Мядзв., Касп., Шат., Нас., Бяльк.). Укр. варт, ва́рто. З польск. warto, wart (nie wart). Параўн. ва́рты (Кюнэ, Poln., 113).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ахо́ўваць, -аю, -аеш, -ае; незак., каго-што.

1. Абараняць ад чыйго-н. нападу, вартаваць, сцерагчы.

Чыгунку ахоўвала ўзмоцненая варта.

2. Берагчы, шанаваць.

А. прыроду.

3. Засцерагаць ад чаго-н. шкоднага.

А. ад сонца.

|| зак. ахава́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. ахо́ва, -ы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ба́йка¹, -і, ДМ ба́йцы, мн. -і, ба́ек, ж.

1. Кароткі літаратурны твор алегарычнага зместу з павучальнай канцоўкай.

Байкі Кандрата Крапівы.

2. перан., часцей мн. Пустыя размовы, выдумкі (разм.).

Ці варта слухаць розныя байкі.

|| прым. ба́ечны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Баечная мараль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абмо́віцца, -мо́ўлюся, -мо́вішся, -мо́віцца; зак.

1. Агаварыцца, сказаць не тое, што трэба.

2. Нечакана прыгадаць што-н.; між іншым сказаць тое, пра што не варта было ўпамінаць.

Не абмовіцца (ні адным) словам (разм.) — нічога не сказаць, змоўчаць.

|| незак. абмаўля́цца, -ля́юся, -ля́ешся, -ля́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спуд², -у, М -дзе, м.

У выразах:

1) пад спудам (разм.) — у патаемным месцы.

Трымаць пад спудам вялікія грошы не варта.

2) з-пад спуду — з патаемнага месца, а таксама перан.: з забыцця.

Дастаць з-пад спуду.

З-пад спуду вызваліліся старыя мары.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)