наба́т, -а і -у, Ма́це, м.

1. -у. Сігнал трывогі з выпадку якога-н. бедства, які падаецца пры дапамозе звона.

2. -а. Вялікі вайсковы барабан у Старажытнай Русі.

Біць у набат — выклікаць трывогу, звяртаць увагу грамадства на што-н.

|| прым. наба́тны, -ая, -ае.

Н. звон.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

забубні́ць сов., разг.

1. (забить в бубен, барабан) забараба́нить;

2. перен. забубни́ть, забормота́ть; заворча́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

werbel

м.

1. барабан;

2. барабанны пошчак

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

бу́хкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Часта, раз за разам бухаць. Аркестр іграў факстрот, часта і гулка бухкаў барабан, звінелі і бразгаталі медныя талеркі. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тамбуры́н, ‑а, м.

1. Ударны народны музычны інструмент, род бубна (пашыраны на поўдні Еўропы).

2. Барабан з падоўжаным корпусам (пашыраны на поўдні Францыі, у Правансе).

[Іт. tamburino.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГІГРО́ГРАФ

(ад гігра... + ...граф),

прылада для бесперапыннага аўтам. запісу ваганняў адноснай вільготнасці паветра. Найб. пашыраны гігрограф на аснове валасянога гігрометра (яго адчувальным элементам служаць абястлушчаныя чалавечыя валасы або арган. плёнка). Паказчыкі вільготнасці запісваюцца на разлінаванай стужцы, надзетай на барабан, які прыводзіцца ў рух гадзіннікавым механізмам. У залежнасці ад часу, за які абарачаецца барабан, гігрографы бываюць сутачныя і тыднёвыя.

т. 5, с. 219

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Тулумба́с ‘старажытны ударны інструмент’ (ТСБМ), таламба́с ‘літаўра’ (Ласт.). У якасці зыходнага лічыцца тур. tulumbaz ‘бубнач, барабаншчык’ (Фасмер, 4, 118; ЕСУМ, 5, 673); хутчэй за ўсё, праз укр. тулумба́с, таламба́с ‘тс’, польск. tułumbas, tołombas, tołumbas ‘турэцкі вайсковы барабан’, параўн. таксама серб.- харв. таламба́с ‘літаўра, барабан’, якое лічыцца балканскім турцызмам (Скок, 3, 437).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

лезгі́нка 1,

гл. лезгіны.

лезгі́нка 2, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Народны танец лезгінаў, а таксама музыка да гэтага танца. Загрымеў барабан, загучала вясёлая лезгінка. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бараба́ніць

1. (біць у барабан) trmmeln vi, die Trmmel schlgen*;

2. разм. (стукаць) trmmeln vi

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

фле́йта, ‑ы, ДМ ‑йце, ж.

Духавы музычны інструмент высокага рэгістра ў выглядзе драўлянай або металічнай трубкі з адтулінамі і клапанамі. Глуха войкнуў барабан. І флейты захваляваліся жалобнай мелодыяй. Мікуліч.

[Ням. Flöte.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)