Verbum

раме́снік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, які займаецца, валодае прафесійным рамяством.

Дробны р.

2. перан. Той, хто працуе без творчай думкі, па шаблоне.

3. Вучань рамеснага вучылішча (разм.).

|| ж. раме́сніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. раме́сніцкі, -ая, -ае і раме́сны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Р. промысел.

Рамесная праца.

раскава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём. -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны; зак., каго-што.

1. Вызваліць ад падкоў.

Р. коней.

2. Вызваліць ад кайданоў.

Р. рукі.

3. перан. Зрабіць вольным, даць магчымасць поўнасцю праявіцца.

Р. ініцыятыву мас.

|| незак. раско́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. раско́ўванне, -я, н. і раско́ўка, -і, ДМ -ко́ўцы. ж.

распіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. што. Напорам знутры прымушаць расшырацца, раздавацца.

2. перан., каго-што. Перапаўняць, захапляць цалкам (пра настроі, думкі, пачуцці і пад.).

Нечаканая радасць распірала Максіма.

3. безас., каго (што). Аб празмерным атлусценні, сытасці (разм.).

|| зак. распе́рці, разапру́, разапрэ́ш, разапрэ́; разапро́м, разапраце́, разапру́ць; распёр, -пе́рла; разапры́; распёрты.

рытм, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Раўнамернае чаргаванне якіх-н. элементаў (гукавых, рухальных).

Музычны р.

Р. верша.

Р. рухаў.

Танцавальныя рытмы.

Сардэчны р.

2. перан. Наладжаны ход чаго-н., размеранасць у праходжанні чаго-н.

Р. жыцця.

Рабочы р.

|| прым. рытмі́чны, -ая, -ае і ры́тмавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

слой, -я, мн. слаі́, слаёў, м.

1. Маса якога-н. рэчыва, якая пакрывае паверхню чаго-н., або пласт чаго-н., размешчаны паміж іншымі такімі пластамі.

С. гліны.

С. тлушчу.

2. перан., звычайна мн. Тая або іншая група людзей, насельніцтва, грамадства, аднародная па сацыяльных, культурных і пад. прыметах.

Шырокія слаі інтэлігенцыі.

смыле́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -лі́ць; незак. (разм.).

1. Пячы, балець (ад апёкаў, ран і пад.).

Смылелі папечаныя пальцы.

2. перан. Пра душэўны боль: мучыць, непакоіць.

Смыліць душа па сыне.

3. Слаба, без полымя гарэць; тлець.

Ледзь смыляць у печы сырыя палены.

|| наз. смыле́нне, -я, н. (да 1 знач.).

спле́сціся, спляту́ся, спляце́шся, спляце́цца; спляцёмся, сплецяце́ся, спляту́цца; сплёўся, спляла́ся, -ло́ся; спляці́ся; зак.

1. Пераплесціся, злучыцца (пра што-н. гібкае, што ўецца).

Галіны бярозы спляліся.

2. перан. Цесна злучыўшыся, счапіцца.

Рукі спляліся.

3. Уявіцца, узнікнуць у свядомасці.

Так дзіўна сплялося ўсё ў сне.

|| незак. сплята́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. спляце́нне, -я, н.

стараве́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Чалавек, які прытрымліваецца старой веры, не прызнае царкоўнага расколу 17 ст. ў Расіі і варожа адносіцца да афіцыйнай праваслаўнай царквы.

2. перан. Той, хто прытрымліваецца старых поглядаў, старых звычак (уст., жарт.).

|| ж. стараве́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. стараве́рскі, -ая, -ае.

тлець, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., тле́е; незак.

1. Гніючы, разбурацца; трухлець, парахнець.

Тлее апалае лісце.

2. Гарэць без полымя; слаба падтрымліваць гарэнне.

Асіна не гарыць, а тлее.

3. перан. Існаваць скрыта, слаба праяўляцца дзе-н. (пра жыццё, пачуцці і пад.).

У душы тлела надзея.

|| наз. тле́нне, -я, н.

тушы́ць¹, тушу́, ту́шыш, ту́шыць; ту́шаны; незак., што.

1. Спыняць гарэнне чаго-н.; гасіць.

Т. касцёр.

Т. лямпу.

2. перан. Аслабляць, памяншаць.

Т. спрэчку.

Т. злосць.

|| зак. затушы́ць, -ушу́, -у́шыш, -у́шыць; -у́шаны, атушы́ць, -ушу́, -у́шыш, -у́шыць; -у́шаны, абтушы́ць, -ушу́, -у́шыш, -у́шыць; -у́шаны і патушы́ць, -ушу́, -у́шыш, -у́шыць; -у́шаны.

|| наз. тушэ́нне, -я, н.