pod

1. пад;

wejść pod stół — залезці пад стол;

ziemia pod ziemniaki — зямля пад бульбу;

2. у, пад; у час;

pod wieczór — пад вечар;

pod koniec bitwy — пад канец бою;

pod nieobecność — у час адсутнасці;

3. супраць; пад;

iść pod wiatr — ісці супраць ветру;

iść pod górę — ісці пад гару; падымацца на гару;

4. пад, каля;

~e drzwiami — пад дзвярамі;

pod Warszawą — пад Варшавай;

bitwa pod Grunwaldem — бітва пад Грунвальдам;

być pod ręką — быць пад рукою;

5. пад, пры;

pod wodzą — пад камандаваннем;

oddać pod komendę — аддаць у распараджэнне;

pod warunkiem — пры ўмове;

pod pozorem — пад выглядам; пад маркай; прыкрываючыся;

pisać pod adresem — пісаць на адрас

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ме́сто ср.

1. в разн. знач. ме́сца, -ца ср.;

уступи́ть ме́сто уступі́ць ме́сца;

ме́сто заключе́ния ме́сца зняво́лення;

де́тское ме́сто анат., разг. плацэ́нта;

ме́сто о́бщего по́льзования ме́сца агу́льнага карыста́ння;

населённое ме́сто офиц. насе́ленае ме́сца;

2. (должность) ме́сца, -ца ср., паса́да, -ды ж.;

3. (местность) мясці́на, -ны ж.;

на ме́сте преступле́ния на ме́сцы злачы́нства;

не к ме́сту недарэ́чы (не да ме́сца);

к ме́сту дарэ́чы;

о́бщее ме́сто агу́льнае ме́сца (разважа́нне);

больно́е ме́сто сла́бае (балю́чае, хво́рае) ме́сца;

ни с ме́ста ні з ме́сца;

име́ть ме́сто мець ме́сца;

у́зкое ме́сто ву́зкае ме́сца;

с ме́ста на ме́сто з ме́сца на ме́сца;

глаза́ на мо́кром ме́сте во́чы на мо́крым ме́сцы;

ме́ста (себе́) не находи́ть ме́сца (сабе́) не знахо́дзіць;

се́рдце (душа́) не на ме́сте (у кого) сэ́рца (душа́) не на ме́сцы (у каго);

знать своё ме́сто ве́даць сваё ме́сца;

с ме́ста в карье́р з ме́сца ў кар’е́р;

нет ме́ста, не должно́ быть ме́ста (чему) няма́ ме́сца, не паві́нна быць ме́сца (чаму).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

пе́рвый в разн. знач. пе́ршы;

полови́на пе́рвого палова першай (на першую);

пе́рвый среди́ ра́вных пе́ршы сяро́д ро́ўных;

пе́рвым де́лом, пе́рвым до́лгом пе́ршым чы́нам (перш за ўсё, перш-на́перш);

пе́рвое вре́мя спача́тку, пе́ршыя часы́, на пе́ршым ча́се;

Пе́рвая мирова́я война́ 1914—1918 ист. Пе́ршая сусве́тная вайна́ 1914—1918;

с пе́рвого взгля́да з пе́ршага по́зірку;

пе́рвый встре́чный пе́ршы сустрэ́чны;

по пе́рвое число́ як ма́е быць;

не пе́рвой мо́лодости ирон. не пе́ршай маладо́сці;

пе́рвая ла́сточка пе́ршая ла́стаўка;

пе́рвая по́мощь пе́ршая дапамо́га;

в пе́рвую го́лову, в пе́рвую о́чередь у пе́ршую чаргу́;

пе́рвый попа́вшийся пе́ршы-ле́пшы, пе́ршы, хто тра́піцца;

пе́рвый блин ко́мом пе́ршы блін саба́ку;

при пе́рвой возмо́жности пры пе́ршай магчы́масці;

пе́рвый сорт пе́ршы гату́нак (сорт);

пе́рвые шаги́ пе́ршыя кро́кі;

пе́рвой ма́рки пе́ршай ма́ркі;

из пе́рвых рук з пе́ршых рук;

на пе́рвый взгляд на пе́ршы по́гляд;

в пе́рвую мину́ту у пе́ршую хвілі́ну;

в пе́рвых ряда́х у пе́ршых шэ́рагах;

не пе́рвой све́жести не пе́ршай све́жасці;

игра́ть пе́рвую скри́пку ігра́ць пе́ршую скры́пку.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

не́бо ср.

1. не́ба, -ба ср., мн. нябёсы, род. нябёс;

2. (в шахте, печи и т. п.) верх, род. ве́рху м.; (потолок) столь, род. сто́лі ж.; (свод) скляпе́нне, -ння ср.;

превозноси́ть до небе́с узно́сіць (усхваля́ць, узвыша́ць) да нябёс;

копти́ть не́бо смуро́дзіць свет;

под откры́тым не́бом пад адкры́тым не́бам, на во́льным паве́тры;

на седьмо́м не́бе быть (чу́вствовать себя́) на сёмым не́бе быць (адчува́ць сябе́);

попа́сть па́льцем в не́бо тра́піць (папа́сці) па́льцам у не́ба;

как (бу́дто, то́чно и т. п.) с не́ба упа́л (свали́лся) як (бы́ццам, нібы і да таго́ падо́бнае) з не́ба звалі́ўся;

упа́сть (сойти́) с не́ба (на зе́млю) (освободи́ться от иллю́зий) упа́сці (сысці́) з не́ба (на зямлю́);

ме́жду не́бом и землёй (жить, находиться) памі́ж не́бам і зямлёй (жыць, знахо́дзіцца);

не́бу жа́рко (бу́дет, ста́нет и т. п.) не́бу го́рача (бу́дзе, ста́не і да таго́ падо́бнае);

(отлича́ться) как не́бо от земли́ (адро́знівацца) як не́ба ад зямлі́;

(как) не́бо и земля́ (як) не́ба і зямля́;

о Не́бо!, милосе́рдное Не́бо! о́ Бо́жа!, міласэ́рны (мі́ласцівы) Бо́жа!;

до не́ба да (пад) не́ба.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

bliben

* vi (s)

1) застава́цца; знахо́дзіцца

am Lben ~ — застава́цца жывы́м

2) застава́цца (кім-н.)

er bleibt mein Freund — ён застае́цца маі́м ся́брам

er bleibt sich mmer gleich — ён заўсёды ве́рны сабе́

3) (bei D) застава́цца (пры чым-н.)

bei siner Minung ~ — застава́цца пры сваёй ду́мцы

bei der Sche ~ — не адхіля́цца ад тэ́мы

ich blibe dabi — я насто́йваю на гэ́тым

es bleibt dabi! — так вы́рашана!, так таму́ і быць!

wo bleibt er? — дзе гэ́та ён (цяга́ецца)?

blibe rhig! — будзь спако́йны!

in Kontkt ~ — захо́ўваць канта́кт

~ lssen*vt пакіда́ць, не чапа́ць

er sllte das ~ lssen — ён не паві́нен быў гэ́тага рабі́ць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

da

1.

adv

1) там; тут, вось тут, вось

wer ~? — хто там?

von ~ — адту́ль

hier und ~ — тут і там, там і сям

~ und ~ — там-та і там-та (атрымаць і г.д.)

der Mann ~ — вось гэ́ты чалаве́к

~ hast du's!, ~ hben wir's! — вось табе́ і на!

2) тут (пра час)

von ~ ab [an] — з той пары́

2.

cj

1) так як

2) калі́

zu der Zeit, ~ er mit mir sprach — у той час, калі́ ён са мной размаўляў

3) калі́, у той час як

du spielst, ~ du rbeiten slltest — ты гулцеш, у той час калі́ табе́ трэ́ба было́ б працава́ць

4)

~ sein — быць у наяўнасці, прысу́тнічаць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Schle

f -, -n

1) шко́ла; вы́вучка

bei j-m ine gte ~ drchmachen — перан. прайсці́ до́брую шко́лу ў каго́-н.

die ~ beschen, zur [in die] ~ ghen* — хадзі́ць у шко́лу

die höhere ~ — сярэ́дняя навуча́льная ўстано́ва

die allgeminbildende ~ — агульнаадукацы́йная шко́ла

die ~ schwänzen — прагу́льваць уро́кі

hute ist kine ~ — сёння заня́ткаў у шко́ле няма́

die ~ ist um zwei Uhr aus — заня́ткі ў шко́ле канча́юцца а друго́й гадзі́не

bei j-m in die ~ ghen* — (на)вучы́цца ў каго́-н. чаму́-н.

deses Bispiel wird ~ mchen — гэ́ты пры́клад пярэ́ймуць мно́гія

die hhe ~ riten*быць ездако́м вышэ́йшага кла́са

2) шко́ла, накіру́нак, ме́тад

die romntische ~ — раманты́чны накіру́нак

◊ etw. aus der ~ pludern — вы́даць [вы́балбатаць] таямні́цу

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Stand

m -es, Stände

1) ме́сца, месцазнахо́джанне

ein Sprung aus dem ~ — скачо́к з ме́сца [без разбе́гу]

inen g- ten ~ bei j-m hben — мець до́брую рэпута́цыю ў каго́-н.

2) стано́вішча, стан

inen schwren ~ hben — быць у ця́жкім стано́вішчы

etw. (gut) im ~e erhlten* — захо́ўваць што-н. у до́брым ста́не

er ist im gten ~e — у яго́ до́бры стан здаро́ўя

3) узро́вень

inen hhen ~ errichen — падня́цца на высо́кі ўзро́вень

den ~ hlten* — захо́ўваць узро́вень (тс. перан.)

4) курс (акцый)

5) гіст. сасло́ўе; перан. зва́нне, прафе́сія

der drtte ~ — трэ́цяе сасло́ўе

ein Mann von ~ und Würden — уплыво́вы [зна́тны] чалаве́к

6) кіёск, ларо́к

7) канто́н (Швейцарыі)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Stlle

f -, -n ме́сца, пункт

etw. an die rchtige ~ stllen — паста́віць што-н. на ме́сца

an ~ (G, von D) — заме́ст (каго-н., чаго-н.)

an j-s ~ trten* — замяшча́ць каго́-н.; стаць [заня́ць] чыё-н. ме́сца

sich an j-s ~ verstzen — паста́віць сябе́ на чыё-н. ме́сца

nicht von der ~! — ні з ме́сца!

die Zahl 100 hat drei ~n — 100 – трохзна́чны лік

2) ме́сца, yры́вак, ча́стка; мо́мант; паса́ж

3) ме́сца, паса́да, рабо́та, слу́жба

sich um ine ~ bewrben* — дабіва́цца ме́сца

4) шта́тная адзі́нка

5) інста́нцыя, устано́ва

6)

auf der ~ — неадкла́дна

an Ort und ~ sein — быць на ме́сцы

zur ~ sein — вайск. прыбы́ць, з’яві́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

rchten

1. vt

1) накіро́ўваць; звярта́ць; наво́дзіць;

ine Frge an j-n ~ звярта́цца да каго́-н. з пыта́ннем;

etw. gerde ~ выпро́стваць [выраўно́ўваць] што-н.;

inen Brief an j-n ~ накірава́ць [адрасава́ць] каму́-н. пісьмо́

2) прыво́дзіць у пара́дак; rchte dine Klider! прывядзі́ сябе́ ў пара́дак!

3) тэх. вывяра́ць, нала́джваць, рыхтава́ць

4) (а)судзі́ць; пакара́ць;

j-n zu Grnde [zugrnde] ~ загубі́ць каго́-н.

2. ~, sich

1) кірава́цца (чым-н.), прытры́млівацца (чаго-н.)

2) звярта́цца (да каго-н.an A)

3) быць накірава́ным;

sich in die Höhe ~ вы́прастацца, уста́ць

4) вайск. раўня́цца;

richt' euch! раўня́йся! (каманда)

5): sich selbst ~ пако́нчыць з сабо́ю

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)