3.Ужыв. ў спалучэнні са злучнікамі «ды» і «дый» або «ды і» і іншым дзеясловам пры абазначэнні нечаканага, раптоўнага дзеяння (разм.).
А я вазьму ды (дый) скажу.
Узяў ды і кінуў усё тут.
У. і (ды, дый) паехаць.
4. Загадны лад і інфінітыў, звычайна ў спалучэнні з «хоць», «хоць бы», ужыв. пры прапанове звярнуць на што-н. увагу (разм.).
Вазьміце (або ўзяць) хоць бы гэты выпадак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Вірглі́на ’вяргіня’ (рэч., Мат. Гом.). Да вяргі́ня (гл.). Тут адбылося выраўніванне суф. ‑іня на ‑іна. Устаўное ‑л‑ утварае больш характэрнае для бел. гаворак спалучэнне ‑глі, чым гі‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сто́ўпіцца ‘змясціцца’: стоўпіцца яшчэ тут напісаць (Касп.), сто́ўпіцца, стаўпі́цца ‘увайсці, уціснуцца’ (Шымк. Собр.), стаўпі́цца ‘сабрацца ў адным месцы’, ‘змясціцца’ (Нас.), сто́ўпіць ‘змясціць’ (Ласт., Гарэц.). Да тоўпіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
alongside
[əˈlɔŋsaɪd]1.
adv.
збо́ку, ка́ля бо́ку; бок у бок, по́бач, плячо́ ў плячо́
alongside of — по́бач
2.
prep.
ту́т жа, ка́ля каго́-чаго́
Park alongside of curb — Паста́ў а́ўта ка́ля бардзю́ра
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
кры́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Рмн. ‑шак; ж.
Разм.
1. Века, накрыўка. Усхадзілася на чайніку крышка, заскакала, забразгацела.Лынькоў.Віктар са злосцю ляпнуў крышкай чамадана.Асіпенка.
2.узнач.вык. Смерць, канец. Нехта сказаў: — Калі бомба пацэліць у дом, то тут усім крышка...Арабей.
•••
І крышка — і кончана, і ўсё тут. — Надзя, налі нам піва, і крышка, — просіць Атрошчанка.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прылама́ць, ‑ламлю, ‑ломіш, ‑ломіць; зак.
1.што. Згінаючы, зрабіць трэшчыну; надламаць. Прыламаць галінку.
2.перан.; каго. Разм. Змяніць (характар, звычкі і пад.). І тут.. думка яго спынілася.. [Толяк] аж жахнуўся вялікіх перспектыў, калі ўсё ўдасца. Тут можна і прыламаць сябе, хоць дзеля вока людскога.Чорны.// Прывучыць да чаго‑н. — Я от толькі Цімоха ніяк не прыламаў, каб маю скрыначку падносіў! — жартуе Вейс.Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суш, ‑ы, ж.
1. Сухая, без дажджоў пагода; засушлівы час; засуха. У сёлетнюю суш варта толькі іскру здзьмухнуць з папяросы, як ад шкоды не абярэшся.Пташнікаў.Гэтае месца на Капыльскай вуліцы славілася яшчэ і тым, што тут .. нават у самую суш красавалася велізарная лужына.С. Александровіч.
2. Што‑н. пазбаўленае вільгаці, сухое. Калісь і тут гарэла суш, Куды рабіць — і дыхаць цяжка!Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
beständig
1.
a пастая́нны, усто́йлівы, трыва́лы
2.
adv пастая́нна, заўсёды
er bleibt ~ hier — ён застае́цца тут на пастая́ннае жыха́рства
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
spúken
hier spukt es — тут пры́віды
es spukt bei ihm (im Kópfe) — разм. ён звар’я́це́ў, ён з’е́хаў з глу́зду
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)