ВУЧЭ́ННІ
(ваен.),
адзін з асн. спосабаў баявой падрыхтоўкі войск (авіяцыі, флоту), камандзіраў і штабоў аб’яднанняў, злучэнняў (часцей) розных відаў узбр. сіл, а таксама органаў тылу і спец. войск да вядзення ваен. дзеянняў. Праводзяцца з мэтай вырашэння розных задач на мясцовасці ва ўмовах, найб. набліжаных да баявых. Паводле маштабу бываюць тактычныя, аператыўныя і стратэгічныя; паводле формы правядзення — вайсковыя (авіяцыйныя, марскія), з баявой стральбой і без баявой стральбы, камандныя, камандна-штабныя, штабныя, тылавыя, доследныя, даследчыя і спецыяльныя; паводле арганізацыі — адна- і двухбаковыя, адна-, двух- і многаступенныя. Гл. таксама Манеўры.
т. 4, с. 297
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
абіягене́з
(ад а- + біягенез)
тэорыя ўзнікнення жыцця на Зямлі, паводле якой зародкі жывых істот утварыліся ў выніку ўскладнення рэчываў неарганічнай матэрыі (параўн. біягенез 2).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
аперацыяналі́зм
(ад лац. operatio = дзеянне)
суб’ектыўна-ідэалістычны напрамак у сучаснай філасофіі, паводле якога паняцці не адлюстроўваюць аб’ектыўную рэчаіснасць, а з’яўляюцца прадуктам дзеянняў (аперацый) вучонага.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
арыштава́ць
(польск. aresztować, ад с.-лац. arrestare)
1) узяць пад варту, пазбавіць волі;
2) забараніць распараджацца чым-н. паводле рашэння судовых органаў (а. маёмасць).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
геапалі́тыка
(ад геа- + палітыка)
плынь у сацыялогіі, паводле якой пашырэнне геаграфічнага асяроддзя з’яўляецца рашаючым фактарам развіцця грамадства; выкарыстоўвалася нямецкім фашызмам для абгрунтавання захопніцкай палітыкі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
натыві́зм
(ад лац. nativus = прыроджаны)
канцэпцыя, паводле якой здольнасць да ўспрымання прасторы і часу ўласціва чалавеку ад нараджэння і не развіваецца ў працэсе жыцця.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
тамі́зм
(ад лац. Thomos = Фама)
філасофскае і багаслоўскае вучэнне сярэдневяковага філосафа-схаласта Ф. Аквінскага, паводле якога розум павінен падпарадкоўвацца веры, а філасофія служыць багаслоўю.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
наве́шванне 1, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. навешваць 1 — навесіць.
наве́шванне 2, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. навешваць 2 — навешаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недасыпа́нне 1, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. недасыпаць 1 — недаспаць.
недасыпа́нне 2, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. недасыпаць 2 — недасы́паць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыме́шванне 1, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. прымешваць 1 — прымясіць.
прыме́шванне 2, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. прымешваць 2 — прымяшаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)