Іла́га ’яловы лес, ельнік’ (в.-дзвін., Нар. сл., 146). Ад ель (гл.) з нерэгулярным суф. ‑аг‑а. Гл. Сцяцко, Афікс. наз., 207.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
не́руш ж., разг. (что-л. дикое, нетронутое) цели́к м.; (о земле — ещё) целина́; (о лесе — ещё) де́вственный лес
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ацале́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які аказаўся цэлы сярод разбуранага, уцалелы. Шура скора знайшла гэты дом — у цэнтры горада, адзін з ацалелых дамоў на цэнтральнай плошчы. Арабей. Адразу ж за вёскаю пачынаецца лес. І не проста лес, а даўні, ацалелы ад сякеры і пілы. Кавалёў. // Які захаваўся, не загінуў. Напаўжывыя ў вёску мы прыбеглі, Мы, ацалелыя падлеткі-пастухі. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Маложа, маложы ’малады лес, зараснік’ (паўн.-усх., КЭС; Касп.). Рус. моло́жа ’малады бярэзнік, лес на месцы вырубкі, пажару’, наўг. ’участак будаўнічага хвойнага лесу’. Бел.-рус. ізалекса, найбліжэй да якой па форме чэш. mláza, славац. mladza ’атава’. Да прасл. mold‑ja. У іншых слав. мовах варыянт з суфіксам ‑jь: польск. młódź, чэш. mláz, серб.-харв. мла̄ђ), mlaz ’вусікі ў вінаграднай лазе’, ’тс’, н.-луж. młoź ’маладыя парасткі, параснік’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АВА́ЧЫНСКАЯ СО́ПКА, Авача,
дзеючы вулкан на ПдУ Камчаткі, каля г. Петрапаўлаўск-Камчацкі. Выш. 2741 м (новы кратэр узвышаецца ў старым). Складзены з андэзітавых і базальтавых лаваў, туфаў, шлакаў і попелу. З 1730-х г. было 15 вывяржэнняў, апошняе ў 1945. На схілах лес з каменнай бярозы, кедравы сланік. Вулканалагічная станцыя.
т. 1, с. 60
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
падтыкну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Разм. Указаць на каго‑н. з мэтай даносу. [Цётка Ганна:] — Відаць, падтыкнуў нехта — чые [мужчыны] падаліся ў лес. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кляймі́ць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; незак., каго-што.
Тое, што і клеймаваць. Кляйміць лес. Кляйміць жывёлу. □ Гнеўны голас паэта кляйміць ганьбай ворагаў міру. Шкраба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зямлі́ца, ‑ы, ж.
Разм. і нар.-паэт. Ласк. да зямля 1 (у 3, 5 знач.); зямелька. Хмаркі, неба, лес, Зямліца — Усё сціхла. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заме́нны, ‑ая, ‑ае.
Які падлягае замене, можа быць лёгка заменен. Заменная дэталь. □ Лес — гэта.. нічым не заменная сыравіна для нашай айчыннай хіміі. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́глуміць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., што.
Разм. Пусціць на глум, знішчыць. Выглумілі паны лес ва ўсёй Случчыне, каб іх зямля не насіла. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)