Аркестр беларускіх народных інструментаў (Беларускай філармоніі), гл. Дзяржаўны народны аркестр БССР

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

civil [ˈsɪvl] adj.

1. грамадзя́нскі;

civil rights грамадзя́нскія правы́

2. цыві́льны;

enter civil life дэмабілізава́цца, пакі́нуць во́інскую слу́жбу;

civil law грамадзя́нскае пра́ва;

civil marriage грамадзя́нскі шлюб;

the Civil Service дзяржа́ўная слу́жба;

a civil servant дзяржа́ўны слу́жачы

3. даліка́тны, ве́тлівы, ве́тлы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

państwowy

państwow|y

дзяржаўны;

pożyczka ~a — дзяржаўная пазыка;

koleje ~e — дзяржаўная чыгунка;

szkoły ~e — дзяржаўныя школы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пераваро́т м. паліт., тс. перан. Úmwälzung f -, -en, Úmsturz m -es, -stürze;

сацыя́льны пераваро́т soziále Úmwälzung;

дзяржа́ўны пераваро́т Stáatsstreich m -(e)s, -e;

пала́цавы пераваро́т Palástrevolution [-v-] f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

слу́жачы у знач. наз. м. канц. Ángestellte (sub) m -n, -n дзяржа́ўны слу́жачы Stáatsangestellte m, Beamte (sub) m -n, -n;

слу́жачы дзяржа́ўнай устано́вы ein Ángehöriger [Ángestellter] éiner (stáatlichen) Behörde

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

механі́зм, ‑а, м.

1. Унутраная частка машыны, прылады, апарата і пад., якая прыводзіць іх у дзеянне. Ледзь чутна цікаў гадзіннікавы механізм заведзенай міны. Шамякін. // Машына, прыстасаванне для чаго‑н. Цяпер .. ідзе ўборка багатага ўраджаю, на палі выйшлі механізмы. «Звязда».

2. перан. Унутраны лад, сістэма чаго‑н. Дзяржаўны механізм. Гаспадарчы механізм.

3. чаго. Сукупнасць працэсаў, з якіх складаецца якая‑н. фізічная, хімічная, фізіялагічная і пад. з’ява. Механізм хімічнай рэакцыі.

[Новалац. mechanismus, ад грэч. mēchanē — машына.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кармі́цель, ‑я, м.

Той, хто корміць, забяспечвае пражыткам, харчамі. Галя паціснула плячамі, загаварыла зноў узрушана: .. — А ён ужо не маленькі! Ён — гаспадар у хаце, карміцель дваіх дзяцей... Ваданосаў. Старая Салвесіха прыняла да сэрца тое, што забралі яе меншага сына-карміцеля, і на трэці дзень злягла ў пасцель. Сабаленка. // Пра ўсё тое, што з’яўляецца сродкам для пражыцця, крыніцай даходу. Да едакоў Спяшаецца галоўны Карміцель наш — Дзяржаўны едзе хлеб. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інтрыгава́ць, ‑гую, ‑гуеш, ‑гуе; незак.

1. Весці інтрыгі (у 1 знач.). Інтрыгаваць супраць.. [Ланскага] таксама было марна. Інтрыгаваць можна супраць асобы, а ён даўно ўжо не быў ні асоба, ні дзяржаўны муж. Караткевіч.

2. каго-што. Узбуджаць цікавасць таямнічасцю, незвычайнасцю, загадкавасцю. [Гунаву] інтрыгавала і непакоіла паперка ў планшэце, асабліва надпіс, які толькі што зрабіў начальнік. Самуйлёнак. Словы ж аб важных справах, ды, відаць, справах, звязаных з партызанскім злучэннем, насцярожвалі .. [Сыкуна], нават інтрыгавалі. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саве́тнік, ‑а, м.

1. Назва пасад у некаторых установах (пасольствах, міністэрствах і пад.). Саветнік пасольства. Дзяржаўны саветнік юстыцыі. // Асоба, якая займае гэту пасаду. Фінансавы саветнік пасольства.

2. У дарэвалюцыйнай Расіі — назва чыноў розных класаў паводле рангаў існаваўшай іерархіі ў цывільнай службе. Калежскі саветнік.

•••

Надворны саветнік — цывільны чын сёмага класа ў дарэвалюцыйнай Расіі.

Стацкі саветнік — цывільны чын пятага класа ў дарэвалюцыйнай Расіі.

Тытулярны саветнік — цывільны чын дзевятага класа ў дарэвалюцыйнай Расіі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераваро́т, -ту м., в разн. знач. переворо́т;

дзяржа́ўны п. — госуда́рственный переворо́т;

дварцо́вы п. — дворцо́вый переворо́т;

п. у наву́цы — переворо́т в нау́ке;

п. це́раз крыло́ — спец. переворо́т че́рез крыло́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)