брод, -у, М -дзе, мн. брады́, -о́ў, м.

1. Неглыбокае месца на ўсю шырыню ракі, возера, зручнае для пераходу, пераезду.

Пераправіцца бродам.

2. След, пракладзены на сенажаці, у полі, каб размежаваць участкі.

Правёў б. да самай ракі.

|| прым. бро́давы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

агнездава́цца, агнязду́юся, агнязду́ешся, агнязду́ецца; агнязду́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Звіць сабе гняздо дзе-н. (пра птушак).

Буслы агнездаваліся на грушы.

2. перан. Пасяліцца (пра людзей).

Пабудавалі хаты, агнездаваліся каля возера.

|| незак. агняздо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прато́ка, -і, ДМ -то́цы, мн. -і, -то́к, ж.

1. Бакавое адгалінаванае рэчышча, а таксама рукаў ракі, які злучае два вадаёмы.

Возера злучаецца з ракой пратокай.

2. Вузкая злучальная поласць, канал (спец.).

Жоўцевая п.

|| прым. прато́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

высакаго́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Размешчаны ў высокай горнай мясцовасці. Высакагорнае возера, плато.

2. Прыстасаваны для такой мясцовасці. Высакагорны транспарт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лімнабіёнты

(ад гр. limne = возера + біёнты)

расліны і жывёлы, якія жывуць у азёрах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ры́бны в разн. знач. ры́бный;

~ная ло́ўля — ры́бная ло́вля;

р. суп — ры́бный суп;

~нае во́зера — ры́бное о́зеро

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дзе́даў, ‑ава.

Які належыць дзеду ​1 (у 1, 2 знач.). Дзедава хата стаіць усімі вокнамі на возера, да сонца. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прэснаво́дны, ‑ая, ‑ае.

1. З прэснай вадой. Прэснаводнае возера. Прэснаводны басейн.

2. Які водзіцца, жыве ў прэснай вадзе. Прэснаводныя рыбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

закруглі́цца, -углю́ся, -у́глішся, -у́гліцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць круглым, закругленым.

Бераг возера закругліўся.

2. перан. Скараціць выклад, каб хутчэй яго закончыць (разм., жарт.).

Дакладчык закругліўся.

|| незак. закругля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. закругле́нне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Плава́ ’балота (возера), якое моцна зарасло мохам, а пад нізам — вада’ (шчуч., Сл. ПЗБ), рус. вялікалук. пла́ва́ ’дрыгва’. Параўноўваюць літ. plovà ’тс’ (Грынавяцкене, тамсама). Звычайна плаў (гл.), згодна з Талстым (Галетай, Геогр., 172–175), ад *plaviti, *plavati ’заліваць, плаваць’. Сюды ж брасл. плаві́на ’зыбкі дзірван па берагах возера’ (Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)