ГУ́РЧАНКА Людміла Маркаўна

(н. 12.11.1935, г. Харкаў, Украіна),

расійская актрыса. Нар. арт. СССР (1983). Скончыла Усесаюзны дзярж. ін-т кінематаграфіі (1958). Яе мастацтву ўласцівы тэмперамент, лірызм, музыкальнасць. Выконвала камедыйныя, вострахарактарныя ролі ў кіно: «Карнавальная ноч», «Дзяўчына з гітарай», «Саламяны капялюшык» і «Нябесныя ластаўкі» (тэлевізійныя), «Мама». Яе драм. талент праявіўся ў фільмах: «Старыя сцены» (Дзярж. прэмія Расіі 1976), «Дваццаць дзён без вайны», «Сібірыяда», «Пяць вечароў», «Палёты ў сне і наяве», «Вакзал для дваіх» і інш. Выступае як эстр. спявачка. Аўтар кніг «Маё дарослае дзяцінства» (1982), «Апладысменты» (1987) і інш.

т. 5, с. 538

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ДАГАВО́Р ЧАТЫРО́Х ДЗЯРЖА́Ў аб сумеснай абароне правоў на астраўныя ўладанні і астраўныя тэрыторыі ў раёне Ціхага акіяна. Падпісаны 13.12.1921 на Вашынгтонскай канферэнцыі 1921—22 прадстаўнікамі ЗША, Вялікабрытаніі, Францыі і Японіі. Прадугледжваў гарантыі ціхаакіянскіх астраўных уладанняў бакоў (у т. л. на выпадак ваен. пагрозы), скасаванне англа-японскага саюза і інш. У ходзе ратыфікацыі дагавора ў ЗША прынята папраўка аб забароне ўраду краіны без згоды кангрэса прымаць абавязацельствы па абароне ўладанняў інш. нацый на Ціхім ак., якія знаходзяцця «ў стане мандата». Дзейнічаў да 2-й сусв. вайны.

т. 5, с. 571

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

kołacz

м.

1. калач;

2. с.-г. макуха;

bez pracy nie będzie ~y — без працы няма чаго хлеба шукаці; каб рыбу есці, трэба ў ваду лезці

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

zamiar, ~u

м. замер; намер; задума;

bez złych ~ów — без дрэнных намераў;

powziąć zamiar — прыняць рашэнне; задумаць;

mam zamiar to zrobić — я маю намер гэта зрабіць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

przerwa

przerw|a

ж.

1. перапынак;

~a obiadowa — перапынак на абед;

~a w przedstawieniu тэатр. антракт;

2. прабел; разрыў; прагал;

bez ~y — без перапынку; бесперапынна; безупынна

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

bald [bɔ:ld] adj.

1. лы́сы, пляшы́вы;

go bald лысе́ць

2. аго́лены, без по́крыва (пёраў, расліннасці і да т.п.);

a bald hill го́лы ўзго́рак

3. бяско́лерны, бе́дны, убо́гі;

bald prose ну́дная про́за;

bald style убо́гі стыль

♦

as bald as a coot/an egg/a billiard ball лы́сы як кале́на

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

himself [hɪmˈself]pron.

1. сябе́;

He hurt himself. Ён пара́ніўся.

2. сам

♦

(all) by himself сам, адзі́н, самасто́йна, без (чыёй-н.) дапамо́гі;

(all) to himself то́лькі для яго́;

be/seem himself (пра мужчыну або хлопца) быць у нарма́льным ста́не (здароўя, духу і да т.п.); не паддава́цца чужо́му ўплы́ву

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Melius est abundare quam deficere

Лепш мець у дастатку, чым у нястачы.

Лучше иметь в избытке, чем в недостатке.

бел. Запас есці не просіць і бяды не чыніць. Хто жыве без запасу, той гіне без часу.

рус. Запас беды не чинит и хлеба есть не просит. Запас кармана не дерёт. Лишняя денежка карману не тяга. Поезжай на неделю, а хлеба бери на две. Едешь в дорогу на день, а снеди бери на неделю.

фр. Deux ancres sont bons au navire (Хорошо иметь два якоря на корабле). Ce qui abonde ne vicie pas (Что в избытке, то не повредит).

англ. Store is no sore (Запас не беда).

нем. Spare in der Zeit, so hast du in der Not (Скупиться всё время ‒ будешь в нужде).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

запа́с м

1. Vórrat m -(e)s, -räte (чаго-н an D);

запа́сы харчава́ння Lébensmittelvorräte pl;

2. (наяўны стан) Bestánd m -(e)s, -stände;

авары́йны запа́с Nótvorrat m;

3. перан Schatz m -es, Schätze;

запа́с слоў Wórtschatz m;

запа́с ве́даў Kénntnisse pl;

запа́с ча́су Zéitreserve [-və] f -, -n;

4. кравец Éinschlag m -(e)s, -schläge;

5. вайск Resérve [-və] f -, -n;

звальня́ць у запа́с вайск in die Resérve versétzen;

◊ мець у запа́се vórrätig háben;

на запа́с auf Vórrat; für álle Fälle (на усялякі выпадак);

◊ хто жыве́ без запа́су, той гі́не без ча́су ≅ Vórsorge verhütet Náchsorge

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вы́піць, ‑п’ю, ‑п’еш, ‑п’е; зак., што, чаго і без дап.

1. Праглынуць якую‑н. вадкасць. Выпіць лякарства. Выпіць шклянку малака, чаю.

2. Напіцца спіртнога. Выпіць і закусіць. □ [Баранкевіч] проста любіў выпіць з «добрымі людзьмі», а сам адзін і чаркі не выпіваў. Колас.

3. перан.; што і чаго. Вынесці, выцерпець. Выпіць чашу пакут.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)