даасі́зм
(ад даа)
1) адзін з кірункаў старажытнакітайскай філасофіі, паводле якога прырода і жыццё людзей падпарадкаваны не волі неба, а закону, які існуе па-за свядомасцю чалавека;
2) адна з кітайскіх рэлігій, якая ўзнікла ў 2 ст. да н. э.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
я́сна прысл разм, я́сны
1. klar;
я́снае не́ба klárer [héller] Hímmel;
я́снае надво́р’е héiteres [fréundliches] Wétter;
2. перан (зразумелы, просты) déutlich, klar;
я́сна гавары́ць klar [verständlich] spréchen*;
я́сна разуме́ць gut verstéhen*;
зрабі́цца больш я́сным klárer wérden, an Klárheit gewínnen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
залаці́цца, залаціцца і залоціцца; незак.
1. (залаціцца). Станавіцца залацістым; набываць адценне, колер золата. Стаў край неба залаціцца. Крапіва.
2. (залаціцца). Вылучацца сваім залацістым колерам, бляскам; ззяць, зіхацець (пра што‑н. залатое, залацістае). На нізкарослых бярозах залаціцца жоўтае лісце. В. Вольскі.
3. (залоціцца). Зал. да залаціць (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бая́н, ‑а. м.
1. Вялікі гармонік з складанай сістэмай ладоў. А тут невялічкі, хударлявы Валерый Фралоў, углядаючыся ў зорнае неба, перабірае лады на баяне і ціха спявае «Школьны вальс». Грахоўскі.
2. Гіст. Паэт, пясняр. Песні для народа Тварыў баян Купала. Аўрамчык. Для вечнасці, спетай баянам сурова, Жыве Руставелі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адло́мак, ‑мка, м.
1. Адламаны кавалак чаго‑н.; абломак. Адломак касы. □ Невядома, з якіх часоў стаялі над імі [палоскамі вады] засохшыя адломкі старых спарахнелых алешын, як свечкі, і маркотна глядзелі ў неба. Колас.
2. перан. Рэшткі таго, што раней існавала. Чырвонай Арміі Адважныя атрады Далёка кінулі Адломкі белых зграй. Лявонны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзеся́ты, ‑ая, ‑ае.
Ліч. парадк. да дзесяць. Дзесяты нумар. Дзесяты кіламетр. Дзесятага лютага.
•••
Да дзесятага поту гл. пот.
Дзесятая вада на кісялі гл. вада.
(І) дзесятаму заказаць гл. заказаць.
На дзевятым небе гл. неба.
Праз дзесятыя рукі гл. рука.
Пятае цераз дзесятае; з пятага на дзесятае гл. пяты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кудзе́ліцца, ‑ліцца; незак.
Разм. Станавіцца падобным на кудзелю. Праходзіў ваяўнічы настрой пана Зыгмунта. Абвісалі і кудзеліліся вусы, нязграбнымі рабіліся рудыя халяўкі. Лынькоў. На месяц наплываюць доўгія белыя палосы, Іх нешта валачэ з захаду на ўвесь край неба. Над хатай яны кудзеляцца, расплываюцца, як белыя гусі на віры. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парашу́т, ‑а, М ‑шуце, м.
Прыстасаванне ў выглядзе вялікага парасона, прызначанае для спуску людзей, грузаў з лятальных апаратаў, для тармажэння пры пасадцы самалётаў і пад. Над галавой, на цёмным блакіце неба, прыкметна чарнеў купал парашута. Новікаў. Тоня напружыла ўсе сілы і скіравала парашут на вузенькую прагаліну паміж дрэвамі. Шчарбатаў.
[Фр. parachute.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пля́міць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; незак., каго-што.
1. Пакрываць плямамі, пакідаць плямы на чым‑н. Сінечу летняга неба плямілі блуклівыя хмаркі. Сабаленка.
2. перан. Ганьбіць, знеслаўляць. [Нядбайлы] плямяць усё дэпо, падрываюць дасягнутае перадавікамі. Шынклер. Як не хочацца пляміць імя яе [маці], нават успамінаючы яго ў гэтых змрочных і гнусных скляпеннях. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
святля́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Не зусім светлы, светлаваты. Час, мабыць, мінаў за поўнач — маладзічок узлез у самую высь неба і ціха бліскаў там, завалочаны святлявым мроівам. Быкаў.
2. З светларусымі валасамі. Другі быў яшчэ шырэйшы ў плячах і ростам вышэйшы, а дабрадушным тварам, з вялікай святляваю галавою. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)