Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баге́тчык, ‑а, м.
Той, хто працуе над вырабам багету.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пало́й ’вада, якая з’яўляецца ў час адлігі над лёдам, верхаводка’ (Бір. Дзярж.), ’лівень’ (Сл. ПЗБ). Рус.полой ’глыбокая лагчына, дзе ў паводку застойваеца вада’, укр.полій ’верхаводка, вада над лёдам’, ст.-рус.полой ’глыбокая прырэчная лагчына, дзе ў паводку застойваецца вада; рукаў ракі’, серб.-харв.nÓAÓj ’пойма; мелкае месца, мель; перакат’. Прасл.polojь. Ад politicliti (гл. ліць) з суф. -6 і апафоніяй у корані.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Начэ́льнікі ’абіўка з тонкіх дошак у вушаках’ (гродз., КЛА). Да чало ’пярэдняя частка’, параўн. рус.начёльники ’два брусы над чалом печы’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
трыумфава́ць, ‑фую, ‑фуеш, ‑фуе; незак.
Разм.
1.надкім-чым і без дап. Атрымліваць перамогу, браць верх. Над краем шыбеніц, астрогаў Трыумфаваў каронны кат.Купала.
2.без дап. Радавацца, весяліцца з прычыны перамогі над кім‑н., з поваду поспеху ў чым‑н. Станіслаў трыумфаваў, смакуючы наперад выйгрыш закладу.Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тума́нI, -ну м., прям., перен. тума́н;
над рэ́чкай узніма́ўся т. — над ре́чкой поднима́лся тума́н;
т. у галаве́ — тума́н в голове́;
т. у вача́х — тума́н в глаза́х;
◊ напусці́ць т. — напусти́ть тума́ну
тума́нIIм., ист. (денежная единица) тума́н
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
румя́ніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; незак.
1. Пакрывацца румянцам (у 1 знач.); чырванець. Твар румяніцца дзявочы, І бярозкай гнецца стан...Гурло.
3. Набываць чырвоны колер, адценне, чырванець. Над полем, Над сасоннікам, Над гаем Румяніцца вячэрняя зара.Свірка.Да раніцы над мястэчкам румянілася патрывожанае неба.Паўлаў.// Падсмажваючыся, пакрывацца залаціста-карычневай скарыначкай; запякацца. Пірог пачаў румяніцца. □ Смажаная на зборы бульба румянілася хрумсткімі скрылікамі на вялікай патэльні.Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ці́тла, ‑ы, ж.
У сярэдневяковай пісьменнасці Русі і Грэцыі — надрадковы знак у выглядзе ламанай рыскі, які ставіўся над словамі, напісанымі скарочана, або над літарамі, калі яны мелі лічбавае значэнне.
[Ад грэч. títlos — надпіс.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)