Татро́к ’у мінулым годзе’ (ашм., Сл. ПЗБ). Ад такро́к (гл.) шляхам прыпадабнення або з *тот ’той’ і рок ’год’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гідралака́цыя, ‑і, ж.

Спец. Вызначэнне месцазнаходжання падводных аб’ектаў шляхам пасылкі і прыёму гукавых сігналаў, якія вылучаюцца аб’ектамі або адбіваюцца імі. // Галіна навукі і тэхнікі, якая вывучае метады і стварае сродкі для такога вызначэння.

[Ад грэч. hýdōr — вада і лац. locatio — размяшчэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аса́дкавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да асадку (у 1 знач.). Асадкавы слой.

2. Спец. Які ўтварыўся шляхам асядання мінеральных і арганічных рэчываў і наступнага іх ушчыльнення і змянення. Асадкавыя горныя пароды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абстрагава́ць, ‑гую, ‑гуеш, ‑гуе; зак. і незак., што.

Кніжн. Выдзеліць (выдзяляць) найбольш істотныя, заканамерныя прыкметы і сувязі прадмета шляхам мысленнага аддзялення ад мноства іншых, неістотных яго уласцівасцей, якасцей, сувязей. Абстрагаваць рысы характару героя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскідны́, ‑ая, ‑ое.

1. Такі, які можна раскінуць, раскласці; раскладны. Раскідное крэсла.

2. Спец. Прызначаны для раскідання чаго‑н. Раскідная сеялка.

3. Спец. Які робіцца шляхам раскідання, рассейвання. Раскідная сяўба. Раскідное ўнясенне ўгнаенняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шантажы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каго-што.

Дамагацца чаго‑н. у каго‑н. шляхам шантажу. [Ганя:] — Каб хто толькі ведаў, якую ён [Намыснік] развёў дзейнасць! Шантажыруе суседзяў, сына адбівае ад сям’і, граззю мяне аблівае... Грамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шапава́льны, ‑ая, ‑ае.

Уст.

1. Які мае адносіны да шапавала.

2. Звязаны з апрацоўкай шэрсці шляхам узбівання, разрыхлення яе асобым інструментам або машынай; прызначаны для такой апрацоўкі. Шапавальны смычок. Шапавальны промысел. Шапавальная машына.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жываро́дзячы, ‑ая, ‑ае.

Які дае патомства шляхам нараджэння жывых дзіцянят (пра жывёл, якім увогуле ўласціва адкладанне яец або ікры). Жывародзячая яшчарка. Жывародзячыя рыбы. // Пра расліны, насенне якіх здольна прарастаць на мацярынскай асобіне. Жывародзячыя расліны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скапе́ц, ‑пца, м.

1. Чалавек, які падвергся кастрацыі.

2. Член фанатычнай рэлігійнай секты ў Расіі, якая ўзнікла ў канцы 18 ст. і прапаведавала барацьбу з плоццю шляхам кастрацыі. [У Аляксандра-Неўскай лаўры Яленскі] стаў прыхільнікам фанатычнай секты скапцоў. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спаражні́цца, ‑ражнюся, ‑рожнішся, ‑рожніцца; зак.

1. Стаць пустым, вызваліўшыся ад змесціва. Шклянка за шклянкаю — і бутэлька спаражнілася. Сабаленка.

2. Разм. Выдаліць з арганізма рэшткі ператраўленай ежы.

3. Разм. Пазбавіцца ад цяжарнасці шляхам выдалення плода.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)