мінерал класа сілікатаў, тонкалускаватая з шаўкавістым бляскам або валакністая разнавіднасць каліевай слюды.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
стаўралі́т
(ад гр. stauros = крыж + -літ)
мінерал класа сілікатаў чырванавата-бурага, бура-чорнага і жоўтага колеру са шкляным бляскам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
хрызалі́т
(гр. chrysolithos, ад chrysos = золата + lithos = камень)
мінерал класа сілікатаў, разнавіднасць алівіну, празрысты каштоўны камень залаціста-зялёнага колеру.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
хрызапра́з
(гр. chrysoprasos, ад chrysos = золата + prasios = светла-зялёны)
мінерал класа сілікатаў, разнавіднасць халцэдону, паўкаштоўны камень яблычна-зялёнага колеру.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
цэйнеры́т
(ад ням. Zeiner = прозвішча ням. хіміка)
штучны мінерал класа фасфатаў зеленаватага колеру, радыеактыўны, водны арсенат урану і медзі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
цэльзія́н
[н.-лац. celsian, ад A. Celsius = прозвішча шв. астранома і фізіка (1701—1744)]
мінерал, калій-барыевы палявы шпат.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шамазі́т
(фр. chamosite, ад Chamoson = назва мясцовасці ў Швейцарыі)
мінерал класа сілікатаў шаравата-зялёнага або чорнага колеру; жалезная руда.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шунгі́т
(ад рус. Шунга = назва мясцовасці ля Анежскага возера)
мінерал чорнага або матава-шэрага колеру, падобны на антрацыт, графіт.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ГАДАЛІ́Н (Gadolin) Юхан
(Іаган; 5.6.1760, г. Турку, Фінляндыя — 15.8.1852),
фінскі хімік. Чл.-кар.Пецярб.АН (1811). Вучыўся ва ун-тах у гарадах Аба і Упсала. У 1785—1822 працаваў ва ун-це ў г. Аба (з 1797 праф.). Навук. працы па неарган. хіміі. Пры даследаванні мінералу, знойдзенага каля г. Ітэрбюнс. Ітэрбю (Швецыя), адкрыў невядомую раней «зямлю» (сумесь аксідаў рэдказямельных металаў), якую назваў ітрыевай, што было пачаткам адкрыцця рэдказямельных элементаў. У яго гонар мінерал назвалі гадалінітам, а адзін з рэдказямельных металаў гадалініем.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ЛАЗУРЫ́Т
(ад лац. lazur нябесна-блакітны колер),
мінерал групы фельдшпатоідаў, складаны алюмасілікат кальцыю і натрыю, Na6[AlSiO4]Ca2[SO4]S. Крышталізуецца ў кубічнай сінганіі. Масіўныя, суцэльныя агрэгаты, рэдка крышталі (дадэкаэдры). Колер ад блакітнага да цёмна-сіняга і зеленавата-сіняга. Бляск шкляны да тлустага. Цв. 5,5—6. Шчыльн. каля 2,4 г/см3. Утвараецца ў магнезіяльных і вапняковых скарнах. Сумесь Л. з кальцытам наз. ляпіс-лазурак. Каштоўны вырабны камень; прыродная сіняя фарба (ультрамарын). Радовішчы ў Расіі, Афганістане, Чылі і інш.
