дзёрзкі, ‑ая, ‑ае.

1. Непачцівы, грубы; нахабна-задзірлівы. Дзёрзкі адказ. □ Дрэнны ён хлопец: навошта было так крыўдзіць матку, казаць ёй такія дзёрзкія словы? Колас. Часам на Ніка як бы нешта находзіла і ён станавіўся дзёрзкі, грубы і непаслухмяны. Лынькоў.

2. Вельмі смелы, абыякавы да небяспекі. — Хто думае наступаць, той заўсёды клапоціцца наконт разведкі: мабільнай, гібкай, разумнай, а калі трэба — дзёрзкай. Алешка. // Поўны смелых, упэўненых парыванняў. Якая багатая ноч! І як добра, што я гашчу ў цябе, радзіма мая, — дзёрзкая, свежая і дужая, як маладосць. Скрыган. Нам партыя дала І смелы дзёрзкі розум, І дум высокі ўзлёт, І веліч ясных мэт. Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нязго́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Адсутнасць адзінства ў думках, поглядах. З чалавекам вельмі блізкім заўсёды паводзіш сябе прасцей і не баішся, што ён можа пакрыўдзіцца за нязгоду з яго думкай, за папрок, заўвагу, крытыку. Шамякін. — Скажу вам,.. што нават і ў закаханых ідзе не ўсё гладка, бываюць і нязгоды і сутыкненні. М. Ткачоў. // Адмоўны адказ на што‑н.; адмаўленне. Дзяўчына з выразам нязгоды пакруціла галавой, але ўсё ж пачала абвязваць нагу белай анучкай. Быкаў.

2. Разлад, сварка. [Камандзір] рабіў усё, што толькі мог, каб не даць разгарэцца нязгодзе паміж коннікамі і пяхотай. Брыль. Згода будуе, нязгода руйнуе. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэа́кцыя

(фр. réaction, ад лац. re- = супраць + actio = дзеянне)

1) дзеянне ў адказ на знешняе раздражненне, уздзеянне (напр. р. вока на святло);

2) выяўленне сваіх адносін да дзеяння, выказвання каго-н. (напр. р. на крытыку);

3) рэзкая змена ў настроі, спад пасля нервовага ўзбуджэння;

4) фізічнае або хімічнае ўзаемадзеянне паміж рэчывамі (напр. ланцуговая р.);

5) палітыка актыўнага супраціўлення грамадскаму прагрэсу, імкненне замацаваць старыя парадкі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

guest [gest] n.

1. госць, го́сця;

a guest of honour пачэ́сны госць

2. пастая́лец; пастая́лка (у гатэлі)

3. гастралёр (пра артыстаў)

4. biol. паразі́т

be my guest infml калі́ ла́ска, бу́дзьце як до́ма (у адказ на просьбу дазволіць зрабіць што-н.);

Can I use the phone?Be my guest. Магу я патэлефанаваць? – Калі ласка.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

сустрэчны, і стрэчны, .

  1. Які рухаецца насустрач.

    • С. цягнік.
    • С. вецер.
    • Ніхто з сустрэчных (наз.) не спыніўся.
    • Першы с. (наз. хто трапіцца, выпадковы).
    • С. (наз.) і папярэчны (любы, без разбору чалавек, усякі).
  2. Які адбываецца пры сустрэчы, пры руху з двух бакоў.

    • С. бой.
    • С. агонь.
  3. Які даецца ў адказ на што-н.

    • С. план.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

negative2 [ˈnegətɪv] adj.

1. адмо́ўны; негаты́ўны (у розных знач.);

a negative response негаты́ўны адка́зо́дгук;

a negative effect адмо́ўны/шко́дны ўплыў;

a negative sentence ling. адмо́ўны сказ;

a negative quantity math. адмо́ўная велічыня́;

a negative chargephys. адмо́ўны электры́чны зара́д

2. песімісты́чны;

We probably will not win. – Don’t be so negative. Мабыць, мы не пераможам. – Не будзь такім песімістам.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

welcome2 [ˈwelkəm] adj.

1. прые́мны; жада́ны;

a welcome guest дарагі́ госць;

make smb. welcome гасці́нна прыня́ць каго́-н.;

He is always welcome in our house. Мы заўжды рады яго прыняць.

2. (to) які́ мае дазво́л зрабі́ць (што-н.);

You are welcome to (use) my car. Ты можаш паездзіць на маёй машыне.

you’re welcome калі́ ла́ска (адказ на падзяку)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

szkodzić

szkodzi|ć

незак. шкодзіць;

palenie szkodzić — курэнне шкодзіць здароўю;

(nic) nie szkodzić! — (у адказ на прабачэнне) нічога страшнага!;

co ci szkodzić? разм. што з табой?; у чым праблема?

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

схі́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак.

Разм.

1. Не трапіць у цэль, прамахнуцца. Першы стрэл жандара немінуча зваліў бы каня, і першы стрэл мог быць смяротны для яго, Мусатава, калі ў адказ грымнуць пісталеты ворага. Гэты не схібіць. Караткевіч. А я ўсё-такі не ведаў, ці насмерць забіў таго гада. А мо толькі параніў? Вельмі ж хваляваўся, рука магла схібіць. Сабаленка. [Лапецька:] — Паляванне — спорт для маладых і дужых. Дык не,.. [дзядзька Ціхон] яшчэ поўзае, пнецца давесці, што яго вока не схібіць. Паслядовіч.

2. перан. Зрабіць промах; памыліцца. [Зайчык] насцярожыўся, падрыхтаваўся, каб не схібіць, не пралічыцца. Мележ. У свядомасці цюкнула думка, што схібіць цяпер нельга інакш яны абодва загінуць. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узды́х, ‑у, м.

Узмоцненае ўдыханне і выдыханне паветра. Грудзі .. [чалавека] хадзілі ўбакі, здавалася, ён прысядаў пры кожным сваім выдыху і ўздыху. Чорны. З горла .. [дзяўчыны] вырваўся ўздых, затым вада. Маўр. // Глыбокі ўдых і выдых як выраз смутку, развагі і пад. пачуццяў. Ганька з уздыхам успамінае маму: вось у яе ўжо была чысціня дык чысціня... Васілевіч. Рыгор так і не разабраўся, што азначаў гэты .. ўздых [Валі]: ці згоду з ім, ці адказ на нейкую сваю думку. Арабей. / у перан. ужыв. Наводшыбе непрыязна цямнеў лес, маўкліва і насцярожана глядзелі на .. [Лену] расчыненыя вокны хат, а здалёк даносіліся цяжкія ўздыхі возера. Ваданосаў.

•••

Да апошняга ўздыху — да самай смерці, да канца жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)