4.Разм. Забрудзіць слядамі ўсё, многае. Пазатоптваць падлогу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыкуры́ць, ‑куру, ‑курыш, ‑курыць; зак., што і без дап.
Запаліць папяросу ад чаго‑н. (запалкі, іншай папяросы і пад.). Дрыжачымі ад хвалявання рукамі.. [паручнік] запаліў запалку і прыкурыў даўно патухлую цыгару.Якімовіч.Усклаўшы карчы на агонь, Высейка прыкурыў ад галавешкі і доўга маўчаў.Бялевіч.— Прабачце, пане, дазвольце прыкурыць.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хво́раст, ‑у, М ‑сце, м., зб.
Сухія галінкі з дрэў або хмызняку. Паляна была ачышчана ад пнёў, кустоў і камення, па кутках яе ляжалі кучы хворасту, каб запаліць іх уначы, акрэсліўшы самалёту месца пасадкі.Хадкевіч.Агонь апошні хвораст знішчыў.Куляшоў.// Галінкі для веніка, мятлы. Нарэзаць хворасту на венікі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́цягнуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выпасці з чаго-н. ад штуршка, неасцярожнага руху; вышмаргнуцца.
Выцягнулася нітка з іголкі.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зрабіцца даўжэйшым, падоўжыцца.
Агонь выцягнуўся доўгай паласой.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Размясціцца на вялікай адлегласці ў адну лінію.
Вёска выцягнулася ўздоўж ракі.
4. Вырасці, стаць высокім.
Хлопчык за лета выцягнуўся.
5. Легчы, расцягнуўшыся, выпрастаўшыся.
В. на канапе.
6. Стаць прама, выпраміцца.
В. перад камандзірам.
|| незак.выця́гвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
2.перан., каго-што. Рашуча пазбавіцца чаго-н., парваць сувязь з кім-, чым-н.
А. ранейшыя прывычкі.
3. Сказаць, адказаць у рэзкай, катэгарычнай форме.
Не сказаў, а адсек: не буду!
|| незак.адсяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз.адсяка́нне, -я, н.
|| наз.адсячэ́нне, -я, н.
А. артылерыйскі агонь.
◊
Даць галаву на адсячэнне — запэўніць у праўдзівасці чаго-н. (разм.).
|| прым.адсе́чны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
су́нуць¹, -ну, -неш, -не; сунь; су́нуты; зак.
1.каго-што. Усунуць, укласці ўсярэдзіну чаго-н., пад што-н., пакласці куды-н. спехам.
С. палена ў агонь.
С. ногі ў валёнкі.
2. Даць што-н. спяшаючыся, нядбайна, нехайна.
С. граблі ў рукі.
3.перан., каго-што і без дап.
4.што і без дап. Груба ўдарыць, стукнуць (разм.).
С. нажом у бок.
5.што і без дап. Паказаць што-н. са злосцю, з незадавальненнем; тыцнуць.
С. пропуск вахцёру.
◊
Сунуць у лапу — даць хабар.
|| незак.со́ваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
по́лымяуст., обл. по́лымя, -мя ср.;
◊
из огня́ да в по́лымяпогов. з агню́ ды ў по́лымя ( у пры́сак); з гару́чага ды ў балю́чае; з пе́кла ды ў аго́нь.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
загараджа́льнывайск Sperr-;
загараджа́льны аго́нь Spérrfeuer n -s, Féuerwalze f -, -n; Féuerwelle f -, -n (рухомы);
загараджа́льная паласа́ Spérrstreifen m -s, -;
загараджа́льны атра́д Spérrabteilung f -, -en;
загараджа́льныя збудава́нні Schútzanlagen pl
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
грыва́сты, ‑ая, ‑ае.
Разм. З вялікай грывай (у 1 знач.). Чуваць было вызвоньванне званочкаў, якімі былі абвешаны грывастыя шыі чорных коней.Пестрак.З-за дрэў пазіралі лютыя тыгры, грывастыя львы і малпы.Грамовіч.// Падобны на грыву, у форме грывы. Праз белае воблака пары прабіўся агонь і грывасты слуп чорнага дыму.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заду́мны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Задуменны, задумлівы. Галя думала, што Альбіна проста хоча павадзіць яе па лесе, паказаць хараство яго. Але Альбіна ішла задумная, маўклівая.Сабаленка.Незвычайны агонь у задумных вачах, На каленях ляглі гуслі-баі.Купала.Алесь ішоў берагам паміж старых задумных хвой і прыслухоўваўся да іхняй таёмнай гаманы.Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)