пагарэ́ць сов., в разн. знач. погоре́ть;

мно́гія вёскі ў час вайны́ ~рэ́лі — мно́гие дере́вни во вре́мя войны́ погоре́ли;

кве́ткі ў са́дзе ~рэ́лі — цветы́ в саду́ погоре́ли;

ля́мпа ~рэ́ла і пату́хла — ла́мпа погоре́ла и пога́сла;

здае́цца, я ~рэ́ў на гэ́тай спра́ве — ка́жется, я погоре́л на э́том де́ле

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падзяля́цца несов.

1. в разн. знач. разделя́ться; дели́ться;

п. на ча́сткі — разделя́ться (дели́ться) на ча́сти;

пры абмеркава́нні ду́мкі ўвесь час ~ля́ліся — при обсужде́нии мне́ния всё вре́мя разделя́лись;

геаме́трыя ~ля́ецца на планіме́трыю і стэрэаме́трыю — геоме́трия разделя́ется (де́лится) на планиме́трию и стереоме́трию;

2. страд. разделя́ться; дели́ться; см. падзяля́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

до́брый в разн. знач. до́бры;

до́брые глаза́ до́брыя во́чы;

до́брое де́ло до́брая спра́ва;

до́брые изве́стия до́брыя ве́сткі;

до́брый знако́мый до́бры знаёмы;

лю́ди до́брые уст., нар.-поэт. лю́дзі до́брыя;

оста́вить о себе́ до́брую па́мять разг. пакі́нуць аб сабе́ до́брую па́мяць;

до́брое у́тро до́брай ра́ніцы;

до́брый день до́бры дзень;

до́брой но́чи дабра́нач, до́брай но́чы;

бюро́ до́брых услу́г бюро́ до́брых паслу́г;

◊

лю́ди до́брой во́ли лю́дзі до́брай во́лі;

будь добр будзь ла́ска́вы, зрабі́ ла́ску;

бу́дьте добры́ бу́дзьце ла́ска́вы, зрабі́це ла́ску;

чего́ до́брого чаго́ до́брага;

до́брый ге́ний до́бры ге́ній;

в до́брый час у до́бры час.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

swój

свой;

to jest swój chłop разм. гэта свой мужык;

dostać za swoje — атрымаць па заслугах;

obstawać przy swoim — настойваць на сваім;

swojego (swego) czasu — у свой час

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

trakt, ~tu

trak|t

м.

1. тракт, шлях;

~t bity — шашэйная (шасэйная) дарога; шаша;

2. ход;

w ~cie walki — у ходзе барацьбы;

w ~cie tego — у той час

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

bałamucić

незак.

1. баламуціць; уводзіць у зман;

bałamucić obietnicami — падманваць абяцанкамі;

2. разм. спакушаць, зводзіць; збіваць з правільнага шляху;

3. разм. гультайнічаць;

bałamucić czas (lata) — марнаваць час (гады)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

gotować

незак.

1. кіпяціць; гатаваць, варыць;

gotować wodę — гатаваць (кіпяціць) ваду;

gotować mleko — парыць малако;

2. рыхтаваць, падрыхтоўваць;

czas gotować kufry do drogi — час збіраць чамаданы ў дарогу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

войска, армія, узброеныя сілы, ваенныя сілы / пераважна з добраахвотнікаў, дапаможнае, у ваенны час: апалчэнне, полчышчы; салдаты (уст.); раць (паэт.); арда (зняваж.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

га́дзіна, ‑ы, ж.

1. Тое, што і гадзюка (у 1 знач.). Гадзіна раз са скуры лезе, а здраднік кожны дзень. З нар.

2. Разм. лаянк. Тое, што і гадзюка (у 2 знач.). — Гэта ён! — пачуўся голас зверху. — Гамрэкелі, сабака! Папаўся, злодзей, шакал, гадзіна! Самуйлёнак.

гадзі́на, ‑ы, ж.

1. Адзінка вымярэння часу, якая раўняецца 1/24 сутак і складаецца з 60 мінут або 3600 секунд. Бачыў я нястомную і нялёгкую працу, якой напоўнены ўсе дваццаць чатыры гадзіны.. дня [пагранічнікаў]. Брыль.

2. Адзінка часу ў 60 мінут, якую адлічваюць ад поўдня ці ад сярэдзіны ночы. Гадзіна ночы. □ У райком Даніла прыйшоў прыблізна а палове другой гадзіны дня. Кавалёў. // Сігнал, якім перадаецца гэта мера часу. Куранты прабілі дванаццаць гадзін.

3. Прамежак часу, які адводзіцца на ўрок, лекцыю і займае з перапынкам 60 мінут. Гадзіны паўтарэння вучэбнага матэрыялу. // толькі мн. (га́дзіны, ‑дзін). Педагагічныя заняткі, лекцыі (пра нагрузку выкладчыкаў). Мець гадзіны ў інстытуце. Вычытаць гадзіны.

4. з азначэннем. Пэўны момант у жыцці чалавека; пара, час. Вольная гадзіна. У гадзіны заняткаў. □ Гуляй дзяціна: твая гадзіна! З нар. // толькі адз.; каго-чаго або чыя. Кніжн. Вызначаны, устаноўлены тэрмін. Прабіла гадзіна помсты. Адважна ідзіце ў бой. Танк.

•••

Гадзіны пік — час найвышэйшага напружання ў рабоце транспарту, электрастанцыі і пад.

Каменданцкая гадзіна — забарона без спецыяльнага дазволу з’яўляцца на вуліцы паселенага пункта ў пэўны час пры аб’яўленні ваеннага або асаднага становішча.

Мёртвая гадзіна — адпачынак пасля абеду ў лячэбных, дзіцячых установах і інш.

Апошняя (смяротная) гадзіна — смерць.

Гадзіна ў гадзіну — дакладна, у вызначаны тэрмін.

З гадзіны на гадзіну — вось-вось, у кожны момант.

Не па днях, а па гадзінах — вельмі хутка (расці, развівацца і пад.).

Цэлая (бітая) гадзіна — доўгі час, больш гадзіны.

Чорная (ліхая) гадзіна — цяжкі час.

Шэрая (шарая) гадзіна — змрок вечарам пасля захаду сонца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Агасфе́р

(п.-лац. Ahasverus = імя легендарнага сярэдневяковага персанажа — «вечнага жыда», які не дазволіў адпачыць Ісусу Хрысту ў час яго пакутніцкага шляху на Галгофу і за гэта быў асуджаны на вечнае блуканне па свеце)

перан. чалавек, які вандруе ўсё жыццё, не знаходзячы сабе прыстанку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)