АЛЕКСАНДРЫ́Т,

мінерал, рэдкая празрыстая разнавіднасць хрызаберылу. Састаў берыліева-алюмініевага вокіслу (BeAl2O4), з прымессю вокіслу хрома (Cr2O3). Крышталі тоўстатаблітасныя, псеўдагексаганальныя. Колер ізумрудна-зялёны, пры штучным асвятленні — вішнёва- ці фіялетава-чырвоны, ружовы. Бляск шкляны. Цв. 8,5. Шчыльн. каля 3,7 г/см³. Трапляецца ў пегматытавых жылах. Радовішчы на Урале, у Бразіліі, на Пд Афрыкі, Мадагаскары і Цэйлоне. Александрыт масай больш за 2—3 караты і густа афарбаваныя лічаць каштоўнымі камянямі. Александрытам называюць таксама светла-зялёную разнавіднасць штучнага карунду.

Александрыт.

т. 1, с. 242

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

КУПРЫ́Т

(ад лац. cuprum медзь),

чырвоная медная руда, мінерал класа прыродных аксідаў, аксід медзі, Cu2O. Прымесі: цынк, свінец, жалеза, волава, кадмій і інш. Крышталізуецца ў кубічнай сінганіі. Агрэгаты шчыльныя, зярністыя і зямлістыя. Колер чырвоны розных адценняў. Бляск алмазны або паўметалічны. Цв. 3,5—4. Шчыльн. 6,1 г/см3. Трапляецца ў верхніх акісленых частках медзяносных жыл, дзе асацыіруе з ліманітам, самароднай меддзю, азурытам, малахітам і хрызаколай. Руда медзі. Радовішчы ў Расіі (Урал), ФРГ, Вялікабрытаніі, Аўстраліі, ЗША і інш.

Купрыт.

т. 9, с. 38

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

азуры́т

(ад фр. azur = блакіт, ад ар. läzavard = сіні камень)

мінерал класа карбанатаў блакітнага або сіняга колеру; медная руда.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ангідры́т

(ад ан- + гр. hydor = вада)

мінерал класа сульфатаў (сернакіслы кальцый), які пры злучэнні з вадой ператвараецца ў гіпс.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

вітэры́т

[ад англ. W. Withering = прозвішча англ. мшералога (1741—1799)]

мінерал класа карбанатаў, вуглякіслы барый белага або жаўтаватага колеру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ільмені́т

[рус. ильменит, ад Ильменские горы (на Урале)]

мінерал падкласа складаных вокіслаў, вокісел жалеза і тытану, крышталічны, чорнага колеру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

камасі́т

(ад гр. kamaks, -akos = кій)

мінерал, які змяшчаецца ў жалезных метэарытах і з’яўляецца сумессю крышталічнага жалеза з нікелем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кардыеры́т

[ад фр. P. Cordier = прозвішча фр. геолага (1777—1861)]

мінерал класа сілікатаў, бясколерны або сіняга колеру, каштоўны камень.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

карнаты́т

[ад фр. A. Carnot = прозвішча фр. хіміка (1893—1920)]

мінерал класа фасфатаў ярка-жоўтага колеру; руда урану, ванадыю.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

касітэры́т

(ад гр. kassiteros = волава)

мінерал класа вокісаў і гідравокісаў цёмна-бурага, чырвонага, чорнага або жоўтага колеру; алавяная руда.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)