штурхну́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
штурхну́ся |
штурхнё́мся |
| 2-я ас. |
штурхне́шся |
штурхняце́ся |
| 3-я ас. |
штурхне́цца |
штурхну́цца |
| Прошлы час |
| м. |
штурхну́ўся |
штурхну́ліся |
| ж. |
штурхну́лася |
| н. |
штурхну́лася |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
штурхну́ўшыся |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
шу́нуць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
шу́не |
шу́нуць |
| Прошлы час |
| м. |
шу́нуў |
шу́нулі |
| ж. |
шу́нула |
| н. |
шу́нула |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
шу́нуўшы |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
шы́рхнуць
‘раптоўна ўзляцець, вылецець’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
шы́рхне |
шы́рхнуць |
| Прошлы час |
| м. |
шы́рхнуў |
шы́рхнулі |
| ж. |
шы́рхнула |
| н. |
шы́рхнула |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
шы́рхнуўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
тры́зніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак.
1. Гаварыць без памяці, будучы цяжка хворым або ў сне. Пасля навальнічнай ночы Косцік захварэў. Ён увесь гарэў, нібы ў агні, ноччу трызніў, усхопліваўся з пасцелі, клікаў да сябе старэйшых. С. Александровіч. Узнялася тэмпература, і малая трызніла, страшна водзячы вачыма. Брыль. Маці спалохалася яшчэ больш, калі пасярод дня — першага дня новага года — Славік раптам пачаў трызніць і кідацца на ложку. Шамякін.
2. Гаварыць з упэўненасцю аб тым, чаго няма, не існуе; галюцыніраваць. Бяссмерцем трызню? Хай мяне яно, як чужака, міне. Рудкоўскі.
3. У моцным захапленні думаць і гаварыць усё пра адно. Трызніць [Качан] аб ёй і дзень і ноч, а сказаць што-небудзь дзяўчыне не можа. Васілёнак. Мы [хлопцы], як і ўсе ў нашай школе, трызнілі аб космасе. Шыцік. Горада .. [Ціхамір] так і не пабачыў. Але забываць не забываў пра яго. І вось у гэтае лета рашыў наведацца — раптам падумаў, навошта вечна трызніць. Чыгрынаў. // Марыць аб тым, што не можа здзейсніцца, што даўно прайшло і больш не вернецца. Не дрэмлючы,.. [Васіль] трызніў гумном, цэпам з выслізганым цапільнам, бачыў пусты ток. Мележ. Я і цяпер, бывае, трызню інтэрнатам, Дзе мы сям’ёй шматмоўнаю жылі. І. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абабра́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абяру́ся |
абяро́мся |
| 2-я ас. |
абярэ́шся |
абераце́ся |
| 3-я ас. |
абярэ́цца |
абяру́цца |
| Прошлы час |
| м. |
абра́ўся |
абра́ліся |
| ж. |
абра́лася |
| н. |
абра́лася |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
абра́ўшыся |
Крыніцы:
biryla1987,
krapivabr2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абалга́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абалгу́ |
абалжо́м |
| 2-я ас. |
абалжэ́ш |
абалжаце́ |
| 3-я ас. |
абалжэ́ |
абалгу́ць |
| Прошлы час |
| м. |
абалга́ў |
абалга́лі |
| ж. |
абалга́ла |
| н. |
абалга́ла |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
абалга́ўшы |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абвалачы́ся
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абвалаку́ся |
абвалачо́мся |
| 2-я ас. |
абвалачэ́шся |
абвалачаце́ся |
| 3-я ас. |
абвалачэ́цца |
абвалаку́цца |
| Прошлы час |
| м. |
абвало́кся |
абвалаклі́ся |
| ж. |
абвалакла́ся |
| н. |
абвалакло́ся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абгні́сці
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
абгніе́ |
абгнію́ць |
| Прошлы час |
| м. |
абгні́ў |
абгнілі́ |
| ж. |
абгніла́ |
| н. |
абгніло́ |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
абгні́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
аблупі́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
аблу́піцца |
аблу́пяцца |
| Прошлы час |
| м. |
аблупі́ўся |
аблупі́ліся |
| ж. |
аблупі́лася |
| н. |
аблупі́лася |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
аблупі́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абмаро́чыць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абмаро́чу |
абмаро́чым |
| 2-я ас. |
абмаро́чыш |
абмаро́чыце |
| 3-я ас. |
абмаро́чыць |
абмаро́чаць |
| Прошлы час |
| м. |
абмаро́чыў |
абмаро́чылі |
| ж. |
абмаро́чыла |
| н. |
абмаро́чыла |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
абмаро́чыўшы |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)