Verbum

жыццёвасць, ‑і, ж.

1. Здольнасць усяго жывога падтрымліваць сваё існаванне, прыстасоўвацца да асяроддзя. Жыццёвасць арганізма. Жыццёвасць раслінных форм.

2. перан. Здольнасць існаваць і развівацца. Жыццёвасць калгаснага ладу.

3. Адпаведнасць рэчаіснасці, сувязь з жыццём. Жыццёвасць літаратурных вобразаў. Жыццёвасць планаў.

заваражы́ць, ‑ражу, ‑рожыш, ‑рожыць; зак., каго-што.

1. Падзейнічаць загаворамі, чарамі; зачараваць. Заваражыць кроў.

2. перан. Прывабіць сваім хараством; прываражыць. [Максіма] заваражылі яе вочы — вялікія, мяккія. Шамякін. Максімка на ўсе вочы разглядаў тое хараство, якое аж заваражыла яго. Сабаленка.

бяззу́бы, ‑ая, ‑ае.

Які не мае зубоў. Ад ... голасу [Васілёвай жонкі] прачнулася дзіця, закугакала, пацешна зморшчыўшы носік, раскрываючы ружовы бяззубы рот. Асіпенка. [Старая] смяялася бяззубым ротам, часта моргала вачамі і радасна ківала сівой галавой. Дуброўскі. // перан. Непрынцыповы, пазбаўлены вастрыні. Бяззубая крытыка.

бяскры́лы, ‑ая, ‑ае.

Які не мае крылаў. Бяскрылыя насякомыя. Бяскрылы страус. // перан. Пазбаўлены творчай сілы. Абком і гарком паставілі задачу — зрабіць мікрараён найпрыгажэйшым у горадзе, самым сучасным па архітэктурным вырашэнні, і некалькі бяскрылых праектаў ужо былі адхілены. Шамякін.

вагаві́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Даволі значны па сваёй вазе; важкі. Вагавіты колас. // перан. Значны. Усе пакручваюць галовамі .., калі пачынаецца гаворка пра некаторых навічкоў-будаўнікоў, якія сваю, пакуль што яшчэ не надта вагавітую, палучку растрачваюць за некалькі дзён. Кулакоўскі.

ап’яні́ць, ‑ніць; зак., каго-што.

1. Прывесці да стану ап’янення; напаіць. Пах багуну ап’яніў чалавека.

2. перан. Прывесці да стану захаплення, узбуджанасці, экстазу. Слава ап’яніла яго. □ Застаецца ў памяці вобраз калгаснага брыгадзіра — рамантыка, якога расчуліла, ап’яніла вясна. Бярозкін.

атрэ́п’е, ‑я, н., зб.

1. Адыходы, якія атрымліваюцца пры трапанні лёну, пянькі.

2. Старое, зношанае адзенне; лахманы. Хадзіць у атрэп’і.

3. перан. Элементы грамадства, якія дайшлі да маральнага разлажэння; падонкі. [Арцыховіч:] — Ды што з гэтым белагвардзейскім атрэп’ем гаварыць! Лобан.

ахіну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

1. Атуліцца, ахутацца чым‑н. Маладзіца, убачыўшы старшыню, ахінулася хусткай і таропка шмыганула ў хату. Навуменка.

2. перан. Агарнуцца, накрыцца. Шырачэзнымі лістамі Ахінуліся кусты. Глебка. Сосны шумяць, Ахінуліся сосны журбою. Хведаровіч.

ачарні́ць, ачарню, ачэрніш, ачэрніць; зак., каго-што.

1. Зрабіць чорным, афарбаваць у чорны колер.

2. перан. Узвесці паклёп, абгаварыць; зняславіць. [Паўлінка:] Гэта ж трэба ведаць, столькі мой тата на.. [Якіма] усякай дарэмшчыны пагаварыў і ачарніў, а.. [Якім] хоць бы што. Купала.

вузлавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які з’яўляецца месцам перакрыжавання, злучэння чаго‑н. Вузлавая чыгуначная станцыя.

2. перан. Асноўны, галоўны, самы істотны. Вузлавое пытанне. Вузлавы пункт супярэчнасцей.

3. Спец. Які ажыццяўляецца комплексна. Вузлавы метад рамонту машын.

•••

Вузлавое пісьмо гл. пісьмо.