шуме́ць¹, -млю́, -мі́ш, -мі́ць; -мі́м, -міце́, -мя́ць; -мі́; незак.
1. Утвараць, рабіць шум (у 1 знач.).
Шуміць бор.
Шуміць дождж.
Шуміць у галаве (няясна ў думках ад стомленасці, моцнага перажывання, ап’янення). У вушах шуміць (пра слыхавое раздражненне).
2. Гучна выражаць незадаволенасць, сварыцца, крычаць.
Няма чаго ш. з-за дробязі.
3. Ажыўлена абмяркоўваць што-н., рабіць прадметам усеагульнай увагі.
Ш. пра свае дасягненні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Валы́ніцца ’валэндацца, займацца, цягнуць час’ (КТС): «мне няма калі з табой валыніцца». Да валыніць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зры́ўкі, ‑аў; адз. няма.
Разм. Абрыўкі, шматкі, кавалкі чаго‑н. Вецер.. перакідаў па платформе падсохлыя і брудныя зрыўкі паперы, недакуркі. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гра́белькі, ‑лек; адз. няма.
1. Памянш.-ласк. да граблі; невялікія граблі.
2. Прыстасаванне ў форме грабель на касе, якой скошваюць збожжа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аста́нкі, ‑аў; адз. няма.
Цела нябожчыка; прах. Радзіма — гэта і той курганок зямлі, дзе ляжаць астанкі бацькоў, дзядоў і прадзедаў. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ана́лы, ‑аў; адз. няма.
Запісы гістарычных падзей у храналагічным парадку (у старажытных краінах і ў час сярэдневякоўя на Захадзе). // Наогул запісы.
[Лац. annales.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дасе́ўкі, ‑севак; адз. няма.
Завяршэнне сяўбы. Спраўляць дасеўкі. □ — Сёння робім дасеўкі, таварыш камісар, — сказаў Кастусь, як быццам рапартуючы. — Апошнія гоні. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
машэ́нства, ‑а, н.
Несумленны ўчынак, жульніцтва, ашуканства, махлярства. І калі на справу паглядзець сур’ёзна, то тут і машэнства няма ніякага. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плерэ́зы, ‑аў; адз. няма.
Уст.
1. Жалобныя нашыўкі на рукавах або на каўняры.
2. Упрыгожанне з страўсавых пёраў на жаночых капелюшах.
[Фр. pleureuses.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прысці́гнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., каго-што.
Разм. Раптоўна апанаваць; спасцігнуць. Моцна прысцігнула гора. Здавалася, канца і краю няма яму. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)