verschwéigen

* vt маўча́ць, замо́ўчваць

ich hábe nichts zu ~ — мне няма́ чаго́ таі́ць [уто́йваць]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

◎ Не́йдзе ’дзесьці; мусіць, мабыць’ (Янк. 1), ’няма дзе’ (Грыг., Растарг., Бяльк.), ’дзесьці; мусіць, мабыць; няма дзе’ (Нас.), нёйдзі ’тс’ (Мат. Маг.), нёйдзя ’кудысьці’ (Сл. ПЗБ), нёйдзе, нёйдзі ’дзесьці; кудысьці; няма дзе’, нёйдзека ’тс’ (ТС). Паводле Карскага, ‑ū‑(‑i̯‑) устаўлена паміж адмоўем і прыслоўем, каб надаць «плаўнасць» маўленню, параўн. веліж. нёйгдзе ’тс’, горац, чэрык. дайжа (< рус. даже ’нават’) і пад. (Карскі, 1, 305). Гл. нёгдзе, недзе.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мех¹, ме́ха, мн. мяхі́ і мяхо́ў, м.

1. Тара з палатна для захоўвання і перавозкі сыпучых цел, дробных рэчаў і пад. Палатняны м.

2. Мера для чаго-н. сыпкага. Пазычыць м. бульбы.

◊

Біцца за пусты мех (разм.) — настойліва даводзіць відавочнае, за што няма патрэбы спрачацца.

Нагаварыць мех з торбай — нагаварыць многа і абы-чаго.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

кро́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

1. Маленькая, дробная часцінка чаго-н. К. пячэння. Хлебныя крошкі.

2. зб. Сыпучае рэчыва з дробных, раскрышаных часцінак чаго-н. (спец.). Мармуровая к.

◊

Да крошкі — поўнасцю, зусім расходаваць, аддаць і пад.

Ні крошкі — няма ніколькі.

|| памянш. кро́шачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

ра́да, -ы, ДМ -дзе, ж.

1. Парада, павучанне, як паступіць, як зрабіць. Папрасіць рады.

2. Сумеснае абмеркаванне якіх-н. пытанняў; нарада. Сямейная р.

3. Народны сход, а таксама савет прадстаўнікоў у розныя гістарычныя перыяды ў Беларусі, Украіне, Літве, Польшчы. Мясцовая р. Выбарная р.

◊

Рады няма — не хапае сілы, магчымасці справіцца з кім-, чым-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

тры́зніць, -ню, -ніш, -ніць; незак.

1. Гаварыць без памяці, будучы цяжка хворым або ў сне. Хворы трызніў.

2. Гаварыць з упэўненасцю пра тое, чаго няма, не існуе.

3. У моцным захапленні думаць і гаварыць усё пра адно; марыць аб тым, што не можа здзейсніцца, што даўно прайшло і больш не вернецца.

|| наз. тры́зненне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

atom

[ˈætəm]

n.

1) а́там -а m.

2) мале́нькая ча́стачка; кры́ха f.

there is not an atom of evidence — няма́ ані́ кры́хі до́ваду

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

гняві́ць, гняўлю, гневіш, гневіць; незак., каго.

Злаваць, абураць, выклікаць гнеў. Аксана любіла бабулю, старалася яе не гнявіць. Скрыпка. З кім жыць, таго не гнявіць. Прыказка.

•••

Не гняві бога — не наракай дарэмна.

Што бога гнявіць; няма чаго бога гнявіць — няма падстаў скардзіцца, крыўдзіцца на лёс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нія́кі займ kéinerléi, (gar) kein;

няма́ нія́кага сумне́ння es ist [be stéht] kein Zwéifel;

не мець нія́кага ўяўле́ння kéine blásse Áhnung háben

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

угамо́н м разм:

угамо́ну няма́ на яго́ man kann ihn nicht berúhigen [zur Rúhe bríngen*];

угамо́ну не ве́даць sich (D) kéine Rúhe gönnen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)