дактылагра́ма
(ад гр. daktylos = палец + gramma = запіс)
адбітак, утвораны прыцісканнем пальцаў рук, пакрытых адпаведным рэчывам, да паверхні паперы з мэтай устанаўлення асобы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Асу́шак ’сухая скарынка’ (БРС), асу́шчык ’тс’ (Клім.), осух ’першы кусок хлеба, адрэзаны ад бохана’ (Шатал.), асу́х ’сухі кавалак хлеба’ (Лекс. Палесся). Укр. осу́шок ’тс’. Хаця беларускія гаворкі, як паказвае Вештарт, Лекс. Палесся, 121, ведаюць значэнне ’сухая скарынка’, іншаславянскія паралелі паказваюць, што гэта, магчыма, ’асобы рытуальны хлябец’. Так, у в.-луж. wosušk, польск. osuch, osuszek, дзе гэта спецыяльны гатунак хлеба на каляды’, блізкае значэнне і ў славац. osúcht, osúšok; магчыма, таму ёсць і спецыяльныя адценні значэння ў беларускай мове. Але можна дапусціць і паралельнае ўтварэнне беларускага і ўкраінскага слоў. Структура беларускага слова ўказана правільна ў Сцяц., Нар., 29: о‑ + сух + ‑ькъ > асушак. Гл. ашушак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
асо́ба ж Persönlichkeit f -, -en; Persón f -, -en (тс пагард);
засве́дчыць асо́бу sich (durch ein Dokumént) áusweisen*;
юрыды́чная асо́ба Réchtsperson f;
све́тлая асо́ба ein édler Mensch, éine schöne Séele;
выда́тная асо́б éine hervórrragende Persönlichkeit [Persón];
цёмная [падазро́ная]
асо́ба éine verdächtige [zwéifelhafte] Persón;
◊ не чапа́ць асо́бы nicht persönlich wérden
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
а́ктавы
(ад акт)
які мае дачыненне да акта;
а-ая зала — зала для ўрачыстых пасяджэнняў;
а-ыя кнігі — кнігі, у якіх натарыусы і некаторыя афіцыйныя асобы запісваюць акты і здзелкі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
апафео́з
(гр. apotheosis = абогатварэнне)
1) праслаўленне, узвелічэнне якой-н. асобы, з’явы, падзеі;
2) урачыстая заключная сцэна ў некаторых спектаклях з удзелам усіх выканаўцаў.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
кімано́
(яп. kimono)
1) японскае мужчынскае і жаночае адзенне ў выглядзе халата з вельмі шырокімі рукавамі;
2) асобы крой рукава ў жаночым адзенні.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
спо́ўксмен
(англ. spokesman, ад speak = гаварыць + man = чалавек)
прадстаўнік якой-н. афіцыйнай асобы, які публічна выражае яе пазіцыю па тых ці іншых пытаннях.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
банкру́цтва
(фр. banqueroute < іт. bancarotta, ад banco = лаўка + rotto = зламаны)
1) страта даўгавой плацежаздольнасці ў сувязі з разарэннем даўжніка;
2) перан. правал у ідэйнай, палітычнай дзейнасці якой-н. асобы або арганізацыі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
бронь 1 і (радзей) бро́ня, ‑і, ж.
Замацаванне якой‑н. асобы або прадмета за кім‑, чым‑н., якое робіць іх недатыкальнымі для іншых, а таксама дакумент на такое замацаванне. У Паўла і Васі .. была бронь, аднак хлопцы вырашылі ісці на фронт. Брыль. [Ермаліцкі] падаў на подпіс бронь на зарплату. Скрыган. Леў Раманавіч раптам адчуў, што.. хавацца далей за паперкай-бронню непрыстойна і нават злачынна. Асіпенка.
бронь 2,
У выразе: бронь божа — тое, што і барані божа (гл. бог).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перайна́чыць, ‑чу, ‑чын, ‑чыць; зак., каго-што.
Змяніўшы, зрабіць іншым; перамяніць. Перайначыць жыццё. Перайначыць характар. □ У гэты момант я зусім яшчэ не думаў, што прыму рашэнне, якое пазней перайначыла ўсе мае меркаванні. Галавач. Усё яму не гэтак, усё хочацца перайначыць, перарабіць па-свойму. Кулакоўскі. // Падаць у іншым выглядзе, змяніць пры пераказе, перадачы і пад. Перайначыць матыў песні. □ Там, у кнізе, гэта было напісана ад трэцяй асобы, я перайначыў у думках усё на першую асобу і — запомніў назаўсёды. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)