асвяці́цца, асвеціцца; зак.

Стаць бачным, светлым; напоўніцца святлом. На ўзбярэжнай успыхнулі ліхтары, асвяціліся мачты парахода і ілюмінатары. Лупсякоў. Калі Зазвінела першая скаварада і родны твар асвяціўся гарачым подыхам полымя, — я не вытрымаў больш, азваўся: — Добрай раніцы, Мама. Брыль. // перан. Ажывіцца, прасвятлець пад уплывам якога‑н. пачуцця, думкі і пад. Твар Андрэя асвяціўся радасцю. Скрыпка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скрыва́ўлены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад скрывавіць.

2. у знач. прым. Пакрыты, заліты кроўю. Дзед Нупрэй, глянуўшы па скрываўленыя ногі і твар унука, страшэнна перапалохаўся: ці не здарылася што з ім? Шуцько. Матруна ўпала на калені, цалавала Грышку ў збялелы замурзаны твар, галасіла, а то, сціхаючы, прыкладвалася вухам да яго скрываўленых грудзей. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лицо́ ср.

1. твар, род. тва́ру м.;

черты́ лица́ ры́сы тва́ру;

2. перен. твар, род. тва́ру м.; аблі́чча, -чча ср.;

3. (личность) асо́ба, -бы ж.;

юриди́ческое лицо́ юрыды́чная асо́ба;

ча́стное лицо́ прыва́тная асо́ба;

де́йствующее лицо́ дзе́ючая асо́ба;

4. грам. асо́ба, -бы ж.;

5. (наружная, верхняя сторона предмета) пра́вы бок, до́бры бок;

показа́ть това́р лицо́м перен. паказа́ць тава́р ле́пшым бо́кам;

◊

стере́ть с лица́ земли́ сце́рці з зямлі́;

говорю́ от его́ лица́ гавару́ ад яго́ імя́;

сказа́ть в лицо́ (кому-л.) сказа́ць у во́чы (каму-небудзь);

в лице́ кого́ у асо́бе каго́;

невзира́я на ли́ца нягле́дзячы на асо́бы;

знать в лицо́ знаць у твар;

к лицу́ да тва́ру;

измени́ться в лице́ змяні́цца з тва́ру;

лицо́м к лицу́ твар у твар;

на одно́ лицо́ на адзі́н вы́гляд;

на нём лица́ нет ён змяні́ўся з тва́ру;

перед лицо́м перад тва́рам;

смотре́ть в лицо́ (опа́сности) глядзе́ць у твар (небяспе́цы);

на лице́ напи́сано на тва́ры напі́сана;

лицо́м в грязь не уда́рить не ўда́рыць тва́рам у гразь;

показа́ть своё (настоя́щее) лицо́ паказа́ць сваё (сапра́ўднае) аблі́чча, свой (сапра́ўдны) твар;

подставно́е лицо́ падстаўна́я асо́ба.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Мурло ’хара’, ’тоўсты і шырокі твар чалавека’, ’чалавек з такім тварам’, ’грубы, неахайны’, мурла́ты, мурла́сты ’мардаты’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Бяльк., Растарг.; мсцісл., Нар. словатв.; КЭС, лаг.; глус., Янк. Мат.; паўд.-усх., КЭС). Укр. мурло, рус. тамб., сіб. мурло, мурно ’морда жывёлы, рот’, тул. мурле́ ’шчокі’. Даль (2, 941), Гараеў (219) узводзяць да цюрк. murun, burun ’нос’, а заканчэнне ‑ло пад уплывам лексемы ры́ло. Фасмер (3, 13) дапускае анаматапеічнасць. Можна, аднак, дапусціць, што усх.-слав. мурло́ ўтварылася ў выніку кантамінацыі некалькіх лексем як са значэннем ’брудны, неахайны’ (параўн. літ. máura), так і ’шырокая морда, рот, твар, губа, хара’ (параўн. літ. máuėe, terlė́, marmū̃zė, burnà).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зарумя́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.

Зрабіць румяным; выклікаць румянец. Мароз зарумяніў твар. // Запячы да з’яўлення румянай скарынкі; падрумяніць. Зарумяніць пірог.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ваяўні́часць, ‑і, ж.

Уласцівасць ваяўнічага. Сінякі распісалі ўвесь твар генерала, што, аднак, ніколькі не дадавала яму ні ваяўнічасці, ні генеральскай велічы. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асы́паны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад асы́паць.

2. у знач. прым. Разм. Пакрыты высыпкай, болькамі (пра твар, губы і інш.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кірпано́сы, ‑ая, ‑ае.

Разм. З кароткім і задзёртым носам. Кірпаносы твар. Кірпаносае дзіця. / у знач. наз. кірпано́сы, ‑ага, м.; кірпано́сая, ‑ай, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мундзі́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да мундзіра. Мундзірнае сукно. □ Твар .. [танкіста] быў як набрынялы, і кадык выпіраў з расшпіленага мундзірнага каўняра. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пададзе́цца, ‑адзенуся, ‑адзенешся, ‑адзенецца; зак.

Разм. Адзецца лепш, чым звычайна. Дзяўчына пададзелася. □ Рыгор пададзеўся, абмыў твар і папрасіў гаспадыню даць гарбату. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)