прае́ктар, ‑а, м.

1. Апарат, які прымяняецца для атрымання павялічанага адбітка на экране.

2. Аптычная прылада для параўнальнага вымярэння праекцыйным метадам лінейных і вуглавых памераў інструментаў, дэталей машын і інш.

[Ад лац. projector.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

баро́метр, ‑а, м.

Прылада для вымярэння атмасфернага ціску. // перан. Тое, што з’яўляецца паказчыкам змен у чым‑н. Проза [Шамякіна] — своеасаблівы літаратурны барометр, дакладны паказальны тых змен.., што адбываюцца вакол нас. «Полымя».

[Ад грэч. báros — цяжар і metron — мера.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ке́льня, ‑і, ж.

Прылада муляра, тынкоўшчыка ў выглядзе трохвугольнай лапаткі для набірання і нанясення раствору на мур. На рыштаваннях новых дамоў у руках муляроў мільгалі кельні са свежым растворам. Якімовіч.

[Польск. kielnia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трал, ‑а, м.

1. Вялікая сетка для лоўлі рыбы з суднаў.

2. Гідраграфічная прылада для даследавання паверхні марскога дна, яго флоры і фауны.

3. Прыстасаванне для выяўлення і знішчэння мін.

[Англ. trawl.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ушчыльня́льнік, ‑а, м.

1. Спец. Прыстасаванне, прылада для ўшчыльнення, утрамбоўвання чаго‑н.

2. Прыстасаванне для змяншэння або прадухілення ўцечкі вадкасцей, пары, газаў праз зазоры паміж дэталямі, часткамі якога‑н. механізма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Кло́ўня (клёвня) ’рыбалоўная прылада, кломля’ (Нар. лекс.). Гл. кломля.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Верацяно (прылада для прадзіва) 3/35; 5/246; 6/128; 8/537, 557

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

АКТЫНО́ГРАФ

(ад актына... + ...граф),

прылада для бесперапыннага аўтаматычнага запісу інтэнсіўнасці сонечнай радыяцыі. Складаецца з прыёмніка (часцей тэрмаэл. актынометр), які варочаецца геліястатам за сонцам, і рэгістратара-гальванографа (самапісны высокаадчувальны гальванометр).

т. 1, с. 213

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АКТЫНО́МЕТР

(ад актына... + ...метр),

прылада для вымярэння інтэнсіўнасці прамой сонечнай радыяцыі. Прынцып дзеянні заснаваны на паглынанні зачэрненай паверхняй падаючай радыяцыі і ператварэнні яе энергіі ў цеплату.

Актынометр М-3.

т. 1, с. 213

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

касе́та, -ы, ДМ -се́це, мн. -ы, касе́т, ж.

1. Святлонепранікальны футляр для засцярогі святлоадчувальных матэрыялаў (фота-, кінаплёнкі і пад.).

2. Стандартная па форме прылада, кантэйнер, у які змяшчаюцца якія-н. дэталі, матэрыялы.

Бомбавая к.

3. Плоская закрытая каробка для магнітафоннай стужкі.

|| прым. касе́тны, -ая, -ае.

К. магнітафон.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)