Verbum

анлайнавы слоўнік

ёкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Абзывацца адрывістым гукам, падобным на «ёк» (звычайна пра коней). Пад камандзірам ударнай роты Чыжыкам ёкае селязёнкай рослы конь. Лупсякоў.

2. Незак. да ёкнуць (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маласі́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае невялікую сілу; фізічна слабы. Маласільны конь.

2. Малой магутнасці (у 3 знач.). Маласільны рухавік. □ Паравічок у двух брыгадах слабы, маласільны, яго ледзь хапае для фермаў. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ры́ссю, прысл.

1. Алюрам, сярэднім паміж галопам і шагам (пра каня). Конь бяжыць рыссю, і колы аж глушаць вуліцу. Баранавых.

2. Разм. Хутка, бягом. Па дарозе ад Нёмана рыссю ідзе сувязны. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сыры́ца, ‑ы, ж.

Разм. Саматужна апрацаваная скура. Конь затупаў на месцы, закруціў галавою, бразгаючы цуглямі, а як круціўся, гойдалася ў сядле шырокае аканомава цела і сядло рыпела цупкай, новай яшчэ сырыцай. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упрэ́ць сов.

1. в разн. знач. упре́ть;

ка́ша ўпрэ́ла — ка́ша упре́ла;

конь упрэ́ў — ло́шадь упре́ла;

2. (о навозе и т.п.) перегни́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Каро́за ₁ ’капрыза’ (Я уе.* Янк. Min·.). Параўн. славен. kotu&e ’дрэнны Конь’, приоЛ, kbruźa (Куркіна Этымалогія, 1970, 95).

◎ Каро́за ₂ ’сойка’ (Гарэц.)-. Этымалогій адсутнае (гл. ФіісМгср, 2. ©Ш).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Рошкап, ст.-бел. рошкопъ, розкопъ, рошкофъ ’упрыгожанне на галаве каня’ (1577) са ст.-польск. roskop < с.-в.-ням. roskop (Булыка, Лекс. запаз., 120), якое з Roß ’конь’ і Kopf ’галава’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

раз’язны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да раз’езду, прызначаны для раз’ездаў. Раз’язны пуць. Раз’язны конь.

2. Які павінен пастаянна раз’язджаць з месца на месца па службе. Раз’язны карэспандэнт. Раз’язны механік. Раз’язная аўтакрама.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трух, ‑у, м.

Разм.

1. Павольная рысь. Конь адразу разумее .. [Сашу] — запавольвае ход, з галопу пераходзіць на трух. Дамашэвіч.

2. у знач. прысл. тру́хам. Трушком, подбегам. Лёгкім трухам панесліся коні назад па дарозе. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хлеў, хлява, м.

Памяшканне для свойскай жывёлы, птушак. Застаяўшыся ў хляве, конь ішоў весела, лёгка і праворна. Мележ. Недзе далёка, у хляве, глуха пеўні праспявалі. Чорны. // перан. Разм. Пра бруднае, запушчанае (непрыбранае) памяшканне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)