умо́ўны в разн. знач. усло́вный;
у. знак — усло́вный знак;
у. прыгаво́р — усло́вный пригово́р;
усё, што вы гаво́рыце, ве́льмі ўмо́ўнае — всё, что вы говори́те, о́чень усло́вно;
~ная дэкара́цыя — усло́вная декора́ция;
~нае па́ліва — усло́вное то́пливо;
○ у. рэфле́кс — усло́вный рефле́кс;
у. злу́чнік — грам. усло́вный сою́з;
у. лад — грам. сослага́тельное наклоне́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
жэто́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Металічны знак, які паказвае на прыналежнасць да якой-н. арганізацыі або выдаецца на памяць аб якой-н. падзеі.
Сярэбраны ж.
2. Кружок з металу, пластмасы, які служыць умоўным знакам чаго-н., дае права на што-н.
Атрымаць ж. у гардэробе.
Купіць ж. у метро.
|| прым. жэто́навы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
заме́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.
1. Знак, зроблены на чым-н., метка.
З. на дрэве.
2. Кароткі запіс.
Зрабіць заметку ў блакноце.
3. Кароткае паведамленне ў друку.
З. ў газеце.
◊
На заметку ўзяць каго-што (разм.) — звярнуўшы на каго-, што-н. увагу, запомніць, запісаць.
|| прым. заме́тачны, -ая, -ае (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
запрыме́ціць і запрыкме́ціць, ‑мечу, ‑меціш, ‑меціць; зак., каго-што і з дадан. сказам.
Разм. Заўважыць, прымеціць. Пад каскай На лбе запрымеціў я знак... Колас. Стэфка запрыкмеціла, што гаспадыня абыходзіцца з ёю куды горш, чым раней. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маркіро́ўка 1, ‑і, ДМ ‑роўцы, ж.
Спец.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. маркіраваць 1.
2. Знак, кляймо, марка на таварах, вырабах.
маркіро́ўка 2, ‑і, ДМ ‑роўцы, ж.
Спец. Дзеянне паводле знач. дзеясл. маркіраваць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палісме́н, ‑а, м.
Паліцэйскі ў Англіі і ЗША. Спрэчкі набылі ўжо такі бурны характар, што палісмен, які стаяў на ражку вуліцы, яўна зацікавіўся намі. Лынькоў. На скрыжаванні постаць палісмена застыла, як улад вышэйшых знак... А. Вольскі.
[Англ. policeman.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэпетава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., што.
Спец. Паўтарыць (паўтараць) чые‑н. сігналы для таго, каб лягчэй было іх прыняць далёкімі караблямі ва ўмовах дрэннай бачнасці, а таксама ў знак таго, што іх правільна зразумелі.
[Ад лац. repeto — паўтараю.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ферма́та, ‑ы, ДМ ‑маце, ж.
У музыцы — знак, які абазначае павелічэнне працягласці гуку або паўзы ў залежнасці ад характару твора, намераў і густу выканаўцы. // Павелічэнне гуку або паўзы пры выкананні, у адпаведнасці з такім знакам.
[Іт. fermata.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
філігра́нь, ‑і, ж.
1. Мастацкі ювелірны выраб з тонкага кручанага залатога, сярэбранага, меднага або іншага дроту, які мае выгляд карункаў.
2. Спец. Вадзяны знак на паперы. // Папера з такім знакам.
3. Накладныя металічныя ўпрыгожанні вокладак кніг.
[Фр. filigrane.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
kir, ~u
м.
1. чорнае сукно (як знак жалобы);
2. перан. жалоба
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)