суфлёр, ‑а, м.

Работнік тэатра, які суфліруе акцёрам. Самадзейныя артысты, як правіла, ролі на памяць не вучылі, і ўся надзея была на суфлёра. Губарэвіч. // Разм. Падказчык.

[Фр. souffleur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узле́ссе, ‑я, н.

Край лесу. На Саўкавай гары.., на самым узлессі пушчы, была закончана пабудова лагера. Брыль. Выйшаў [я] на ўзлессе, прымасціўся на шырокім бярозавым пні. Ляўданскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

умо́льны, ‑ая, ‑ае.

Які выражае вельмі моцную просьбу. Умольны позірк. Умольныя вочы. □ Бярозка махаў рукой, і ў гэтым жэсце была ўмольная нямая просьба аб дапамозе. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

флако́н, ‑а, м.

Невялікая бутэлечка, пераважна для духоў. Жонка ўсміхнулася. Падала флакон з парфумаю «Лілія». Баранавых. Каля.. [мальберта], на зямлі, была расчынена скрыначка з фарбамі, флаконамі. Ракітны.

[Фр. flacon.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хаўру́сны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які належыць хаўрусу. Хаўрусная малатарня. □ [Ганна:] — Хутка год будзе, як падглядалі хаўрусных пчол. З таго ты [Кацярынка] і не была ў Ластку. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

awash

[əˈwɔʃ]

adv., adj.

1) пакры́ты вадо́ю

2) не́сены вадо́ю, кі́даны хва́лямі

3) Figur. напо́ўнены, перапо́ўнены, які́ пераліва́ецца

The music was awash with melancholy — Му́зыка была́ напо́ўненая мэлянхо́ліяй

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

рэцыды́ў

(лац. recidivus = які аднаўляецца, вяртаецца)

1) паўторнае праяўленне якой-н. з’явы пасля таго, як яна, здавалася, знікла;

2) новае абвастрэнне хваробы пасля таго, калі чалавек, здаецца, паправіўся;

3) паўторна зробленае злачынства асобай, якая была пакарана.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

быть несов., в разн. знач. быць;

быть (чему) быць (чаму), а чаще переводится глаголом быть в соответствующем лице будущего времени;

быть бу́ре бу́дзе бу́ра, быць бу́ры;

быть тебе́ бу́дзеш ты, быць табе́;

будь (в знач.: если бы) калі́ б… быў (была́, было́), каб… быў (была́, было́);

будь он учёным, он бы… калі́ б (каб) ён быў вучо́ным, ён бы…;

не будь калі́ б не быў (не была́, не было́);

не будь у него́ друзе́й, он бы… калі́ б (каб) не было́ ў яго́ сябро́ў, ён бы…;

будь то (в знач.: всё равно кто, что) няха́й гэ́та, няха́й гэ́та бу́дзе (мн. бу́дуць), ці гэ́та, ці гэ́та бу́дзе (мн. бу́дуць);

будь то сам профе́ссор няха́й гэ́та (бу́дзе) сам прафе́сар, ці гэ́та (бу́дзе) сам прафе́сар,

◊

будь, что буде́т а ўжо ж што бу́дзе, няха́й бу́дзе, што бу́дзе; што бу́дзе, то́е бу́дзе;

была́ не была́ было́ не было́, ці пан, ці прапа́ў;

как бы то ни́ было як бы там ні было́;

и был тако́в то́лькі яго́ і ба́чылі, і знік;

быть по сему́ уст. няха́й бу́дзе так;

как быть? што рабі́ць?;

ста́ло быть зна́чыць, выхо́дзіць;

так и быть няха́й бу́дзе так, (ладно) до́бра;

на́до быть (вероятно) ма́быць, напэ́ўна, му́сіць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Балдзі́ць ’казаць, расказваць’ (Бяльк.). Параўн. рус. балди́ть часта паўтараць тое ж самае’, ба́лда́ ’балбатлівая жанчына’, укр. балди́кати гаварыць’. Бясспрэчна, гукапераймальнага паходжання. Параўн. аснову бал — у дзеясловах гаварэння. У гукапераймальных словах развіццё можа ісці сваім шляхам (параўн. і захаванне ‑л‑ ва ўкр. слове; чыста фанетычная форма была б *баўдзі́ць, *бавди́кати).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бука́та ’булка хлеба’ (Касп., Гарэц., Др.-Падб., Інстр. I), бука́тка (Нас.). Запазычанне з рум. мовы (праз укр. бука́та або польск. bukata ’тс’). Рум. bucátă ’кусок’ (паходзіць з лац. buccata). Спецыяльна аб бел. слове гл. Врабіе, Зб. Расэці, 994; ён жа, RomSl., 14, 134 (лічыць, што пасрэднікам была ўкр. мова).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)