Тырту́н ‘бульбяная каша’ (Сл. Брэс.), сюды ж тырту́шка ‘тарка’ (Сл. Брэс.; кобр., ЛА, 4), тэрту́шка ‘тс’ (жабін., кобр., ЛА, 4). Да заходнепалескіх утварэнняў ад тэ́рты, тэ́ртэ ‘церці’, у якіх тэ́‑ ў ненаціскных складах часта пераходзіць у ты‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БЯСПО́ЛАЕ РАЗМНАЖЭ́ННЕ,
размнажэнне жывёл і раслін без апладнення. Ажыццяўляецца без удзелу палавых клетак, часта з дапамогай вегетатыўных органаў. Уласціва бактэрыям (дзяленне), аднаклетачным (дзяленне, фрагментацыя, пачкаванне і спораўтварэнне) і шматклетачным арганізмам (вегетатыўнае размнажэнне, спораўтварэнне, поліэмбрыянія). Ёсць у вышэйшых раслін, адсутнічае ў малюскаў, членістаногіх, пазваночных.
Адрозніваюць уласна бясполае размнажэнне — утварэнне спец. клетак — спораў, якія пры прарастанні даюць пачатак новаму арганізму, і вегетатыўнае размнажэнне. Патомства, якое атрымліваецца ў выніку бясполага размнажэння, генетычна аднароднае, што часта выкарыстоўваецца ў раслінаводстве для замацавання карысных якасцей гібрыдаў. Шэрагу арганізмаў уласціва чаргаванне бясполага размнажэння з палавым размнажэннем.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГАЛУ́Н
(франц. galon),
тоўстая стужка або тасьма шырынёй 5—60 мм з баваўнянай пражы, хім. нітак, шоўку, часта з залатой, сярэбранай ніткай ці мішурой. Выкарыстоўваецца пры вырабе знакаў узнагароды і для аздаблення форменнага адзення.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
víelfach
1.
a шматразо́вы
2.
adv неаднаразо́ва, ча́ста; у мно́га разо́ў больш
den Scháden ~ ersétzen — пакрыва́ць стра́ту [шко́ду] у мно́га [шмат] разо́ў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
hin=
аддз.дзеясл. прыстаўка, часта аб’ядноўваецца з іншымі прыстаўкамі, указвае на напрамак руху ад таго, хто гаворыць: hínfahren* пае́хаць (туды́)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
празо́піс
(н.-лац. prosopis)
дрэвавая або кустовая расліна сям. бабовых, часта калючая з дробнымі кветкамі ў гронках або галоўках, пашыраная ў тропіках і субтропіках, пераважна ў Амерыцы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
паро́дыя
(гр. parodia = спевы наадварот)
1) твор, сатырычна або камічна падроблены пад іншы твор;
2) перан. няўдалае, часта знешняе перайманне чаго-н., скажонае падабенства да чаго-н.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
акані́цы, ‑ніц; адз. аканіца, ‑ы, ж.
Дашчаныя або жалезныя створкі, якімі закрываюцца знадворку вокны. Акно зачынена аканіцамі, святла ў ім не відаць.Хадкевіч.У сцяну ля акна дробна, часта стукае аканіца і паціху тоненька пішчыць.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завіта́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Зайсці, заехаць на кароткі час; наведацца, заглянуць. У мястэчку .. [Мікола Цябут] паяўляецца даволі часта і не прамінае выпадку завітаць да сяброў.Навуменка.Вера Іванаўна.. пачала асцярожна выведваць, з якімі памерамі завітаў Анатоль.Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кантава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; незак.
1.Разм. Праводзіць час у бескарысных намаганнях, з цяжкасцю дабіваючыся чаго‑н. — Вельмі доўга я кантаваўся пазаўчора на прахадной завода, часта званіў дырэктару, парторгу, у заўком.Мыслівец.
2.Зал.да кантаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)