Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ача́хнуць, ‑не; пр. ачах, ‑ла; зак.
Стаць халаднейшым; ахаладзіцца, астыць. Печ ачахла.// Стаць меншым, слабейшым. Агонь ачах.//перан. Паспакайнець, астыць, ахаладзець да каго‑, чаго‑н. Пакуль запал мой не ачах, Люблю язду таропкую, Няхай у некага ў вачах І застаюся кропкаю.Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камі́н, ‑а, м.
1. Пакаёвая печ малой цеплаёмкасці з адкрытай шырокай топкай пры падлозе. Граф узяў жалезны кіёчак і біў вуг[о]лле ў каміне.Гарэцкі.У замку ціш, і языкаты агонь коміна ліжа дровы.Вялюгін.
2. Электрычны або газавы прыбор для абагрэву пакоя.
[Ад грэч. kaminos — печ.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ме́ншаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Рабіцца меншым, памяншацца; спадаць; убываць. Калона меншала, і ўсё бліжэй чуліся стрэлы.Сачанка.Машыніст біў і біў струменем у агонь, і той з кожнай секундай усё меншаў і меншаў.Васілёнак.Лета ішло на спад, дні прыкметна меншалі.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свячэ́нне, ‑я, н.
Станпаводледзеясл. свяціцца (у 1 знач.); выпраменьванне святла. Свячэнне фосфару./уперан.ужыв.Нібы глыбіннае свячэнне, Душы маўклівае агонь. Усё зямное азначэнне — Твая сяброўская далонь.Вярба.Бачу — Кветкі бярэ І пляце, Спалучае Сінь фіялак І лотаці жоўтай свячэнне...Кусянкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фук1, выкл.узнач.вык.
Разм. Ужываецца для вызначэння хуткага дзеяння паводле знач. дзеясл. фукаць — фукнуць. Фук на агонь.
фук2, ‑у, м.
Разм. У шашачнай гульні — шашка, якую знімае партнёр за недагляд. [Андрэй:] — Што можа быць больш радаснае, як зняць фук?Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АНТЫТЭ́ЗА (ад грэч. antithesis процістаўленне) у літаратуры, стылістычная фігура, супастаўленне кантрастных або процілеглых з’яў і паняццяў, якое ўтварае адзінае структурна-лагічнае цэлае. Семантычны кантраст звычайна перадаецца пры дапамозе антонімаў з выкарыстаннем рытмічнага і сінтаксічнага паралелізму (напр., «лепей з разумным згубіць, чым з дурнем знайсці»). На аснове антытэзы будуюцца і вял. эпічныя творы, што выяўляецца ў іх назвах — «Вайна і мір» Л.Талстога, «Агонь і снег» І.Шамякіна.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Палі́ць ’знішчаць агнём, спальваць; распальваць і падтрымліваць агонь у печы, пліце і пад.; моцна пячы, абдаваць жарам, прыпякаць’. Агульнаслав. (рус.пали́ть, укр.пали́ти, ст.-рус., ст.-слав.палити, польск.palić, серб.-харв.па́лити і г. д.) і прасл.paliti. Звязана чаргаваннем галосных са ст.-слав.полѣти ’палаць, гарэць’ (параўн. палаць). Далейшыя сувязі гл. попел, полымя.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыту́хнуць1, ‑не; пр. прытух, ‑ла; зак.
1. Зменшыцца, збавіць сваю сілу (пра агонь, святло і пад.); часткова, на некаторы час патухнуць. Кірыла кінуў у касцёр ламачча .. Агонь прытух, і ў цемры ніхто нікога не бачыў.Шамякін.На ўсходзе пасвятлела, зоркі на небе прытухлі.Гаўрылкін.
2.перан. Зменшыцца, страціць сваю вастрыню. Пачуцці прытухлі. □ Прытухнуць ад слёз ясны вочы, Завяне, паморшчыцца твар.Купала.Іменна праз Собіча да гэтага часу яшчэ не прытухла як след .. сварка [Марыны і Ермаліцкага].Скрыган.
3.Спец. Аслабнуць, часткова або на некаторы час спыніцца. Радыёхвалі прытухлі.
прыту́хнуць2, ‑не; пр. прытух, ‑ла; зак.
Трохі сапсавацца, стухнуць (пра харчы, корм і пад.). Мяса прытухла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wzniecać
незак.
1. распальваць;
wzniecać ogień — распальваць агонь;
2.перан. распальваць; пачынаць; выклікаць;
wzniecać wojnę — распальваць вайну
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)