погова́ривать несов., разг. пагаво́рваць; (говорить) гавары́ць, каза́ць;
погова́ривают об отъе́зде пагаво́рваюць аб ад’е́здзе;
погова́ривают, что… пагаво́рваюць (гаво́раць, ка́жуць), што…
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
препровожда́ть несов.
1. (кого, что) (отправлять) адпраўля́ць; (посылать) пасыла́ць;
2. (проводить, сопровождая) право́дзіць, суправаджа́ць;
3. (время) уст. право́дзіць; ба́віць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скле́йка ж.
1. (действие) скле́йка, -кі ж., скле́йванне, -ння ср.;
2. (место, где склеено что-л.) скле́йка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
управля́ться
1. (делать что-л., хозяйничать) разг. упраўля́цца, ухо́джвацца;
2. (одолевать) разг. спраўля́цца, упраўля́цца; см. упра́виться;
3. страд. кірава́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
застаўля́ць I несов.
1. (занимать чем-л. место) заставля́ть; уставля́ть;
2. загора́живать, заставля́ть;
3. (что-л. за что-л) ста́вить;
4. загроможда́ть;
1-4 см. заста́віць I
застаўля́ць II несов. (принуждать, обязывать) заставля́ть; см. заста́віць II
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уска́кваць несов.
1. (быстро вставать) вска́кивать;
2. вска́кивать, вбега́ть;
3. (на что-л.) вска́кивать, вспры́гивать;
4. (во что-л.) вска́кивать, впры́гивать;
5. перен., разг. (о нарыве, волдыре и т.п.) вска́кивать;
1-5 см. уско́чыць 1-5
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Навоз 1 ’загуменне, дарожка, якая ідзе ўздоўж вёскі па загуменнях, поле за загуменнем’ (Хрэст. дыял., 334; Сл. ПЗБ), ’дарожка ў вёсцы па-за будынкамі’ (Чуд.), ’вялікі ўчастак поля, на якім размешчана некалькі хутароў’ (нясвіж., Яшк.), ’месца за агародамі ўздоўж вёскі’ (слуц., Нар. сл.), навозы ’ўчастак поля ля вёскі’ (карэл., Янк. Мат.), навозам ’загуменнем, задамі, сцяжынкай за вёскай’ (Жд. 1); відаць, сюды ж навоз ’прыстань’ (рэч., Яшк.), навозь ’привоз на рынок’, якое параўноўваецца з чэш. ηάυοζ ’звоз, звожванне’ (Грыг.); параўн. таксама польск. nawóz ’тое, што навозяць для засыпкі калдобін, няроўнасцей’. Улічваючы апісальны выраз навозная дарога ’загуменная дарога’ (маладз., дзятл., Сл. ПЗБ), можна дапусціць утварэнне шляхам семантычнай кандэнсацыі: навозная дарога (шлях) > навоз, усё да везці, вязу.
Навоз 2 ’гной’ (асіп., Буз.; ганц., Сл. ПЗБ; гродз., Сцяшк. МГ), навозны ’угноены’ (Сл. ПЗБ), ’звязаны з вывазкай гною’, параўн.: «между С. Иоанном и С. Петром играются на Белоруси навозныя толоки» (Фалют., 84). Разам з рус. навоз ’гной’ да вазіць, вязу, гл. Фасмер, 3, 34 («то, что навезено»).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адзе́ць сов.
1. (каго, што) оде́ть;
а. дзіця́ — оде́ть ребёнка;
а. усю́ сям’ю́ — оде́ть всю семью́;
2. (у каго, у што) оде́ть, наряди́ть (кем, во что);
а. у казла́ — наряди́ть козло́м;
а. у мядзве́джае фу́тра — наряди́ть в медве́жью шу́бу;
3. (што ў што) перен. оде́ть (что во что и чем), наряди́ть;
а. у лі́сце — оде́ть листво́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
узбі́цца сов.
1. (на что-л. острое, на какое-л. препятствие) напоро́ться, наткну́ться;
2. (неожиданно встретиться с чем-л. неприятным) наткну́ться;
у. на заса́ду — наткну́ться на заса́ду;
3. разг. (с трудом влезть на что-л.) взобра́ться, взгромозди́ться;
4. (на што) разг. (раздобыть что-л.) разжи́ться (чем);
у. на хлеб — разжи́ться хле́бом;
◊ у. на капе́йку — разжи́ться на де́ньги
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дале́зціся сов., разг. доле́зть, добра́ться;
така́я цесната́, што не ~зешся — така́я теснота́, что не доле́зешь (не доберёшься)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)