каразо́л

[ад лац. cor = сэрца + ac(idus) = востры + -ол]

лекавы прэпарат, які стымулюе сардэчнасасудзістую сістэму і дыханне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

стэтафанагра́фія

(ад гр. stethos = грудзі + phone = гук + -графія)

графічны запіс шумаў сэрца і лёгкіх пры дапамозе стэтафанографа.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

стэтафано́граф

(ад гр. stethos = грудзі + фанограф)

апарат для праслухоўвання і графічнага запісу шумаў сэрца і лёгкіх чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фанендаско́п

(ад гр. phone = гук + endon = унутры + -скоп)

медыцынскі прыбор з рэзанатарам для выслухоўвання сэрца і лёгкіх.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

хінідзі́н

(ням. Chmidin)

алкалоід, які змяшчаецца ў кары хіннага дрэва; выкарыстоўваецца ў медыцыне для лячэння арытміі сэрца.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ДАЎГЯ́ЛА Алег Георгіевіч

(1.5.1930, г. Полацк, Віцебскай вобл. — 1.4.1986),

бел. вучоны ў галіне тэрапіі. Д-р мед. н. (1968), праф. (1972). Скончыў Мінскі мед. ін-т (1955), дзе працаваў з 1960. З 1971 у Віцебскім мед. ін-це. Навук. працы па зменах у печані ад ачаговай пнеўманіі, механізмах развіцця сардэчнай недастатковасці, ішэмічнай хваробы, дзеянні вітамінаў на мышцу сэрца ў хворых з недастатковасцю кровазвароту, распрацоўцы бязлекавых метадаў прафілактыкі ішэмічнай хваробы сэрца і артэрыяльнай гіпертэнзіі.

Тв.:

Патогенез, клиника и лечение хронической недостаточности кровообращения. Мн., 1974;

Ишемическая болезнь сердца: ранняя диагностика и безлекарственная профилактика в поликлинических условиях. Мн., 1986 (разам з Н.М.Федарэнка).

Літ.:

Врач, ученый, лектор. Мн., 1984.

т. 6, с. 66

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

забі́цца сов.

1. (разбиться насмерть) уби́ться;

2. заби́ться, спря́таться;

3. заби́ться, засори́ться;

4. (начать биться) заби́ться;

сэ́рца забі́лася — се́рдце заби́лось

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пе́кліца ’прыстасаванне для вялення ўюноў у печы ці на агні: дзве падстаўкі з зарэзамі, на якія кладуць папярочкі з нанізанымі ўюнамі’ (ТС). Першапачаткова абазначала ’пекла’ ў пераносным сэнсе — ’пекла для ўюноў’. Утворана ад пекл‑а і прасл. суф. *‑ьce: pьklcьe, у якім ‑ь‑ для зручнасці вымаўлення збегу зычных перайшло ў ‑i‑ (параўн. *sьrd‑ьce > ’сэрца’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сардэ́чнік ​1, ‑а, м.

Разм.

1. Чалавек, хворы на сэрца.

2. Урач, спецыяліст па хваробах сэрца.

сардэ́чнік ​2, ‑у, м.

Шматгадовая травяністая меданосная расліна сямейства губакветных, якая ўжываецца ў медыцыне пры сардэчна-сасудзістых і нервовых захворваннях.

сардэ́чнік ​3, ‑а, м.

Унутраная частка апаратаў, прылад і пад. Жалезны сардэчнік. // Стрыжань, які ўводзіцца куды‑н. для змацавання частак. Сардэчнік троса. // Унутраная частка электрамагніта, індуктара. Сардэчнік генератара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бі́цца, б’ю́ся, б’е́шся, б’е́цца; б’ёмся, б’яце́ся, б’ю́цца; бі́ся; незак.

1. Наносіць пабоі адзін аднаму, распачынаць бойку.

Хлапчукі б’юцца.

2. Весці бой, змагацца.

Б. з ворагам.

3. Ударацца аб што-н., у што-н.

Б. аб сцяну.

4. Калаціцца, кідацца.

Б. ў знямозе.

5. без дап. Пульсаваць (пра сэрца, кроў).

Сэрца б’ецца.

6. перан., над чым, з кім-чым і без дап. Прыкладаць намаганні для дасягнення чаго-н.

Б. над рашэннем задачы.

7. Разбівацца (пра шкло, посуд).

Крышталь б’ецца.

◊

Біцца аб заклад (разм.) — ісці ў заклад з кім-н. на грошы або на што-н. іншае.

Біцца як рыба аб лёд (разм.) — без выніку і плёну намагацца, старацца, шукаючы выйсце з бядоты.

|| зак. пабі́цца, -б’ю́ся, -б’е́шся, -б’е́цца; -б’ёмся, -б’яце́ся, -б’ю́цца; -бі́ся (да 1—3, 5 і 7 знач.).

|| наз. біццё, -я́, н. (да 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)