беласне́жны, ‑ая, ‑ае.
Падобны колерам на снег, вельмі белы. І песням першы раз сягоння Такая шыр, такі прастор! Пяеш унізе — яна звоніць На грані беласнежных гор. Танк. Над пакгаузам кружыліся галубы, усё вышэй і вышэй узнімаючыся над страхой, пабліскваючы на сонцы беласнежнымі крыллямі. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адлі́га, ‑і, ДМ ‑лізе; Р мн. ‑ліг; ж.
Пацяпленне пасля марозу зімой, з павышэннем тэмпературы вышэй нуля. З раніцы павеяў заходні вецер, нагнаў хмар і прынёс адлігу. Чарнышэвіч. Адліга. Капае са стрэх, І вецер дзьме вільготны з поўдня, Счарнеў і асядае снег. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абнаві́цца, ‑наўлюся, ‑новішся, ‑новіцца; зак.
1. Набыць выгляд новага, зрабіцца нібы новым. Снег выпаў пасля ночы. Памаладзеў, абнавіўся свет. Адамчык. // перан. Зноў зрабіцца свежым, моцным; ажывіцца. Цела маё нібы абнавілася, такое яно стала свежае і моцнае. Карпюк.
2. Папоўніўшыся новым, змяніцца. Абнавіўся склад праўлення калгаса.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маро́зны, ‑ая, ‑ае.
1. З марозам, вельмі халодны. Марозны вецер. Марозная зіма. □ Сонечная марозная раніца іграла зайчыкамі на сценах пакоя. Гартны.
2. Звязаны з дзеяннем марозу. Раптам стук пачуўся ў хату з двара, з марознае імглы. Колас. Пад нагамі паскрыпвае свежы, марозны снег. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прамёрзлы і праме́рзлы, ‑ая, ‑ае.
1. Які прамёрз. Змучаныя, галодныя і прамёрзлыя так, што зуб на зуб не трапляў, перад світаннем падышлі да партызанскага атрада. Сяргейчык.
2. Які зацвярдзеў ад марозу на вялікую глыбіню. На шэрую прамёрзлую зямлю бязгучна і густа сыплецца першы снег. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узва́л, ‑а, м.
Узвышанае месца. Паляцеў з узвала старчма. □ Гелена прыпыніла рукой Арсеня, як яны ўзышлі на ўзвал, адкуль Дзвіна адкрылася вачам ва ўсёй сваёй светлай шырыні. Хадкевіч. Перада мною ўзнікла белая сцяна — вецер нагнаў у нізіну снег і ён асеў крутым узвалам. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цвя́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Разм. Тое, што і чвякаць (у 2 знач.). Памякчэла надвор’е, растаў снег, цвякала гразь. Гурскі.
2. Ляскаць жалезным прадметам. Цвякаць замком партфеля. □ А дзяўчына.., што была партнёршай у Ралана, цвякаючы канькамі па падлозе, затанцавала: — Згодны, згодны, згодны!.. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
melt [melt] v.
1. та́яць, растава́ць;
The snow has melted. Снег растаў.
2. растапля́ць, расто́пліваць;
Melt the butter. Растапі масла.
3. змякча́ць; змякча́цца (перан.);
His heart melted when he saw her tears. Яго сэрца памякчэла, калі ён убачыў яе слёзы.
melt away [ˌmeltəˈweɪ] phr. v. паступо́ва зніка́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Бру́знуць ’шмат спаць; таўсцець, паўнець’ (Юрч.), бру́зла ’той, хто многа спіць; распаўнелы чалавек’ (Юрч.). Рус. брю́згнуть ’апухаць, набракаць’. Фасмер (1, 224) з няпэўнасцю параўноўвае з славен. brjȗzga ’снег, як растае’. Бернекер (96), Праабражэнскі (1, 48), Шанскі (1, Б, 206) думаюць, што рус. словы брюзга́, брюзжа́ть, брюзга́ть маглі даць вытворнае са значэннем ’напухаць’ (параўн. слав. *bręk‑ гучаць’; ’набухаць, набракаць’). Параўн. і брусяне́ць ’успухаць’ (гл.). Бел. бру́знуць < *бру́згнуць (*брузкнуць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кі́жаль ’слота, снег з дажджом’ (Сл. паўн.-зах.). Наўрад ці можна разглядаць як слова балтыйскага паходжання. Параўн. літ. kežis ’размазня’ (Сл. паўн.-зах., 460). Літоўская група слоў (сюды таксама Keža(s) ’белы сыр з кіслага малака’, відаць, запазычанаш зням. усх.-прус. kėš ’сыр’) (Фрэнкель, 249). Што датычыць кіжаль ’слота’, то параўн. рус. кижа ’тс’, якое Фасмер (2, 230) выводзіць з kydja (да кідаць). Рус. кидь ’слота’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)