прае́ктар, ‑а, м.

1. Апарат, які прымяняецца для атрымання павялічанага адбітка на экране.

2. Аптычная прылада для параўнальнага вымярэння праекцыйным метадам лінейных і вуглавых памераў інструментаў, дэталей машын і інш.

[Ад лац. projector.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трал, ‑а, м.

1. Вялікая сетка для лоўлі рыбы з суднаў.

2. Гідраграфічная прылада для даследавання паверхні марскога дна, яго флоры і фауны.

3. Прыстасаванне для выяўлення і знішчэння мін.

[Англ. trawl.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ушчыльня́льнік, ‑а, м.

1. Спец. Прыстасаванне, прылада для ўшчыльнення, утрамбоўвання чаго‑н.

2. Прыстасаванне для змяншэння або прадухілення ўцечкі вадкасцей, пары, газаў праз зазоры паміж дэталямі, часткамі якога‑н. механізма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Кло́ўня (клёвня) ’рыбалоўная прылада, кломля’ (Нар. лекс.). Гл. кломля.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

антрапаме́тр

(ад антрапа- + -метр)

прылада для вымярэння росту і прапорцый цела чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

арга́нум

(лац. organum, ад гр. organon = прылада, інструмент)

тое, што і дыяфанія.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ва́куум-экстра́ктар

(ад вакуум + экстрактар)

прылада для выцягвання плода ў час родаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ВУГЛАМЕ́Р,

1) прылада для вымярэння кантактным метадам вуглоў дэталей машын і інш. вырабаў. Бываюць ноніусныя (з дапаможнай шкалой — ноніусам) і аптычныя. Пры вымярэннях вугламер непасрэдна датыкаецца да ўтваральных вугла або па ім настройваецца адліковае прыстасаванне кантрольнай прылады.

Для больш дакладных вымярэнняў выкарыстоўваюць сінусныя лінейкі, вымяральныя мікраскопы і інш. 2) Прылада для вымярэння гарыз. і верт. вуглоў і адлегласцей пры маркшэйдэрскай здымцы, калі не патрабуецца высокая дакладнасць (гл. Маркшэйдэрыя), тэадаліт спрошчанай канструкцыі.

т. 4, с. 285

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АКТЫНО́МЕТР

(ад актына... + ...метр),

прылада для вымярэння інтэнсіўнасці прамой сонечнай радыяцыі. Прынцып дзеянні заснаваны на паглынанні зачэрненай паверхняй падаючай радыяцыі і ператварэнні яе энергіі ў цеплату.

т. 1, с. 213

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АВІЯКО́МПАС,

аэранавігацыйная прылада, якая паказвае курс лятальнага апарата адносна магн. і геагр. мерыдыянаў, зададзенага напрамку ці напрамку на радыёмаяк. Бываюць магнітныя, гіраіндукцыйныя, астранамічныя. Гл. таксама Радыёкомпас.

т. 1, с. 64

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)