столб в разн. знач. слуп, род. слу́па м.;
позвоно́чный столб анат. пазвано́чнік;
◊
поста́вить к позо́рному столбу́ паста́віць да гане́бнага слупа́;
геркуле́совы столбы́ геркуле́савы слупы́;
стоя́ть столбо́м стая́ць як слуп.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
пыта́нне ср., в разн. знач. вопро́с м.;
адказа́ць на п. — отве́тить на вопро́с;
нацыяна́льнае п. — национа́льный вопро́с;
паста́віць п. на абмеркава́нне — поста́вить вопро́с на обсужде́ние;
пакі́нуць п. адкры́тым — оста́вить вопро́с откры́тым;
п. го́нару — вопро́с че́сти;
рытары́чнае п. — ритори́ческий вопро́с;
○ жано́чае п. — же́нский вопро́с;
◊ балю́чае п. — больно́й вопро́с;
п. жыцця́ і (або́) сме́рці — вопро́с жи́зни и (и́ли) сме́рти;
паста́віць п. ру́бам — поста́вить вопро́с ребро́м;
пракля́тае п. — прокля́тый вопро́с;
во́страе п. — жгу́чий вопро́с
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
ві́за
(фр. visa, ад лац. visus = прагледжаны)
1) дазвол на ўезд у краіну, выезд ці праезд праз яе, а таксама паметка ў пашпарце ў знак такога дазволу (напр. атрымаць візу);
2) паметка службовай асобы на дакуменце, якая сведчыць пра яго сапраўднасць або надае яму законную сілу (напр. паставіць візу).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
наве́к і наве́кі, прысл.
Назаўсёды, на ўсё жыццё. Здавалася, што гаспадар меў перад сабою мэту паставіць будынак і абгарадзіць яго навек. Чорны. Навек пакінуў ты [Гастэла] глыбокі след У неўміручай памяці народнай. Аўрамчык. О, як бы нам хацелася здабыць Навекі мір для роднае краіны! Панчанка. Быццам памаладзееш, як нагаворышся аб далёкім ды навекі блізкім юнацтве. Кулакоўскі.
•••
Заснуць навекі (навек) гл. заснуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
dokazać
зак. czego1. зрабіць, праявіць;
dokazać cudów odwagi — праявіць цуды храбрасці (адвагі);
2. даказаць, давесці, паставіць на сваім
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
пове́стка ж.
1. (извещение) паве́стка, -кі ж.; (судебная — ещё) по́зва, -вы ж.;
2. (перечень вопросов на собрании, заседании) пара́дак, -дку м. (дня);
поста́вить в пове́стку дня паста́віць у пара́дак дня.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
вы́лучыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1. каго-што. Адабраўшы, адасобіць ад агульнай масы; выдзеліць.
В. сваіх авечак з чарады.
В. галоўнае ў творы.
Яго вылучылі як лепшага вучня.
2. каго (што). Прапанаваць, выставіць для абмеркавання, паставіць на больш адказную работу.
В. кандыдата на пасаду старшыні.
3. што. Аддаць, выдзеліць каму-н. на карыстанне.
На будаўніцтва вылучылі сродкі і тэхніку.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Выпусціць, выдзеліць.
В. пах.
|| незак. вылуча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. вылучэ́нне, -я, н.
В. кандыдата ў дэпутаты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
по́мнік м Dénkmal n -s, -e і -mäler; Monumént n -(e)s, -e;
паста́віць по́мнік ein Dénkmal erríchten (каму-н D); Grábstein m -(e)s, -e (на могілках); Báudenkmal n (архітэктурны)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Зуй 1 ’адыход пры часанні воўны’ (карэліц., Жыв. сл.). Ці не з літ. zuĩkis ’заяц’, паколькі заяц між іншым ’раменьчык, з дапамогай якога звязваюць часткі хамута’ ў рус. гаворках, сумежных з БССР. Але гэта мала верагодна. Звязана з зуёк (гл.)? Няясна.
Зуй 2 ’хітры; кволы чалавек’ (Касп.). Рус. зуй, арханг., пенз. ’рухавае, жвавае дзіця’, перм. ’бойкі чалавек’, зах.-бранск. ’пануры, маўклівы чалавек’, ярасл., калуж. ’хітры чалавек, зух’. Розныя значэнні і шырокая тэрыторыя распаўсюджання не даюць пэўна выдзеліць цэнтральную сему (рухавасць?) і паставіць пытанне пра запазычаны характар слова (літ. zuĩkis ’заяц’, zùiti ’рухацца, шукаць’?). Ці звязана з зуёк? Параўн. зух. Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ По́стаўка, постьіўка, пастаўка ’ніжняя палавіна жаночай кашулі (звычайна з горшага тоўстага палатна)’ (Нас., Банк, і Некр., Мік., Касп., Бяльк., Мат. Гом.; клім., Мат. Маг.; рас., Шатал.), параўн. балг. поставка ’кусок палатна для пашырэння рукавоў’. Зыходнае, відаць, постаў ’сувой самаробнага палатна’ (гл. пастаў), параўн. балг. постав ’кавалак палатна, адрэзаны ад стана’, серб.-харв. постав ’кавалак тканіны’, постава ’падкладка’. польск. postaw, postawa ’сувой палатна’, што дае падставы рэканструяваць прасл. *postavъ (ЕСУМ, 4, 537); адсюль пастаўка ’кавалак такой тканіны, падточаны знізу’. Выкарыстанне пастаўкі тлумачыцца эканоміяй добрага матэрыялу і заменай яго на торты ’гам, дзе ён не бачны. Ад паставіць, ставіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)