Мула́ ’мусульманскі свяшчэннік’ (ТСБМ). Ст.-рус. молла, молъла, молна, польск. mułła, mołła, mołna, molda, бел.-тат. мулла́, молла, малла ’тс’ (Антановіч, Бел. тексты, 393), якія з тур. mollā ’тс’, ’уладар, суддзя’, крым.-тат. mulla (Міклашыч, Türk. El., 2, 127; Фасмер, 3, 8) < араб. maulā, mewlā, mulā ’пан, уладар’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Палірава́ць ’апрацоўваць паверхню чаго-н., каб надаць ёй люстрана-гладкі выгляд’ (ТСБМ). Ст.-бел. полеровати ’тс’ (XVI ст.) < польск. polerować < ням. polieren ’тс’ (Булыка, Запазыч., 251). Для сучаснага бел. паліраваць магчыма і рус. пасрэдніцтва. Рус. полирова́ть < ням. polieren з франц. polir, лац. polīre ’тс’ (гл. Фасмер, 3, 309).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пасыха́ць ’сохнуць параўнальна невялікі час’ (Шат.). Укр. посиха́ти ’высыхаць, засыхаць’, рус. посыха́ть ’засыхаць’. Да сохнуць (гл.). Семантыка бел. дзеяслова адрознівацца ад укр. і рус. дзякуючы прэфіксу ‑pa, які ў іх мае значэнне поўнай закончанасці дзеі безадносна да яе працягласці, а ў бел. дзея працягвалася ў невялікім прамежку часу.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Асалапе́ць. Гл. салапець (параўн. Супрун, Веснік БДУ, 1970, 3, 58; Мартынаў, Бел.-укр. ізал., 49).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вярбе́ль ’верабей’ (Інстр. II). Відазмененае польск. wróbel ’верабей’ (параўн. бел. мін. карва́ць замест краваць ’ложак’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ку́йла ’хто надакучлівы, звяглівы’. Параўн. літ. kùila ’размазня’ (< бел. кіла) (Сл. паўн.-зах., 2, 559).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мясце́рыцца ’прыстройвацца, прыладжвацца’ (ушац., Нар. сл.). Скажоная на рускі лад форма бел. майстравицца ’тс’ (ТСБМ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Натомес ’на тое месца’ (клец., Бел. дыял., 134). З *нато‑ мес(ца), гл. папярэдняе слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пахарані́цца ’схавацца’ (смарг., Сцяшк. Сл.). У выніку кантамінацыі бел. пахароны і польск. schronić się ’схавацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Перахро́ны ’грамаадвод; супрацьпажарныя меры’ (Сцяшк. Сл.)· З польск. piorunochron ’грамаадвод’ пры ад’ідэацыі бел. перасцярога (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)