нужда́ться несов.
1. (быть в бедности) жыць (быць) у няста́чы (бе́днасці, гале́чы); см. нужда́ 2; цярпе́ць няста́чы; (бедствовать) гарава́ць;
он си́льно нужда́ется ён жыве́ ве́льмі бе́дна (у вялі́кай няста́чы);
2. (в ком, чём) мець (адчува́ць) патрэ́бу (у кім, чым), патрабава́ць (каго, чаго); быць жа́дным (каму, чаму);
он нужда́ется в по́мощи ён ма́е (адчува́е) патрэ́бу ў дапамо́зе;
он нужда́ется в куске́ хле́ба ён жадзён куску́ хле́ба;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
cost2 [kɒst] v. (cost)
1. каштава́ць, абыхо́дзіцца;
What does it cost? Колькі гэта каштуе?;
It cost me a lot of money. Гэта абышлося мне вельмі дорага.
2. патрабава́ць, каштава́ць;
Dictionary compiling costs a lot of time and care. Укладанне слоўніка патрабуе шмат часу і ўвагі.
3. прызна́чыць/назна́чыць цану́ (за работу і г.д.); расцэ́ньваць (тавар)
♦
cost smb. dear прыму́сіць каго́-н. мо́цна паку́таваць;
cost a man his health/life каштава́ць чалаве́ку здаро́ўя/жыцця́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
evidence [ˈevɪdəns] n.
1. (of/for) до́каз(ы), фа́кты;
They found new evidence for their theory. Яны знайшлі новыя факты як доказ іх тэорыі.
2. law до́каз; сведчанне, паказа́нні све́дкаў;
The fingerprints were the only evidence. Адбіткі пальцаў былі адзіным доказам.
♦
be in evidence быць навідаво́ку; быць лёгка заўва́жаным;
The boy was nowhere in evidence. Хлопчыка нідзе не было відаць;
She likes very much to be in evidence. Яна вельмі любіць быць на вачах.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
hurry1 [ˈhʌri] n. спе́шка, паспе́х; шпа́ркасць; паспе́шлівасць
♦
in a hurry у спе́шцы, спе́хам;
in no hurry to do smth./not in a hurry to do smth.
1) мець дастатко́ва ча́су, каб рабі́ць што-н. не спяша́ючыся
2) рабі́ць што-н. ве́льмі неахво́тна;
She is in a hurry to try her new dress on. Ёй карціць памераць новую сукенку;
I will not come here again in a hurry. Я не хутка зноў сюды вярнуся.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
jaw1 [dʒɔ:] n.
1. скі́віца;
the top/upper jaw ве́рхняя скі́віца;
the bottom/lower jaw ні́жняя скі́віца
2. падбаро́дак;
He’s got a very determined jaw. У яго вельмі рашучы падбародак.
3. pl. jaws рот; па́шча
4. pl. jaws tech. заціскно́е прыстасава́нне; абцугі́
♦
in the jaws of death у кіпцюра́х сме́рці;
smb.’s jaw dropped/fell/sagged рот разя́віўся ад здзіўле́ння;
the jaws of a tunnel ву́зкі ўвахо́д у тунэ́ль (які выглядае небяспечным)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
scratch1 [skrætʃ] n.
1. дра́піна;
without a scratch; без (а)нія́кай шко́ды; без дра́пінкі;
It’s only/just a scratch. Гэта толькі драпіна.
2. пачу́хванне, дра́панне
3. скрып, чы́рканне;
the scratch of the pen on the paper скрып пяра́ на папе́ры
4. крамзо́ля;
He writes a miserable scratch. У яго вельмі кепскі почырк (не разборлівы).
♦
be/come up to scratch быць на нале́жным узро́ўні;
start from scratch пачына́ць з нуля́, пачына́ць на го́лым ме́сцы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
weight1 [weɪt] n.
1. вага́, цяжа́р;
10 kilos in weight 10 кг ваго́ю;
sell by weight прадава́ць на вагу́;
put on weight таўсце́ць
2. гі́ра;
a po und weight фу́нтавая гі́ра
3. значэ́нне, ва́жнасць;
give weight to smth. надава́ць значэ́нне чаму́-н.
♦
take the weight off one’s feet infml се́сці адпачы́ць;
be worth one’s weight in/of gold быць ве́льмі кашто́ўным; быць на вагу́ зо́лата;
throw one’s weight about/around infml трыма́цца фанабэ́рыста; распараджа́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Бадзя́цца ’бадзяцца, цягацца, валачыцца; валяцца’ (Шат., Касп., Нас., Янк. Мат., Бір. Дзярж., Гарэц., Бяльк.), ’валяцца’ (Жд.: бадзялася скошаная трава). Слова няяснага паходжання. Параўн. рус. дыял. (зах.) бодя́ться ’тс’, польск. дыял. badziać się, bodziać się ’бадзяцца’ (Карловіч: z Litwy). Даль выказвае (з запытаннем) не вельмі пэўную думку аб паходжанні ад бода́ть ’калоць, біць рагамі’. Магчыма, што гэта дзеяслоў экспрэсіўнага паходжання. Не выключаецца, што ёсць сувязь з бадзя́ць ’неахайна адносіцца, насіць (адзенне, абутак); пэцкаць’ (гл.), укр. гуц. ба́дити (абба́дити) ’знайсці’ (*baditi < *ob‑vaditi да *vada ’перашкода’; першапачаткова ’знайсці, перамагаючы перашкоды’ → ’шукаць, хадзіць шукаючы’ → ’бадзяцца’). Параўн. і палес. бада́ццэ ’пераадольваць цяжкасці; перабівацца’ (Лысенка, ССП). Тады ў бадзя́цца — экспрэсіўная палатальнасць (замест бада́цца). Наўрад ці ёсць сувязь з польск. badać się ’дапытвацца, дашуквацца’. Сюды ж бадзя́га ’валацуга’ (Касп., Нас., Бяльк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бурда́ 1 ’бурда, нясмачная яда’ (БРС, Бяльк., Нас., Шат., Касп.). Рус. бурда́, укр. бурда́. Лічыцца запазычаннем з цюрк. моў: тат. burda ’мутны напітак’. Міклашыч, Türk. El., Nachtr., 1, 18; Праабражэнскі, 1, 53; Фасмер, 1, 244; Рудніцкі, 259. Старая версія (ад народнага бурда́ ’чырвонае віно’ < франц. Bordeaux) не пераконвае (гл. Фасмер, 1, 244; Рудніцкі, 259). Шанскі (1, Б, 230) памылкова адносіць да гэтай групы слоў і польск., чэш. burda ’скандал, сварка’ (гэтыя словы зусім іншага паходжання, гл. Махэк₂, 77; Рудніцкі, 258).
Бурда́ 2 ’грыжа, пухліна’ (Нас.). Слова не вельмі яснага паходжання. Магчыма, трэба параўноўваць з рус. дыял. (кур., арл., разан.) бу́рды ’мясісты нарост у птушак пад ніжняй чэлюсцю; хахалкі ў курэй; другі падбародак’. Усё, магчыма, звязана з асновай бурд‑ (гл. бурды́ль). Першапачаткова ’пухір, бурбалка’?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гляк ’гаршчок з вузкім горлам’ (БРС, Шат., Касп.), глёк ’тс’ (Бяльк., Нас., Байк. і Некр.). Укр. глек, рус. гляк, глек, глёк, гилёк, ст.-рус. гълъкъ, голкъ, голькъ. Вельмі няяснае слова. Раней рэканструявалі прасл. формы тыпу *glьtъ і звязвалі гэта слова з прасл. glьjь ’глей’ (гл.). Так Бернекер, 1, 310; Трубачоў, Ремесл. терм., 217–218. Але Фасмер (1, 412) указвае на тое, што формы гэтага слова перашкаджаюць параўнанню з глей. Таму некаторыя даследчыкі мяркуюць, што гэта слова, магчыма, не спаконвечнае ў славян, і шукаюць крыніцу запазычання. Так, Гаўлава (гл. Этимология, 1966, 96 і наст.) думае, што ў даным выпадку да славян прыйшло культурнае слова з Міжземнамор’я. Параўн. грэч. лексемы, якія, як мяркуюць, маглі быць запазычаны ў слав. мовы: грэч. γαυλός ’збан’, γυλλάς ’від чашы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)