Verbum

вы́лазка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.

1. Выхад часткі войск з асаджанага ўмацавання для нападу на тых, хто акружае.

Зрабіць вылазку на ворага.

2. перан. Нечаканы варожы напад, выпад (неадабр.).

3. Фізкультурная прагулка.

Лыжная в.

ла́шчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; незак., каго-што.

1. Праяўляць пяшчотнасць, любоў, ласку¹.

Л. дзіця.

2. Пяшчотна дакранацца да каго-н., чаго-н., гладзіць.

Л. сабаку.

3. перан. Песціць, выклікаць прыемнае адчуванне.

Сонца л. твар.

|| наз. ла́шчанне, -я, н.

ля́снуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак.

1. гл. ляскаць.

2. каго і па чым. Ударыць рукой па твары, целе.

Л. па плячах.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Прапасці марна, згінуць (разм.).

Усё нажытае раптам ляснула.

ме́ркнуць, -ну, -неш, -не; ме́ркнуў, -нула і мерк, -кла; -ні; незак.

1. Траціць паступова яснасць, бляск; цямнець.

Зоркі меркнуць.

2. перан. Траціць сілу, славу, значэнне.

Слава меркне.

|| зак. паме́ркнуць, -ну, -неш, -не; паме́ркнуў, -нула і паме́рк, -кла; -ні.

нагрэ́бціся, -грабу́ся, -грабе́шся, -грабе́цца; -грабёмся, -грабяце́ся, -грабу́цца; нагро́бся, -грэ́блася і -грабла́ся, -грэ́блася і -грабло́ся; -грабі́ся; зак. (разм.).

1. Многа нагрэбці, стаміцца, грабучы.

Н. за дзень.

2. перан. Прысвоіць, нахапаць чаго-н. чужога ў вялікай колькасці.

Н. чужога дабра.

канва́, -ы́, ж.

1. Рэдкая сятчатая баваўняная або льняная тканіна, якая служыць асновай для вышыўкі крыжам па клетках.

Вышываць па канве.

2. перан. Аснова чаго-н.

Сюжэтная к. рамана.

Храналагічная к.

|| прым. канво́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

карале́ва, -ы, мн. -ы, -ле́ў, ж.

1. гл. кароль.

2. Жонка караля (у 1 знач.).

3. У шахматах: тое, што і ферзь (разм.).

4. перан., чаго. Пра жанчыну, якая вылучаецца як лепшая сярод іншых.

К. прыгажосці.

К. балю.

кірма́ш, -у́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Вялікі продаж тавараў, які праводзіцца ў пэўную пару года ў вызначаным месцы і часта звязаны з выстаўкай.

Вясенні Лейпцыгскі к.

2. перан. Шумнае, ажыўленае зборышча людзей (разм.).

|| прым. кірмашо́вы, -ая, -ае.

кле́іцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., кле́іцца; незак.

1. Рабіцца ліпкім, клейкім.

Ад смалы пальцы клеяцца.

2. Паддавацца склейванню.

Папера добра клеіцца.

3. перан. (звычайна з адмоўем). Паспяхова развівацца, атрымлівацца (разм.).

З музыкай у яго не клеіцца.

ко́зыр, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Карта той масці, якая лічыцца старшай у гульні.

2. перан. Тое, што можа даць перавагу ў чым-н.

Выбіць усе козыры.

◊

Хадзіць козырам (разм.) — паводзіць сябе ганарліва.

|| прым. казы́рны, -ая, -ае.