Мы́чыцца ’круціцца, мільгаць каля чаго-небудзь’ (Нас.). Інтэнсіў ад імчицца (гл.). Роднаснае да рус. мыкаться. Параўн. рус. уладз. мычкаться ’мучыцца, гараваць, пакутаваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нака́з ’запрашэнне’, ’паведамленне, апавяшчэнне’, ’наказ’ (Яруш., Гарэц.; валож., Жыв. сл.; Яўс.). Ад наказа́ць ’паведаміць праз каго-небудзь (запрашэнне, вестку)’, да казаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Папіка́ць ’выказваць каму-небудзь незадавальненне, дакор; папракаць’ (ТСБМ, Нас., Грыг., Янк. 3., Сцяшк. МГ), папі́ка ’папрок’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб.). Гл. упіка́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плясці́ Ілгаць, нагаворваць’ (Шат.; міёр., З нар. сл.), ’плесці што-небудзь’, ’віць гняздо’ (Сл. ПЗБ), плесць плесці (карункі)’ (Бяльк.). Гл. пле́сці ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прываро́жка (прываро́шка) ’звычай, павер’е’ (паст., Сл. ПЗБ). Субстантыў ад прываражы́ць < варажы́ць (гл.) ’у забабонных уяўленнях — варажбой выклікаць любоў, прыхільнасць да каго-небудзь’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пёкаць1 ’малаціць цэпам’ (Варл.). Да пе́каць1 ’біць чым-небудзь’, ’біць увогуле’.

Пёкаць2 ’гараваць, пакутаваць’ (Варл.). Да пе́каць2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Разгалява́цца ’увайсці ў азарт’ (Сцяшк. Сл.). Няяснае слова. Магчыма, звязана з гілява́ць (гл.) або з рус. цвяр. разга́литься ’моцна захацець чаго-небудзь’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Распаця́ківаць ’марудзіць, доўга разважаць услых, перш чым зрабіць што-небудзь’ (ветк., Ск. нар. мовы). Няясна; магчыма, да цяка́ць, ціка́ць ’высочваць, шукаць’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сарачня́ ’сорак (снапоў)’ (старое, ТСБМ), соротня́, сорокня́ ’тс’ (ТС), сарачня́, сарашня́ ’сорак штук чаго-небудзь’ (смарг., пух., Сл. ПЗБ). Да сорак (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

заткну́ть сов. заткну́ць, мног. пазатыка́ць;

заткну́ть за по́яс (кого-л.) заткну́ць за по́яс (каго-небудзь);

заткну́ть рот (кому) заткну́ць рот (каму);

заткну́ть дыру́ заткну́ць дзі́рку;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)