чахо́нь, ‑і, ж.
Прамысловая чародная рыба сямейства карпавых. А тут абрыкосы, а там алыча, І грудамі скрозь памідоры, І ззяе лускою чахонь і сазан — Відаць, будзе добры сягоння базар. Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трапята́цца несов. трепета́ть, трепета́ться; трепыха́ться; (мелькать — ещё) мерца́ть; (о флаге и т.п. — ещё) полоска́ться;
~пе́чацца лі́сце асі́ны — трепе́щет листва́ оси́ны;
аге́ньчыкі ~пе́чуцца — огоньки́ трепе́щут (мерца́ют);
ве́тразі ~пе́чуцца — паруса́ трепе́щут (поло́щутся);
у се́тцы ~та́лася ры́ба — в сети́ трепета́лась (трепыха́лась) ры́ба
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Рыбало́ў ’крычка малая’ (Інстр.). Вынік сцяжэння слоў ры́ба (гл.) і лаві́ць (гл.)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сма́жаны кул gebráten; geröstet (падсушаны);
сма́жаная ры́ба Brátfisch m -(e)s, -e;
сма́жаная бу́льба Brátkartoffeln pl
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
быстра́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Невялікая прэснаводная рыба сямейства карпавых. У Нёман праніклі такія рыбы, як галавень, жэрах, подуст, пячкур, марона, быстранка, рыбец, гарчак і інш. «Весці».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лінь 1, ‑я, м.
Прэснаводная рыба сямейства карпавых. У маленькіх начоўках ляжалі два ладныя язі і залацісты, тоўсты лінь. Ваданосаў.
лінь 2, ‑я, м.
У марской справе — вельмі моцны тонкі канат.
[Гал. lijn.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паштэ́т, ‑у, М ‑тэце, м.
Страва з мясных, рыбных або іншых прадуктаў, працёртых да пастападобнага стану. Пячоначны паштэт. □ На стале была чырвоная ікра, заліўная курыца, паштэт, адмыслова ўпрыгожаная смажаная рыба. Арабей.
[Ням. Pastete.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
со́нечнік, ‑а, м.
1. Марская рыба атрада рыб, блізкіх да акунёвых, з плоскім целам і двайным спінным плаўніком.
2. Прасцейшая жывёліна з шарападобным целам, ад якога адыходзяць, як прамяні, ніткападобныя адросткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спагада́нне, ‑я, н.
Тое, што і спагада. Пан не мае спагадання, Што трэба жыць з сям’ёй на свеце, Што ты, як рыба тая ў сеці, Не маеш волі, ні разгону. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Віраце́йка ’вадзяная вужака’ (КЭС, лаг.), рус. перм. вератея ’рыба, Cobitis taenia’, укр. веретенниця, веретільник, веретільниця ’гадзюка вераценніца, Anguis fragilis’, рус. паўн. верете́льник ’п’яўка’, верете́льница ’маленькая, бязногая яшчарка’; ’вераценніца’, паўд. верете́ница, веретени́ца ’яшчарка’, смал., пск., калуж. ’вераценніца’, калуж. ’рыба, Cobitis taenia’; ’уюн, Cobitis fossilis’, веретеница ’малюскі, ракавіна якіх падобна да верацяна’, ленінгр. веретённик ’вераценніца’, пск. веретенница ’тс’, тамб. ’шабля-рыба з колкім ротам, падобная да пячкура’, польск. wrzecienica ’марская рыба’; ’балотная гадзіна’, н.-луж. (w)rjeśeńca, wrjeśenica ’кальчысты вужака, Coluber natrix’, в.-луж. wrjećeńca ’лазаніца, Lysimachia L.’; ’жаўтапузік, Ophisantus apodus’, чэш. vřetenice ’вераценніца’, vřetenka ’род рыбы з сям’і Callionymidae, Callionymus’, славац. vretenica ’гадзюка Vipera berus’, серб.-харв. вретѐнар, макед. вретенарка ’рыба Asper asper L.’, балг. вретена́рка ’тс’. Усе да верацяно, вярцець (гл.). Цікавым з’яўляецца параўнанне Патабні (РФВ, 5, 126) з літ. vérti ’нанізваць, працягваць праз што-небудзь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)