gas
I [gæs]
1.
n., pl. gases
1) газ -у m.
2)
а) сьвяці́льны газ
б) газ-па́ліва
в) газ-сро́дак для абязбо́льваньня, анэстэ́зіі
3) Mining грыму́чы або́ рудніко́вы газ (выбухо́вы)
4) Milit. газ (атру́тнае рэ́чыва)
5) га́зы ў стра́ўніку або́ кі́шках
6) Sl. пуста́я балбатня́, выхва́льства, самахва́льства n.
2.
v.t.
1) напаўня́ць га́зам
2) атру́чваць га́зам
3) пуска́ць заду́шлівыя га́зы
4) забіва́ць га́зам (у га́завай ка́мэры)
5) informal, Sl. ашу́кваць, загаво́рваючы зу́бы
3.
v.i.
1) выдзяля́ць, выпуска́ць газ
2) Sl. балбата́ць пусто́е; выхваля́цца
II [gæs]
1.
n., informal
бэнзы́н -у m., га́за, газалі́на f.
to step on the gas, Sl. — ці́снуць нагаз, хутчэ́й е́хаць (аўтамабі́лем), збо́льшыць ху́ткасьць
2.
v.
напаўня́ць (бэнзы́нам)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
light1 [laɪt] n.
1. святло́, асвятле́нне;
electric light электры́чнае святло́;
artificial light шту́чнае асвятле́нне;
by/in the light of пры святле́;
at first light на до́світку;
2. ля́мпа;
turn/switch/put on the light запа́льваць святло́/ля́мпу;
turn/switch/put оut the light тушы́ць святло́/ля́мпу
3. (звыч. pl. lights) святлафо́р;
go аgainst the lights е́хаць на чырво́нае святло́;
the green light«зялёнае святло́», «зялёная ву́ліца»
4. (звыч. pl. lights) фа́ры
5. infml аго́нь; запа́лка; запальні́ца, запа́льні́чка;
Hаve you got a light? У вас няма агеньчыку?;
Give me a light. Дайце прыкурыць.
6. но́выя зве́сткі, інфарма́цыя
♦
come to light/be brought to light вы́явіцца, вы́плысці;
cast/shed/throw light on smth. праліва́ць святло́ на што-н.;
light at the end of the tunnel святло́ ў канцы́ тунэ́ля
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
абярну́цца, абярнуся, абернешся, абернецца; зак.
1. Паваліцца на бок, перавярнуцца, перакуліцца. Санкі толькі скрыпелі ды пагрозліва перавальваліся з боку на бок на выбоінах, але абярнуцца, мусіць, не паспявалі. Дамашэвіч. Здалося, што зараз упадзе столь, абернуцца сцены і падушаць людзей, а хата была паўнюткая. Лужанін. // Разліцца, выліцца, высыпацца з перавернутай пасудзіны. Малако абярнулася.
2. Павярнуць галаву, тулава назад, убок; аглянуцца. Антось абярнуўся: перад ім стаялі начальнік міліцыі, дэпутат сельсавета і старшыня калгаса. Скрыпка. Злачынец раптоўна абярнуўся назад і працягнуў руку, у якой быў рэвальвер. Чорны.
3. Звярнуцца з чым‑н. да каго‑н. — Табе куды ехаць? — абярнуўся Рыгор да Ганны на ты і сумеўся. Гартны.
4. Разм. Прайсці шлях у якім‑н. напрамку і вярнуцца назад за які-небудзь адрэзак часу; звярнуцца. Мо паспрабаваць заўтра два разы абярнуцца, ночы ж доўгія... Б. Стральцоў.
5. перан. Змяніцца, ператварыцца ў новую якасць. Ён пазбыў свой цяжкі клопат і яго бацькава гора абярнулася ў радасць: ён знайшоў свайго сына і даручыў яго надзейным людзям. Колас. // Нечакана набыць іншы напрамак, іншы сэнс. Больш таго, гэты падвох абярнуўся супроць саміх паліцаяў. Васілевіч. І чым бліжэй да прахадной, тым больш запаволены і карацейшы становіцца крок.. Апошняя сустрэча... А зрэшты, хіба хто ведае наперад, як усё абернецца... Мыслівец. // У казках і рэлігійных павер’ях — ператварыцца ў каго‑, што‑н. пры дапамозе чараў. Абярнуцца ў камень. □ У народзе ходзяць чуткі, быццам князь Усяслаў умее абярнуцца ў рысь ці ваўка і блукае ўначы па дарогах. В. Вольскі.
6. Спец. Зрабіць абарот (у 3 знач.) (пра капітал, грошы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пла́ваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Перамяшчацца ў розных напрамках па паверхні вады або ў вадзе, робячы адпаведныя рухі рукамі і нагамі (лапамі, плаўнікамі і пад.). [Кузняцоў] плаваў доўга, потым зноў адпачываў на траве і ўсё думаў, думаў... Капусцін. Гусі асцярожна спускаліся з берага і плавалі каля кустоў лазы і крушыны — паволі веславалі ружовымі лапкамі ў светлай вадзе. Даніленка. // Знаходзіцца на паверхні якой‑н. вадкасці, не апускаючыся на дно. Ля чорнай кладкі плавала Гусінае пяро. Пысін. // Мець здольнасць трымацца на паверхні вады або іншай вадкасці; не тануць. Корак плавае. Вучыцца плаваць. // Ехаць па вадзе на чым‑н. Плаваць на чоўне.
2. Разм. Служыць на судне. [Герасім Дзмітрыевіч] плаваў на ваенным караблі мінёрам. Б. Стральцоў.
3. перан. Плаўна перамяшчацца ў паветры (пра птушак, лятальныя апараты і пад.). Дробны каршачок плаваў над асіннікам. Чорны. // перан. Трымацца ў паветры або перамяшчацца пад уздзеяннем ветра. У блакітным небе плавалі пуховыя хмары. Гурскі. Раніцамі плавалі над свежай зямлёй туманы. Хведаровіч. // перан. Разыходзіцца, даносіцца (пра гукі, пахі). Павекі самі па сабе паволі плюшчацца, а мяккі звон-шум у паветры плавае, калыша. Мурашка.
4. перан. Разм. Выказвацца аб чым‑н. павярхоўна, блытана, не закранаючы сутнасці. Плаваць на экзамене. □ — А матэрыялісты лічылі, што матэрыя гэта... — не па сваёй саліднасці жаласлівым галаском пачаў «плаваць» Каралёў. Карпюк.
•••
Мелка плаваць — не мець дастатковых здольнасцей, сіл, ведаў у якой‑н. справе; займаць нязначнае службовае або грамадскае становішча.
Плаваць як сыр у масле — жыць у вялікім дастатку, у раскошы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праско́чыць, ‑скочу, ‑скочыш, ‑скочыць; зак.
1. што і без дап. Хутка прабегчы, праехаць якую‑н. адлегласць ці прамінуць каго‑, што‑н. Мы праскочылі хваёвы лясок, і да самых Круцілавіч конік ішоў подбегам. Адамчык. Коні шпарка праскочылі праз хмызняк і вынеслі санкі на адкрытае поле. М. Ткачоў. // без дап. Вельмі хутка прайсці, мінуць (пра час). Месяц праскочыў, як адзін дзень, і мая Неаніла павінна была ехаць дадому. Новікаў.
2. што і без дап. Хутка прайсці праз вузкае месца, праз якую‑н. перашкоду. Праскочыць у дзверы. □ Букрэй загадаў заваліць дарогу за грэбляю, каб конніца [палякаў] не магла праскочыць. Колас. Яраш не даехаў да бальніцы. Ён рабіў так часта, каб потым непрыкметна праскочыць прахадную і цераз скверык, абышоўшы галоўны корпус, трапіць у хірургічны. Шамякін. Пасты мы праскочылі на вялікай скорасці, паліцаі і не паспелі разгледзець, хто праехаў. Новікаў. // Прабрацца, прайсці незаўважаным або непашкоджаным. Бомбы сыпаліся, як той град, але мы неяк праскочылі. Рамановіч. — Таварыш камандзір, — нечакана парушыў маўчанне Кукарэка, — а можа нам правей узяць: там лужком ды кустамі, якраз і праскочым. Шчарбатаў. // Лёгка прайсці, упасці і пад. праз якую‑н. адтуліну. Шарык праскочыў праз кальцо.
3. перан.; што. Разм. З’явіцца дзе‑н., ухіліўшыся ад чаго‑н., пераадолеўшы што‑н. Паэт па памяці аднавіў радкі і строфы, што былі ў свой час заняты, каб праскочыць цэнзурныя загарадкі. С. Александровіч. // Астацца, апынуцца дзе‑н. з-за недагляду, няўважлівасці. У карэктуры праскочыла некалькі памылак. □ Трэба быць вельмі пільным, каб ніякіх недакладнасцей пры мантажы не праскочыла. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
string
[strɪŋ]
1.
n.
1) шнур -а́ m., шнуро́к -ка́ m.
string of beads — шнуро́к па́церак
2) струна́ f.
the strings of a violin — стру́ны скры́пкі
3) чарада́ f.
A string of cars came down the street — чарада́ машы́наў гу́жам прайшла́ па ву́ліцы
4) informal умо́ва f.
an offer with strings attached to it — прапано́ва з умо́вай, дада́дзенай да яе́
5) валакно́ n.; жы́лка f. (у расьлі́не)
2.
v.t. strung, strung or (rare) stringed, stringing
1) ніза́ць, нані́зваць
2) зьвя́зваць, прывя́зваць шнурко́м
3) ве́шаць, падве́шваць
to string a picture — паве́сіць карці́ну
4) наця́гваць (стру́ны)
5) ру́хацца, е́хаць гу́жам (адзі́н за адны́м)
•
- on a string
- pull the strings
- string out
- strings
- string up
- pull strings
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
паспе́ць 1, ‑спее; зак.
1. Зрабіцца, стаць спелым; выспець. І макі даўно адцвілі, і жыта паспела, І водар ранетаў даносяць да вокнаў вятры. Тарас. — От калі ў падарожжа ехаць, Міхась, калі арэхі паспеюць! Чарнышэвіч. На Беларусі яблыкі паспелі І глуха асыпаюцца на дол. Грахоўскі.
2. Разм. Стаць гатовым для яды. І чуць што толечкі разднела, У маткі снеданне паспела. Колас. // Стаць прыгодным, гатовым для чаго‑н. Глеба паспела.
паспе́ць 2, ‑спею, ‑спееш, ‑спее; зак., звычайна з інф.
Здолець, змагчы зрабіць што‑н. у тэрмін, своечасова. Да вечара .. [мужчыны] паспелі прынесці толькі па адной вязцы. Маўр. [Брыгадзір:] — Ці чуў — радыё казала — не сёння-заўтра снег сыпане. Трэба паспець дакапаць клін, што пад ярам. Хадановіч. Часу бракавала: трэба было яшчэ паспець дзе-небудзь паснедаць, ды і хацелася хоць з паўгадзіны паблукаць па горадзе. Хадкевіч. // Прыйсці ў які‑н. стан за які‑н. тэрмін, час. Ледзь паспее вясной Чарназём адагрэцца, — Вільгаць парай клубіцца Над цёплай зямлёй... Аўрамчык. // Прыбыць куды‑н. у час, не спазніцца. [Арцём:] — А праз паўгадзіны прыбывае калінінградскі... Мне трэба паспець... Ракітны. Ну, проста... проста не паспелі Прыбыць на аганёк. Астрэйка. Да кагосьці ляцеў і кагосьці ў душу сваю клікаў, Так спяшаўся — хаця б не спазніцца, паспець. Кірэенка. // Ідучы за кім‑н. услед, не адстаць у хадзьбе. [Шаевічу] і сапраўды ў такім адзенні цяжка было паспець за мной. Сабаленка.
•••
Не паспець (што‑н. зрабіць) як... — ужываецца пры абазначэнні хуткага дзеяння, нечаканага наступленне чаго‑н. Я не паспеў закрыць ілюмінатар, Як шторм запеніўся з усіх старон. Танк. Яшчэ не паспела .. [Алена] выехаць за вёсачку, як сюды прыпёр Жарстак. Колас. Не паспела пагаснуць вячэрняя зара, як на ўсходзе пабялела неба. Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Schritt
m (-e)s, -e
1) крок
éinen ~ tun* — зрабі́ць крок
im ~! — кро́кам!
Fáhrzeuge ~! — е́хаць кро́кам! (надпіс на вуліцы)
~ hálten* — ісці́ ў нагу́
auf ~ und Тritt — на ко́жным кро́ку, штокро́ку
aus dem ~ fállen* — збі́цца з кро́ку [та́кту]
~ für ~ — крок за кро́кам
bleib mir drei ~ vom Léibe — не падыхо́дзь да мяне́; адста́нь ад мяне́; не прыстава́й да мяне́
2) крок, учы́нак
3) pl кро́кі, мерапрые́мствы
~е tun* [éinleiten, unternéhmen*] — прыня́ць кро́кі [ме́ры]
sich (D) álle wéiteren [nótwendigen] ~e vórbehalten* — пакі́нуць за сабо́й пра́ва прыня́ць усе́ неабхо́дныя кро́кі [ме́ры]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
réiten*
1. vi (h, s) е́здзіць вярхо́м [ве́рхам], е́здзіць ко́нна;
im Trab ~ е́хаць ры́ссю
◊ auf díesem Mésser kann man ~ гэ́та ве́льмі тупы́ нож
2. vt
1): ein Pferd zuschánden [zu Schánden] [müde] ~ загна́ць каня́;
j-n zu Bóden [über den Háufen] ~ збіць каго́-н. з ног
2): Prinzípi¦en ~ выстаўля́ць пры́нцыпы дзе́ля пры́нцыпаў;
sein Stéckenpferd ~ перан. се́сці на свайго́ канька́
◊ j-n in die Tínte ~ разм. загна́ць каго́-н. у кут;
ich will ihn schon ~! я прыбяру́ яго́ да рук!;
ihn hat óffenbar der Téufel gerítten разм. яго, ма́быць, чорт спаку́сіў [падбі́ў]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ні I
1. частица, в разн. знач. ни;
на ву́ліцы ні душы́ — на у́лице ни души́;
ні адзі́н — ни оди́н;
што ні кажы́, а е́хаць давядзе́цца — что ни говори́, а е́хать придётся;
хто б там ні быў — кто бы там ни́ был;
ні кро́ку дале́й! — ни ша́гу да́льше!;
2. союз ни;
ні ён, ні яна́ не пры́йдуць — ни он, ни она́ не приду́т;
◊ ні-ні — ни-ни;
ні мур-му́р — ни гугу́;
ні з ме́сца — ни с ме́ста;
ні на ёту — ни на йо́ту
ні II (отделяемая часть отриц. мест.) ни;
ні пра што́ не было́ гаво́ркі — ни о чём не́ было разгово́ра;
ён ні на ко́га не ска́рдзіўся — он ни на кого́ не жа́ловался
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)