Або́ец ’клінок, якім замацоўваецца каса на касільне’ да біць. Пачатковае а‑, магчыма, не прэфіксальнага, а пратэтычнага характару (*бо́ец).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ака́сываць ’мець перавагу ў чым-небудзь, над кім-небудзь’ (Нас.), акаснуць ’падужаць’ (Бяльк.). Параўн. рус. косать ’біць, караць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Брухіта́ць ’таптаць’ (Сцяц.). Параўн. рус. бруха́ть ’біць, таптаць, пэцкаць’, этымалогія якога не вельмі ясная. Гл. Фасмер, 1, 221.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Пачу́баць, почу́баць ’пашкодзіць, папсаваць’ (ТС). Да чуб (гл.); параўн. таксама чу́бацца ’чубіць адзін аднаго’, чубіць ’біць, тузаць’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пе́стаць ’біць палкай з тоўстым канцом’ (Нас.), пестуй ’таўкач’ (Касп.). Да пестаў (гл.) пры ад’ідэацыі гатаваць, пешага (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пярну́ць ’моцна ўдарыць’ (бялын., Янк. Мат.; Яўс.), пя́рнуць ’тс’ (круп., Жыв. сл.). Аднакратны дзеяслоў да пе́рыць ’біць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лупа́сіць ’біць, лупцаваць’, ’ісці (пра вялікі дождж)’ (Ян., Юрч. Вытв.), рус. ленінгр., урал. лупа́сить ’тс’ (і, магчыма, зах.-укр. лупеса́ти ’лупіць, здзіраць лупіну, скуру’), мар. lupotat — аб дажджы — ўзніклі ў выніку пашырэння асновы дзеяслова лупі́ць (Фасмер, 2, 535). Аналагічна лупа́шыць, лупе́шыць ’лупіць (пра дождж), біць’ (ТС), лупе́чыць ’лупцаваць’ (Юрч. Вытв.), а з іншым пашыральнікам — рус. цвяр., вяц. лупе́нить ’лупасіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тро́кнуць ‘сказаць не падумаўшы’ (Рэг. сл. Віц.). Відаць, роднаснае рус. дыял. трёкать ‘гаварыць (пра пустыя, неабгрунтаваныя выказванні)’, тре́кать ‘біць, калаціць’, якія Куркіна (Этимология–1983, 27) пры чаргаванні асноў збліжае з балг. тра́кам ‘стукаць, трашчаць’, тре́ква, тре́кне ‘біць, калаціць’ і больш далёкім літ. trė̃kti ‘нішчыць, разбураць’ няяснага паходжання (Смачынскі, 684). Гукапераймальнае (?), параўн. балг. трак‑трак ‘грук-грук’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
thump2 [θʌmp] v.
1. сту́каць, мо́цна біць; бі́цца;
My heart was thumping wildly. Маё сэрца цяжка білася.
2. ця́жка, з шу́мам ру́хацца; гру́каць;
He thumped up the stairs. Ён з шумам падымаўся па сходах.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
gush2 [gʌʃ] v. (out of, from, into) хлы́нуць; лі́цца (патокам); біць струме́нем (таксама перан.);
Water gushed out of the pipe. Вада забіла струменем з трубы;
Blood gushed from the wound. З раны хлынула кроў.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)