фотагені́чны
(ад гр. phos, -otos = святло + genos = род, паходжанне)
які мае выразныя рысы, што добра перадаюцца на фотаздымку, кінаплёнцы (напр. ф. твар).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Су́рла, сурло́ ’мурло, морда, тоўсты твар’ (Юрч., Юрч. Сін.). Параўн. рус. дыял. су́рла ’твар’, серб. су̑рла ’хобат; рыла (свінні)’ (Вук), харв. sȗrla ’дудка, жалейка пастуха’, макед. сурла ’хобат’, ’музычны інструмент’. Апошнія словы выводзяць з тур. zurna ’музычны інструмент’ (Скок, 3, 665) або з перс. surnā ’тс’; у беларускую мову, магчыма, праз укр. сурна́ ’музычны інструмент’, рус. раз. сурна́, пенз. сурно́ ’морда’, якія да рус. сурна́ ’музычны інструмент’ (Фасмер, 3, 807), гл. сурма 2. Горбач (Арго, 22) выводзіць укр. аргат. су́рло ’морда’ з рум. súrlă ’свіння; рыла’. Не выключана збліжэнне з народнымі экспрэсіўнымі ўтварэннямі тыпу балг. дыял. су́рльо ’неахайны, апушчаны чалавек’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пухля́к (puchläk) ’тоўсты, пухлы чалавек’ (Варл.), ’той, хто мае наліты ад нездароўя твар’ (Нас.), ’азызлы чалавек’ (ТС, ельск., рэч., Мат. Гом.), ’падасінавік’ (дзятл., Сцяшк. Сл.), ’падбярозавік’ (шчуч., Нар. лекс.). Да пухлы ’надуты’, што характарызуе знешні выгляд асобы або прадмета.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паўгляда́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Углядацца некаторы час. — Можа і я цябе дзесь бачыў, — і Саўка таксама паўглядаўся ў Цімохаў твар, падкрэсліўшы слова «дзесь». Колас. Галя падышла да Марынчынага ложка, паўглядалася Марыне ў твар, у нібы трошкі падсіненыя павекі на асмужаным ветрам і сонцам абліччы і ўспомніла сваю маладосць. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мы́за ж
1. Schnáuze f -, -n, Maul n -s, Mäuler;
2. груб (твар) Frésse f -, -n, Frátze f -, -n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
сіне́ць
1. (рабіцца сінім) blau wérden; blau ánlaufen* (пра твар і г. д);
2. (віднецца) blau schímmern, bláuen vi
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
абма́заць, ‑мажу, ‑мажаш, ‑мажа; зак., каго-што.
Пакрыць, намазаць паверхню якім‑н. рэчывам. Абмазаць сцены. // Забрудзіць, запэцкаць. Абмазаць твар сажай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насу́піць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак., што.
Нахмурыць, наморшчыць (бровы, твар). Фрунзе акінуў вачыма сядзібу салдаткі-ўдавы. Пасуровеў, насупіў бровы. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недаяда́нне, ‑я, н.
Недастатковае харчаванне. Ад недаядання худзеў твар, але гарэлі вочы прамяністым бляскам — юнак ішоў па храму навукі. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пашчы́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
Час ад часу, злёгку шчыпаць. Мароз к ночы мацнеў, пашчыпваў твар, вушы. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)