◎ Пыршча́ць ’імжаць (пра дождж)’ (чэрв., Сл. ПЗБ), сюды ж, відаць, і пыршчэць ’блішчаць’ (слонім., Сцяшк. Сл.). Да пырскаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́ствань ’непраходная гразь, бездарожжа’ (ТС). Да раз‑/роз- і твань (гл.). Сюды ж роства́ніць ’размачыць, развезці (аб дарозе)’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стуза́цца (стуза́тыся) ‘бегчы ад перапуду’ (Сл. Брэс.). Няясна. Магчыма, сюды ж стузну́ць ‘моцна штурнуць’ (ТС), тады да тузаць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ты́льчыць ‘уціскаць, усаджваць’ (Бяльк.); сюды ж, магчыма, і ты́льчыць ‘прасці’ (Касп.). Няясна; фармальна можа быць звязана з тылькнуць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ахо́рац ’дуля, фіга’ (Касп., ЭШ рук.). Няясна. Магчыма, сюды ж рус. охора́т ’чалавек, худы на выгляд’, пск., цвяр., асташ. (КСРНГ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ве́тразь (паэт.) ’парус’ (КТС, У. Дубоўка; БРС). Новаўтварэнне ад ве́цер (гл.) і непрадуктыўнага суфікса ‑азь. Сюды ж прым. ветразевы (КТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пухны́р ’паўнатвары чалавек’ (Шат.). Да пухнуць ’распухаць, разбухаць’; сюды ж, відаць, і другаснае пухныр ’пухір’ (карэліц, Нар. лекс.). Гл. пухны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раскакаці́цца ’буйна разрасціся’ (Юрч.), раскакаці́ць ’выклікаць бурны рост’ (там жа). Сюды ж раскакаці́стый ’сукаваты, развесісты’ (Юрч. Фраз. 1). Гл. кокат.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Таўпе́сіцца ’тоўпіцца’ (Стан.), сюды ж таўпясня́, таўпяшэ́нне ’штурханне ў вялікай цеснаце’ (Юрч. Вытв.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад таўпіцца ’тс’, гл. таўпіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
hin
adv
1) туды́; прэч, у напра́мку да…
geh ~! — ідзі́ туды́!
wo willst du ~? — куды́ ты?
~ und her — уза́д і ўпе́рад
~ und wíeder — раз-по́раз, ча́сам
~ und zurück — туды́ i сюды́
2) для ўзмацнення:
~ bis zur Tür — да са́мых дзвярэ́й
álles ist ~ — усё прапа́ла
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)