Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
налётIIм.
1.тс.перан. (слой) Ánflug m -(e)s, -flüge, dünne Schicht;
налёт пы́лу dünne Stáubschicht;
2.мед. Belág m -(e)s, Beläge;
◊
з налётам сентымента́льнасці mit éinem Ánflug von Sentimentalität
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
грунт
1. (глеба) Bóden m -s, - і Böden, Grund m -(e)s;
адкры́ты грунтс.-г. Fréiland n -(e)s;
2. (першы слой фарбы) Grund m -(e)s, Grúndanstrich m -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ско́рам ‘тлустая скаромная ежа’ (Нас.; брасл., ашм., воран., кам., Сл. ПЗБ). Укр., рус.ско́ром, стараж.-рус.скоромъ ‘тлушч, масла’, ‘скаромная ежа’, рус.-ц.-слав.скрамъ ‘тлушч, маслістасць’, польск.skrom ‘тлушч, сала’, серб.-харв.скра̏ма ‘плеўка, футра, струп’, балг.скрам ‘слой тлушчу пад ежай’, макед.скрама ‘плёнка, пенка (на паверхні вадкасці)’. Прасл.*skormъ ‘тлушч’ таго ж паходжання, што і корм, карміць (гл.), ад і.-е. кораня *(s)ker‑ ‘рэзаць’, з ‑m‑ пашыральнікам, г. зн. ‘тое, што аддзіраецца, адразаецца, напрыклад, слой тлушчу, сала і г. д.’; гл. Фасмер, 3, 653; Брукнер, 496; Скок, 3, 269; БЕР, 6, 790; Пятлёва, Этимология–1974, 16; Мартынаў, Этимология–1968, 17. Іншыя версіі: параўнанне з лац.cremor ‘густы сок, які здабываецца з раслінных рэчываў’ (гл. Патабня ў Праабражэнскага, 2, 308), або з літ.šeŕti ‘карміць скаціну’, грэч.κορέυνΰμι ‘накормліваю’ і г. д. (Вальдэ-Гофман, 1, 204) — адхіляюцца па фанетычных прычынах. Параўн. корм.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
стратавулка́н
(ад лац. stratum = слой + вулкан)
вулкан, конус якога складзены з патокаў зацвярдзелай лавы і яе абломкаў, што сцэментаваліся і ператварыліся ў туф.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
эндадэ́рма
(ад энда- + дэрма)
1) слой клетак у сцёблах і каранях раслін, які акружае ўсе ўнутраныя тканкі;
2) тое, што і энтадэрма 2.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АДСТРА́Т
(ад лац. ad пры, каля + stratum слой),
сляды ўзаемадзеяння мовы прышэльцаў і тубыльцаў на фанетычным, лексічным, граматычным узроўні. Пры гэтым не адбываецца асіміляцыі, а абедзве моўныя сістэмы працягваюць суіснаванне (скандынаўскі ўплыў на англ. мову 9—11 ст., цюркскі адстрат у бел. мове, напр.: кіндзюк — зельц). Часам тэрмін «адстрат» ужываецца для абазначэння ўзаемапранікнення тэрытарыяльна сумежных, але не блізкародных моў (бел. і літоўскай; напр., валандацца, клыпаць). Паняцце «адстрат» уведзена М.Барталі ў 1936.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АБЕЗВУГЛЯРО́ДЖВАННЕ,
памяншэнне колькасці вугляроду ў паверхневых слаях сталяў і сплаваў пры награванні ў асяроддзі кіслароду ці вадароду. Пагаршае ўласцівасці матэрыялаў. Дрэнны ўплыў абезвугляроджвання змяншаюць награваннем матэрыялаў у ахоўным асяроддзі ці ў вакууме, скарачэннем часу ўздзеяння т-ры і інш. Абезвугляроджаны слой здымаюць мех. спосабам ці адпалам у аднаўляльных газавых сумесях. Абезвугляроджванне карыстаюцца для паляпшэння ўласцівасцяў металаў і сплаваў, у якіх вуглярод — непажаданы дамешак (напр., апрацоўка трансфарматарнай нержавейнай сталі ў спец. газавым асяроддзі).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Апялю́ха ’шырокая трэска’ (БРС, абл.). Параўн. укр.пелюстка ’капусны ліст’, а таксама ’шырокі зубец, што знаходзіцца па баках тонкіх зубоў у прадзільным грэбні’ і пеле́ха ти ’рваць нешта ў вялікай колькасці’. Магчыма, пачаткова пелюха (суч. укр. ’пялюшка’ побач з пелюшка ’тс’) азначала тонкі слой чагосьці, што здымаецца з якога-небудзь прадмета, напр. ліст з капусты, у тым ліку і шырокую трэску, якая аддзяляецца ад дрэва. Гл. пялюшка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вярох ’верх прадметаў, на які можна пакласці што-небудзь’ (Нік. Заг.), паўн.-рус. (паўсюдна) верех ’верх’; ’верхні паверх дома’; ’гара (у будынку)’; ’верхні слой, паверхнасць’. Відаць, бел. лексема складае адзіны бел.-рус. арэал. Гук ‑о‑ другасны, новы; ён узнік паміж дзвюма зычнымі, збег якіх цяжка вымаўляецца (Карскі, 1, 201). Параўн. гэту з’яву ў інш. словах: ваўк.zubiòr ’зубр’ (Федар., 1), лід.мудзʼор ’мудры’ (КЭС).