кара́сь, ‑я, м.
Прэснаводная рыба сямейства карпавых, якая водзіцца ў вадаёмах з ілістым дном. Плешчуцца серабрыстыя хвалі штучнага возера, у якім хутка занерастуе залацісты карп і непаваротлівы карась. Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́рушка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Невялікая прамысловая рыба атрада селядцовападобных, якая водзіцца пераважна ў басейнах Паўночнага Ледавітага і ў паўночнай частцы Атлантычнага і Ціхага акіянаў.
[Ад фінск. kuore.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пе́лька, ‑і, ДМ ‑льцы, ж.
Абл. Палонка. Укрылася лёдам возера — не правіць было рыбакам пелькі. Мыслівец. А калі рэкі наглуха замярзаюць, рыба цягнецца да пелек, да праталін. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тама́т, ‑а і ‑у, М ‑маце, м.
1. ‑а. Тое, што і памідор. Вырошчванне таматаў. Салёныя таматы.
2. ‑у. Паста, соус з памідораў. Суп з таматам. Рыба ў тамаце.
[Ісп. tomate.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́весціся сов., в разн. знач. вы́вестись;
у са́жалцы ўся ры́ба вы́велася — в пруду́ вся ры́ба вы́велась;
гэ́ты звы́чай ужо́ даўно́ вы́веўся — э́тот обы́чай уже́ давно́ вы́велся;
пля́мы так-ся́к вы́веліся — пя́тна ко́е-ка́к вы́велись;
кураня́ты вы́веліся — цыпля́та вы́велись
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
праду́ха Палонка ў лёдзе на рацэ, возеры, у якую выходзіць рыба (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Гале́ц ’рыба галец’ (БРС), рус. голе́ц ’тс’ (у рус. мове вядома з XIV–XV стст.). Утварэнне ад прыметніка голы (*golъ): рыба так названа па сваёй слізкай шкурцы. Гл. Бернекер, 1, 325; Праабражэнскі, 1, 142; Фасмер, 1, 428; Шанскі, 1, Г, 117.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Са́бля ’рыба чахонь Pelecus cultratus’ (Жук., Інстр. 2). Запазычанне з рус. са́бля ’тс’, якое, у сваю чаргу, ад рус. сабля ’шабля’, таму што дзякуючы завостранаму, моцна выгнутаму брушку і прамой шырокай спіне рыба нагадвае лязо нажа (шаблі) (Фасмер, 4, 354).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лаві́цца, ловіцца; незак.
1. Пападацца ў сетку, сіло, пастку і пад. (пра звяроў, рыбу і інш.). — Некалі ля гэтага лазняку вельмі ж добра лавілася рыба. Ляўданскі.
2. Зал. да лавіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цялёпканне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. цялёпкацца і цялёпкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Плёхала, біла хвастом рыба, і цялёпканне вёслаў і святло агню не палохалі яе. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)