Мязга́ 1, мязг̌а, мізга́, мізка́, мезка́, мезга́, меска́ ’мяккая частка дрэва паміж карой і драўнінай; камбій’ (
Мязга́ 2, мезга́ ’снег з дажджом’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мязга́ 1, мязг̌а, мізга́, мізка́, мезка́, мезга́, меска́ ’мяккая частка дрэва паміж карой і драўнінай; камбій’ (
Мязга́ 2, мезга́ ’снег з дажджом’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кавярзе́нь 1 (звыч. у мн. л. кавярзні) ’лапаць’ (
*Кавярзе́нь 2, къвярзе́нь ’зусім няўмелы і неахайны’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
міну́ць
1. (пройти, проехать мимо) минова́ть;
2. мину́ть, обогна́ть;
3. (не задеть) минова́ть, мину́ть;
4.
5. (исполниться) ми́нуть;
6. (о времени, состоянии) минова́ть, мину́ть, пройти́;
◊ гэ́та не міне́ яго́ (яе́) рук — э́то не пройдёт ми́мо его́ (её) рук;
дзвюм смярця́м не быць, а адно́й не м. —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Тапо́ля ’дрэва сямейства вярбовых, Populus L.’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паласа́, ‑ы;
1. Тонкі доўгі кавалак якога‑н. матэрыялу (металу, тканіны, паперы і пад.).
2. Доўгая, параўнальна вузкая частка якой‑н. прасторы, паверхні, якая вылучаецца чым‑н.
3. Раён, пояс, зона, якія адрозніваюцца ад суседніх з імі раёнаў, паясоў, зон.
4. Нешырокі ўчастак ворнай зямлі.
5.
6. Набраная або аддрукаваная старонка газеты, кнігі, часопіса.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паро́да, ‑ы,
1. Група свойскай жывёлы аднаго віду і агульнага паходжання, якая адрозніваецца ад іншых груп пэўнымі прыкметамі.
2. Разнавіднасць раслін.
3.
4.
5.
6. Мінерал або сукупнасць мінералаў, якія з’яўляюцца састаўной часткай зямной
7. О Бітумінозныя пароды — асадкавыя горныя пароды (пяскі, пясчанікі, вапнякі і інш.), у якіх ёсць прыродны бітум. Мацярынская парода — верхні слой горных парод, на якім пад уздзеяннем біялагічных і біяхімічных працэсаў, а таксама пад уплывам дзейнасці чалавека адбываецца ўтварэнне глебы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Калы́ска 1 ’плецены або драўляны дзіцячы ложак (звычайна падвешаны на вяроўках да столі), які можна калыхаць, гушкаць’ (
Калы́ска 2 ’паглыбленне ў адным бервяне, у якое кладуцца іншыя, каб не раскачваліся пры перавозцы’ (
Калы́ска 3 ’агрэх’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тул 1 ‘задняя частка ў процілегласць пярэдняй, у тым ліку патыліца, спіна, азадак’ (
Тул 2,
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
элеме́нт, ‑а,
1. У старагрэчаскіх філосафаў-матэрыялістаў — адна з асноўных састаўных частак прыроды (агонь, вада, паветра, зямля), якія ляжаць у аснове ўсіх з’яў і рэчаў; стыхія.
2.
3. Простае рэчыва, якое хімічна ўжо нельга далей раскласці на больш дробныя часткі.
4. Састаўная частка чаго‑н. цэлага.
5.
6.
7. Прыбор, які выдзяляе электрычны ток, што ўтвараецца за кошт хімічных працэсаў.
•••
[Ад лац. elementum — стыхія, першапачатковае рэчыва.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зямля́ 1, ‑і;
1. Трэцяя ад Сонца планета, якая верціцца вакол Сонца і вакол сваёй восі (
2. Суша (у адрозненне ад воднай прасторы).
3. Верхні слой
4. Паверхня, плоскасць, на якой мы стаім, па якой рухаемся.
5. Тэрыторыя, якая знаходзіцца ў чыім‑н. уладанні, карыстанні; глеба, якая апрацоўваецца і выкарыстоўваецца ў сельскагаспадарчых мэтах.
6. Краіна, дзяржава.
•••
зямля́ 2, ‑і,
Даўнейшая назва літары «з».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)