кастру́ля, ‑і, ж.
Металічная пасудзіна, звычайна цыліндрычнай формы, для прыгатавання ежы. На прыпечку перад засланкай цямнеліся два невялікія чыгункі і алюмініевая каструля. Паслядовіч.
[Ад ням. Kasserolle.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́сем, васьмі, Т васьмю, ліч. кольк.
Лік і лічба 8. Да васьмі дадаць два. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 8. Восем рублёў. Восем працэнтаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пяцьсо́т, пяцісот, Д пяцістам, Т пяццюстамі, ліч. кольк.
Лік і лічба 500. Пяцьсот падзяліць на два. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 500. Пяцьсот студэнтаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
струхне́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і струхлелы. І яшчэ .. [Ігнат] падумаў, што не паспеў сёлета падважыць хату, каб замяніць два струхнелыя вянкі. Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
флані́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.
Разм. Прагульвацца, хадзіць без мэты, бяздзейнічаць. [Вуліцу] залівала мора святла, а па тратуарах фланіравалі два сустрэчныя патокі моладзі. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пло́скасць, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. гл. плоскі.
2. У геаметрыі: паверхня, якая мае два вымярэнні.
Лінія на плоскасці.
3. Роўная, гладкая паверхня.
П. самалёта (крыло). Нахіленая п.
Каціцца па нахіленай плоскасці (перан.: пра паступовае маральнае падзенне).
4. перан. Галіна, сфера распаўсюджання чаго-н., пункт гледжання.
Разгледзець пытанне ў іншай плоскасці.
|| прым. пло́скасны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Плоскасныя вымярэнні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адслужы́ць, -лужу́, -лу́жыш, -лу́жыць; -лу́жаны; зак.
1. Прабыць на службе, папрацаваць нейкі час.
А. дваццаць гадоў у лясніцтве.
2. Адбыць тэрмін вайсковай службы; скончыць служыць.
А. два гады ў арміі.
3. Службай адплаціць, адрабіць за што-н.
А. за шкоду.
4. Зрабіцца непрыгодным, перастаць адпавядаць свайму прызначэнню.
5. Адправіць набажэнства.
А. імшу.
|| незак. адслу́жваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рассы́паць, -плю, -плеш, -пле; -паны; зак.
1. што. Высыпаць, раскідаць, рассеяць па паверхні.
Р. вішні.
Р. грыбы.
2. што. Насыпаючы, размеркаваць, размясціць.
Р. бульбу ў два мяхі.
3. перан., каго-што. Размясціць уроскідку на якой-н. прасторы.
Р. роту ўздоўж дарогі.
|| незак. рассыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. рассыпа́нне, -я, н. і рассы́пка, -і, ДМ -пцы, ж. (да 2 знач.; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
укі́нуць, -ну, -неш, -не; укі́нь; -нуты; зак.
1. каго-што ў што. Кінуць, апусціць унутр.
У. камень у ваду.
2. чаго ў што або каму. Налажыць, дабавіць чаго-н. у што-н.; даць корму.
У. два драбкі цукру ў чай.
У. сена коням (разм.).
|| незак. укіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і укі́дваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. укіда́нне, -я, н. і укі́дванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Nemo solus satis sapit
Адзін чалавек не можа быць дастаткова разумным.
Один человек не может быть достаточно умным.
бел. Адна галава добра, а дзве яшчэ лепш. Што галава, то розум. Што два, то не адзін. Адна галавешка і ў печы гасне, а дзве і ў полі гараць.
рус. Ум хорошо, а два лучше. Один ум ‒ пол-ума; три ума ‒ полтора ума; два ума ‒ ум. Ум добро, а два и лучше того. Одна голова хорошо, а две лучше. Один осудит, а двое рас судят. Один говорит красно, а два пестро.
фр. Deux avis valent mieux qu’un (Два мнения лучше, чем одно).
англ. No man is wise at all times (Никто не мудр всё время).
нем. Doppelt reißt nicht (Двойное не рвётся). Doppelt hält besser (Двойное держит лучше).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)