1. Надаваць цвёрдасць, пругкасць, трываласць шляхам моцнага награвання і хуткага ахаладжэння.
2.перан. Выхоўваць стойкасць, вынослівасць, здольнасць пераносіць цяжкасці, неспрыяльныя ўмовы. Мы з пароды мужнай, працавітай, Гартавалі нас цяжкія бітвы.Панчанка.Мінулае было нялёгкім, але яно не толькі прыгнечвала, яно і вартавала.Ліс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мяльчэ́ць, ‑эе; незак.
Тое, што і мялець. Нам чамусьці шкада стала гэтага балотца: няхай бы яно тут усё лета блішч[а]ла пад сонцам! Праўда, карысці ад яго аніякай, бо яно мяльчэе і высыхае якраз тады, калі прыходзіць пара купацца, і мы бегаем за блізкі свет на рэчку, аж у другі калгас.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазы́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Зыбаць некаторы час. А жыццё, яно ... — і Сямён Васільевіч пазыбаў рукой, — хвалюецца.Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ён, яго́, яму́, ім, аб ім, м.; яна́, яе́, ёй, яе́, ёй (ёю), аб ёй, ж.; яно́, яго́, яму́, яго́, ім, аб ім, н., мн. яны́, іх, ім, іх, імі, аб іх; займ.асаб. 3 ас.адз.
1. Указвае на прадмет гаворкі (выключаючы суразмоўцаў).
2. толькі Р. Ужыв. ў знач. прыналежнага займенніка.
Яго кніга.
3. У спалучэнні з часціцай «вось» набывае ўказальны характар.
Вось ён — бацькоўскі дом!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заўва́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак.
1.каго-што і са злуч. «што», «як». Убачыць, падмеціць, выявіць.
З. агеньчык удалечыні.
З., што слухачы стаміліся.
Не заўважылі, як даехалі да вёскі.
2.каго-што. Адзначыць, запомніць па якіх-н. прыметах.
З. месца ў кустах, дзе ляжаў ранены.
3. Сказаць што-н., уставіць у размову. «Яно так і ёсць на самай справе», — заўважыў старшыня.
|| незак.заўважа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ламо́тны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да ламоты. Ламотныя болі. □ Ламотная стома круціць лапаткі, але з непрывычкі яно аж прыемна.Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пачасці́цца, ‑ціцца; зак.
Разм. Стаць больш частым. Спачатку .. шчоўканне чулася з вялікімі інтэрваламі. Потым яно пачасці — лася і раптам прапала.Гавеман.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
така́й, ‑ю, м.
Сорт дэсертнага венгерскага віна. Яно [возера Балатон] гарыць па небакрай, Як светлы, малады такай У чарцы з сонечнага шкла.Танк.
[Ад геагр. назвы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́варат Вывернутае з карэннямі дрэва і месца (яма), дзе яно расло (БРС). Тое ж вы́варацень (БРС), вы́вараціна (Глуск.Янк. I, Слаўг.), вы́варатня, вываротніца (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
begráben
*vt
1) зако́пваць
2) (па)хава́ць (тс. перан.)
◊ da liegt der Hund ~ — вось яно́ што [як]!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)